Chiếc áo dài đã gắn bó với Cố đô Huế từ rất lâu. Thời vua Minh Mạng, nhà vua đã ra sắc chỉ: Các phi tần, người hầu kẻ hạ đều phải mặc áo dài ngay khi vừa bước chân khỏi cấm cung. Với người lớn, áo dài đã trở thành trang phục bắt buộc khi ra đường.

Năm 1917, ngay tại kinh đô Huế, trường Đồng Khánh, ngôi trường nữ đầu tiên của 13 tỉnh Trung kỳ được xây dựng dưới sự hiện diện của vua Khải Định. Những tiểu thư khuê các từ các vùng như:  Đập Đá, Nam Giao, Bến Ngự, Đông Ba, Vĩ Dạ, Kim Long… của Huế nhân dịp này đã có cơ hội bước được ra khỏi chốn “màn che trướng rủ” và trở thành những nữ sinh Đồng Khánh duyên dáng trong chiếc áo dài tím, đồng phục quy định của trường. Những chiếc áo dài này có cổ vuông ngắn, eo buông, tay dài, tà rộng che kín toàn thân nên khi mặc áo dài, họ buộc phải khép nép, chỉ có thể ngồi thẳng, bước ngắn, đánh nhẹ tay, khó có thể nói cười thoải mái. Chính vì vậy, nhà thơ Mai Văn Hoan đã dành tặng cho những nữ sinh Đồng Khánh những vần thơ đầy ngưỡng mộ: Nữ sinh Đồng Khánh qua đò/Xui dòng Hương cất giọng hò xa xôi…Gió vờn tà áo khẽ lay/Nữ sinh Đồng Khánh thơ ngây mỉm cười…Nữ sinh Đồng Khánh nhớ ai/Mi cong khẽ chớp mắt nai thẫn thờ. Còn trong dân gian thì vẫn lưu truyền câu truyền khẩu: “Học trò xứ Quảng ra thi, thấy cô gái Huế chân đi không đành” để nói lên vẻ cuốn hút của những cô nữ sinh Đồng Khánh sâu lắng, dịu dàng trong tà áo dài tha thướt.

Còn nhớ, tại Lễ hội Áo dài của Festival Huế cách đây 12 năm, năm 2002, 12 nhà tạo mẫu chuyên nghiệp đã mạnh dạn sử dụng 550 người mẫu không chuyên là các nữ sinh đến từ trường THPT Nguyễn Huệ và trường THPT Hai Bà Trưng (TP. Huế). Lễ hội Áo dài Festival Huế năm đó tuy chưa chuyên nghiệp như bây giờ nhưng đã làm cho các du khách ngẩn ngơ trước vẻ đẹp quyến rũ của các cô gái Huế trong những chiếc áo dài.

Chính vì lý do đó, mà mỗi kỳ Festival về trên đất Cố đô, tỉnh Thừa Thiên - Huế đã vận động các chị em phụ nữ mặc áo dài khi đến công sở, nơi làm việc. Đặc biệt, có năm nữ sinh trường THPT Hai Bà Trưng và trường THPT Quốc Học đã mặc áo dài và đội nón đi học, còn các tiểu thương ở một số chợ như: Đông Ba, An Cựu… đã tự nguyện mặc áo dài trong suốt những ngày diễn ra Festival, nhằm quảng bá hình ảnh tà áo dài Huế cũng như nét duyên của người phụ nữ Huế đến với du khách. Bên cạnh đó, nữ nhân viên nhà hàng, khách sạn và lực lượng nữ tình nguyện viên cũng thường xuyên mặc áo dài để tạo ấn tượng đối với du khách khi đến Huế.

Những chiếc áo dài tím trong Lễ bế mạc Festival Huế 2014 (ảnh chụp tại đường Trịnh Công Sơn).

Mới đây, áp phích quảng bá Festival Huế 2014 với hình ảnh ấn tượng là hai cô gái Huế với chiếc áo dài màu vàng đã khiến du khách mường tượng đến thời hoàng kim của vương triều nhà Nguyễn trên mảnh đất Cố đô. Điều đặc biệt là hai cô gái trong áp phích chỉ là một. Đó là Thân Thị Ái Hoa, Miss Áo dài Đại học Huế 2012. Hay cựu nữ sinh Đồng Khánh Huế (nay là trường THPT Hai Bà Trưng) với chiếc áo tinh khôi như thưở nào trong chương trình ca nhạc “Mùa xuân – Khúc tình ca xứ Huế & Về giữa phố xá thênh thang”, là một chương trình nghệ thuật biểu diễn đường phố tại Festival Huế 2014. Cho đến khi bế mạc Festival Huế 2014, những chiếc áo dài tím vẫn là một hình ảnh đặc biệt và vô cùng ấn tượng để đưa hình ảnh của Cố đô đến với thế giới...

Theo baobaovephapluat.vn