Tạp chí Sông Hương -
Tìm thấy chân dung đích thực của Shakespeare
18:31 | 21/03/2009
Nhờ những nỗ lực của các nhà khảo cổ và các nhà hoạt động nghệ thuật, tại London , Anh, người ta đã phát hiện ra bức chân dung độc nhất của nhà soạn kịch thiên tài William Shakespeare được vẽ khi ông còn sống. Trung tuần tháng 3.2009, kết quả giám định được công bố cho thấy bức tranh được vẽ 6 năm trước khi Shakespeare qua đời. Ngoài ra, các nhà khảo cổ còn tìm thấy nền nhà hát, nơi lần đầu tiên công diễn vở Romeo và Juliet.
Tìm thấy chân dung đích thực của Shakespeare
G.S Stanley Wells và bức chân dung Shakespeare. Ảnh: AFP

Từ một sự tình cờ 

Trước đây vào thế kỷ 17, có đến nửa tá chân dung được cho là của Shakespeare. Các nhà Shakespeare học từ trước đến nay tuy bỏ ra nhiều công sức nhưng vẫn không chứng minh và không tìm được dù chỉ một bức tranh vẽ khi nhà viết kịch còn sống. Tất cả dường như chỉ xuất hiện sau khi Shakespeare qua đời vào năm 1616. Chỉ đến ngày 9.3.2009, nhà phục chế Alec Cobbe và nhà nghiên cứu nghệ thuật Stanley Wells mới đưa ra những bằng chứng (tuy chưa hẳn đã thuyết phục) về bức chân dung được vẽ lúc sinh thời của Shakespeare. Trong tranh là người đàn ông khá đẹp trai, trang phục sang trọng, lịch lãm đúng theo kiểu thời Nữ hoàng Elizabeth . Tóc của người trong tranh cũng nhiều hơn so với tóc của các bức chân dung khác được cho là vẽ Shakespeare.

Đây là bức tranh mà Alec Cobbe được thừa kế từ họ hàng thân thích, những người đã mua nó từ đầu thế kỷ 18 và truyền lại cho con cháu. 300 năm đã trôi qua, nhưng không ai trong số họ nghĩ đó là chân dung Shakespeare. Người ta luôn cho rằng đây là chân dung của ai đó thuộc Hoàng gia Anh. Đó cũng có thể là Sir Walter Raleigh, nhà thơ cung đình, nhà hàng hải, kẻ thích phiêu lưu mạo hiểm, người rất được Nữ hoàng Anh Elizabeth sủng ái vào thập niên 1580.

Vào năm 2006, Alec Cobbe đến xem triển lãm Cuộc tìm kiếm Shakespeare trưng bày các chân dung được cho là vẽ về nhà viết kịch. Tại đây, Alec Cobbe chú ý đến bức tranh của họa sĩ Cornelius Janssen thuộc thế kỷ 18 được mang đến từ thư viện Shakespeare ở Washington, Mỹ. Ông nhận thấy bức tranh mình đang giữ và bức của Janssen rất giống nhau, rồi nhận định một trong hai bức đó có thể là phiên bản của nhau. Alec Cobbe liền mang bức tranh của mình đến để so sánh. Các nhà chuyên môn đều nhận thấy hai bức tranh giống nhau, nhưng không ai nghĩ đến việc phân tích chúng một cách nghiêm túc.

