Theo tín ngưỡng của người Việt Nam, Tam vị Táo quân được xem là vị thần cai quản việc bếp núc của mỗi gia đình. Với người dân xứ Huế, bộ ba tượng ông Táo mỗi năm đều được người dân thay lên bàn thờ ông Táo một cách trang trọng để cầu mong một năm mới may mắn và an khang.

Để hoàn thành được một bức tượng ông Táo, đòi hỏi thực hiện nhiều công đoạn. Thông thường, công đoạn nhồi đất sét cho mịn là vất vả nhất. Khối đất to trộn với nước, chia thành từng khối nhỏ, nhồi đến khi nào mềm nhão và mịn là được.

Đất sét được chọn lựa thật kỹ và loại bỏ tạp chất

Đất được cho vào khuôn, nén chặt và gạt bỏ đi phần đất thừa bên ngoài; để bộ tượng ông Táo hoàn thành người thợ cần kiểm tra lại hoặc chêm thêm đất rồi đặt nhẹ xuống sàn nhà tạo bề mặt phẳng giúp tượng đứng thẳng được. Một điều thú vị đó là để có những bức tượng ông Táo đẹp, sắc nét thì khuôn đúc tượng được làm từ gỗ lim.

Sau khi đúc xong, những bức tượng ông Táo được mang ra phơi nắng cho khô và đưa vào lò nung

Sau khi đúc xong, những bức tượng ông Táo được mang ra phơi nắng cho khô trước khi đưa vào lò nung. Những ngày không có nắng, người thợ dùng quạt điện để hong tượng nhanh khô hơn... Khi đã khô cứng, các bức tượng được người thợ xếp vào lò rồi đốt trấu để nung. Những dãy dài các bức tượng được người thợ cẩn thận chêm thêm từng vụn gạch nhỏ tạo khoảng cách. Qua một ngày, một đêm thì tượng được lấy ra khỏi lò, đây là công đoạn mất khá nhiều thời gian.

Trang trí cho tượng thêm phần sinh động

Tượng ông Táo có nhiều loại, nổi bật nhất là loại được tô màu, rắc kim tuyến. Ngoài ra cũng có những bức tượng ông Táo được trang trí đơn giản hơn bằng việc quét qua một lớp sơn màu cánh gián…

Tượng được quét màu sơn cánh gián

Tại Huế, bắt đầu từ rạng sáng cho đến 12 giờ trưa ngày 23 tháng chạp, các gia đình thường làm một mâm cỗ để đưa ông Công ông Táo về chầu trời. Cùng với việc chuẩn bị mâm cơm, bàn thờ ông Công, ông Táo cũng được các gia đình lau dọn sạch sẽ, tượng ông Táo được thay mới để cầu một năm may mắn, đủ đầy.

Nhiều loại tượng được trang trí khác nhau phục vụ thị hiếu của người tiêu dùng

Phương Anh