Một trong những vấn đề giới cầm bút đang quan tâm, dù nhân loại có “thờ ơ” với thi ca thế nào đi nữa, đó là làm thơ như thế nào trong thế kỷ 21? Những nhịp điệu và luật tắc thi ca cũ xưa đang biến mất, vậy thì làm sao để các cây bút đương đại có thể thực hành thơ trên cơ sở kế thừa di sản thi ca nhân loại đồ sộ? Bài viết “Cách làm thơ cho các nhà thơ-thế kỷ 21” trong số này sẽ bàn góp một số kiến giải thú vị. 

 

Nỗ lực tiếp nhận trong thời đại toàn cầu hóa nhiều năm qua đã đưa đến những dấu hiệu đáng mừng trên lĩnh vực nghiên cứu, giới thiệu lý thuyết văn học thế giới vào Việt Nam. Nhu cầu tiếp nhận các tư duy lý thuyết văn học của thế giới đã phần nào được đáp ứng, từ đó nảy sinh những kết quả phái sinh: hình thành từng bước những hệ hình tư duy lý thuyết mới, và đến lượt nó, tư duy lý thuyết mới lại cần đến những tri thức lý thuyết tiếp tục được nghiên cứu, giới thiệu một cách đầy đủ, khoa học và có hệ thống hơn. Tuy nhiên, việc nghiên cứu, giới thiệu lý thuyết văn học thế giới vẫn đang còn nhiều bất cập, hạn chế, phiến diện và nguy hiểm hơn, nhiều khi đã mang đến sự ngộ nhận. Bài viết “Những giới hạn của lý thuyết văn học nước ngoài ở Việt Nam” sẽ đem lại cho bạn đọc bức tranh chung của vấn đề cùng những kiến giải thẳng thắng. 

Riêng bức tranh tiếp biến nghiên cứu, lý luận, phê bình Việt Nam sẽ được đẩy lùi xa hơn trên một thế kỷ, mang tính lịch sử, được nhìn lại một cách kỹ lưỡng khu biệt từ địa lý Huế qua bài viết “Nghiên cứu, lý luận, phê bình của văn học Thừa Thiên Huế những năm đầu thế kỷ XX (1990 - 1945)”. Bạn đọc sẽ có dịp nhìn lại lịch sử qua các cuộc tranh luận văn chương, nổi bật là cuộc tranh luận “duy tâm hay duy vật”, “nghệ thuật vị nghệ thuật hay nghệ thuật vị nhân sinh”… đã biến xứ Huế thành trung tâm, thu hút sự quan tâm của học giới văn nghệ sĩ của cả nước một thời. 

 

Năm nay, vừa tròn 140 năm ngày sinh của Ưng Bình Thúc Giạ Thị (1877 - 2017), một tác giả đã để lại sự nghiệp sáng tác đồ sộ với hơn 1000 bài thơ trong đó rất nhiều bài đã được dân gian hóa, với tuồng “Lộ Địch” nổi tiếng… Trong số này, Sông Hương giới thiệu một nghiên cứu mới về ông “Minh triết đạo Phật trong thơ ca Ưng Bình Thúc Giạ Thị” để cùng bạn đọc nhớ về một nhà thơ xuất thân tầng lớp quý tộc song sống rất bình dị, gần gũi với nhân dân. Điều mà Sông Hương muốn bày tỏ băn khoăn cùng bạn đọc là: di sản ngôi nhà “Châu Hương viên” của ông để lại, đang lâm cảnh hoang tàn đổ nát. Việc chăm lo gìn giữ di tích này đã đến lúc không thể thờ ơ thêm nữa.

 

Liên quan đến việc đi tìm mộ Quang Trung được khởi xướng mạnh mẻ trở lại suốt hơn 30 năm qua, bài thơ “Cảm hoài” qua nghiên cứu “Tâm cảm Ngô Thì Nhậm khi viết bài thơ Cảm hoài”, sẽ gợi ý những tri kiến mới rất cần được giới nghiên cứu cùng trao đổi. 

 

Những trang sáng tác trong số này được góp mặt từ các cây bút trong và ngoài nước, hy vọng sẽ đem lại những cảm hứng mới mẻ trước mùa xuân đang còn vương đọng trên ngọn cỏ lá cây. Chúc quý bạn đọc những ngày vui của một mùa tháng ba gợi nhiều khói sương hoài niệm và đầy những cội hoa sầu đông hương ngát tím. 

 

Dưới đây MỤC LỤC Sông Hương số 337 - tháng 03.

 

- Thư Tòa soạn 

 

VĂN:

- MÁ ĐÀO - Vũ Thanh Lịch 

- CHẠP ĐÃ TAN RỒI - Nguyên Hương 

- VỐN LIẾNG SAU CÙNG - Nguyễn Thị Duyên Sanh 

 

THƠ:

NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO - VI THUỲ LINH - PHAN LỆ DUNG - NGUYỄN HỚI THỌ 

 MAI VĂN HOAN - NGUYỄN THỊ HẢI - TRẦN XUÂN AN - HUY UYÊN  

TRẦN QUỐC TOÀN - LÊ VĂN LÂM - LAN ANH - VÕ NGỘT

 

NHẠC:

- KHÁT VỌNG MÙA XUÂN - Nhạc: Trần Ngọc Sanh  & Lời: Nguyễn Bội Nhiên 

- CUNG ĐÀN - Nhạc: Văn Nhi Phan & Lời: Ngọc Thọ - Bìa 4

 

NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:

- NHỮNG GIỚI HẠN CỦA LÍ THUYẾT VĂN HỌC NƯỚC NGOÀI Ở VIỆT NAM - Trương Đăng Dung - 39

- NGHIÊN CỨU, LÝ LUẬN, PHÊ BÌNH VĂN HỌC THỪA THIÊN HUẾ NHỮNG NĂM ĐẦU THẾ KỶ XX (1900 - 1945) - Phạm Phú Phong 

- CÁCH LÀM THƠ CHO CÁC NHÀ THƠ - THẾ KỶ 21 - Timothy Steele 

 

HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:

Kỷ niệm 140 năm sinh của nhà thơ xứ huế Ưng Bình Thúc Giạ Thị (9/3/1877 - 9/3/2017)

- MINH TRIẾT ĐẠO PHẬT TRONG THƠ CA ƯNG BÌNH THÚC GIẠ THỊ - 

Nguyễn Xuân Tùng 

- VỀ ĐÂU “CHÂU HƯƠNG VIÊN”? - Sông Hương 

 

TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN: 

- TÂM CẢM NGÔ THÌ NHẬM KHI VIẾT BÀI THƠ CẢM HOÀI - Trần Viết Điền 

- SONG TỬ TRÀN ĐẦY NGHỊCH LÝ - Nguyễn Thị Thanh Lưu 

 

CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI: 

- WILLIAM STAFFORD: ĐI QUA BÓNG TỐI - Nguyễn Đức Tùng 

- TẶNG THƯỞNG TÁC PHẨM, CÔNG TRÌNH VĂN HỌC NGHỆ THUẬT XUẤT SẮC NĂM 2016.... 

- Thư tín Sông Hương 

- Bìa 1:   Tác phẩm “ĐÈN VÀ TRĂNG” (Sơn mài) của họa sỹ Tôn Thất Minh Nhật

- Phụ bản: NGHỆ THUẬT NỮ QUYỀN LUẬN - Khả Hân

- Những khoảnh khắc đẹp: “MƯA XUÂN” - Ảnh: Hồ Ngọc Sơn

 

BAN BIÊN TẬP