Đến các thẩm định nghiêm túc 
 


Một bức chân dung được cho là của Shakespeare

Trước khi đề cập đến bức tranh của gia đình Alec Cobbe, cần phải nói vài dòng về bức của Cornelius Janssen. Người đầu tiên sở hữu hợp pháp bức chân dung của Janssen là một công dân ở hạt Leicestershire, trung tâm Anh quốc. Người này mua bức chân dung vào năm 1770 và trong năm này in bức tranh trong cuốn sách kịch Vua Lear. Đến năm 1932 thư viện Shakespeare ở Washington mua lại bức tranh này vì cho rằng đó là chân dung của ông. Sau này có giả thiết đây là bức tranh Janssen vẽ Edward de Vire, bá tước quận Oxford, nhân vật mà một số người cho là tác giả đích thực các vở kịch của Shakespeare. Tuy nhiên de Vire lại chết vào năm 1604, trước 12 năm khi Shakespeare qua đời. Chính vì thế mà giả thiết vừa nêu không có tính thuyết phục. Vào cuối những năm 1960, các chuyên gia thẩm định khẳng định đây là chân dung nhà thơ cung đình Thomas Overbury, người bị nữ bá tước Somerset đầu độc vào năm 1613. Tuy nhiên đến những năm 1980, các nhà phục chế kết luận, tóc của người trong chân dung từng được vẽ lại nên nhân vật trông có vẻ già hơn. Tựu trung, các kết luận đưa ra càng làm nhiễu loạn thông tin về người trong tranh.

Khi các chuyên gia không để ý đến bức chân dung thuộc sở hữu của Alec Cobbe, ông không lấy thế làm buồn mà tìm cách giải quyết khác. Alec Cobbe tìm đến các chuyên viên thẩm định độc lập. Trước hết họ nghiên cứu gỗ (bức tranh được vẽ bằng sơn dầu trên gỗ) và xác định các vân gỗ cho biết năm vẽ bức tranh là 1610. Bước tiếp theo là dùng tia rơn-gen và tia hồng ngoại để kiểm tra và kết hợp với sự thẩm định bằng mắt của chuyên gia. Alec Cobbe đã mời Stanley Wells - nhà Shakespeare học nổi tiếng thế giới. Kết luận cuối cùng là bức tranh của Alec Cobbe là bản gốc, còn bức tranh của Cornelius Janssen được chép từ bức tranh này. Ngoài ra, Stanley Wells còn nhận định, hiện còn vài bức chân dung Shakespeare cũng được sao chép lại từ bức tranh gốc và điều đó cho thấy sự nổi tiếng của chính nhà viết kịch tài ba. 

Bức chân dung Shakespeare mà Alec Cobbe đang sở hữu vào tháng 4.2009 sẽ được gửi đến trưng bày tại thành phố Stratford-upon-Avon , quê hương của nhà viết kịch. Nó sẽ tạo nên sức hút lớn đối với khách du lịch, nhân kỷ niệm 445 ngày sinh của William Shakespeare. Về phía mình, Alec Cobbe cho biết, ông sẽ không bán bức tranh và vẫn giữ nó trong bộ sưu tập của gia đình.

Và nhà hát bên bờ sông Thames

Các nhà khảo cổ học cũng phát hiện tại bờ trái sông Thames ở London một nền gạch, được cho là nhà hát đầu tiên của Shakespeare. Cuộc khai quật tiến hành từ mùa hè năm ngoái, nhưng đến nay các kết luận đầu tiên mới được các chuyên gia thuộc Bảo tàng London đưa ra.

Địa điểm được cho là nhà hát của Shakespeare, nơi mà khán giả lần đầu tiên được xem vở Romeo và Juliet nằm ngay dưới chân cầu và được xây dựng vào năm 1576 tại Shoreditch với giá 700 bảng Anh. Khi đó Shoreditch còn là vùng ngoại ô phía bắc London . Tại đây có một nhà thờ cũng có tên gọi là Shoreditch. Đây là nhà hát thứ hai được xây dựng sau nhà hát đầu tiên là Red Lion của London . Vào năm 1599, do hết thời hạn thuê đất, nên người ta đã chuyển nhà hát của Shakespeare sang bờ phía bên kia của sông Thames và đặt tên cho nó là Globus. 

Những gì mà các nhà khảo cổ phát hiện chỉ là một phần bức tường gạch của nhà hát và phần diện tích trước kia là các hàng ghế khán giả, cách mặt phố hiện tại khoảng nửa mét. Người ta cho rằng phần còn lại của nhà hát hiện đang nằm dưới các ngôi nhà hiện tại.

Theo TNO

Các bài mới
Các bài đã đăng