Những thước phim tài liệu về chiến tranh, như là một hồi ức sống động...

Từ năm 1945- 1975, toàn khu vực Đông Dương bị tàn phá bởi một trong những cuộc chiến tranh dài và cay đắng nhất của thế kỷ 20. Riêng cuộc chiến tranh tại VN đã lôi kéo sự tham chiến của hàng triệu người VN và quân nhân Pháp, Mỹ, Australia, Hàn Quốc, Anh..., gây ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống của thường dân.

Chiến tranh với Mỹ từ năm 1954 - 1975 ở VN là cuộc chiến có số thương vong và thiệt hại lớn nhất. Và có thể nói, đó là sự "thể nghiệm" tất cả các học thuyết và chiến lược chiến tranh mà Mỹ áp dụng tại VN.

Bộ phim "Battlefied VN"-Chiến trường VN- (của Hãng BBC-PBS làm trong series phim truyền hình về "chiến trường") sản xuất năm 1999, gồm 12 tập như Dien Bien Phu - The Legacy - Điện Biên Phủ-Sự kế thừa, The Undeclared War - Cuộc chiến tranh không tuyên bố, Search and Destroy - Chiến lược Tìm & Diệt, Countdown to Tet- Đếm ngược thời gian tới Tết, The Tet Offensive - Cuối Tết Mậu Thân, War on the DMZ - Chiến tranh ở vùng phi quân sự, Peace With Honor - Hoà bình trong danh dự... - phản ánh toàn bộ những sự kiện quan trọng nhất của cuộc chiến tại VN, trong đó thấy rõ sự dã man, tàn bạo của những kẻ xâm lược, đã định "đưa thủ đô Hà Nội - VN trở về thời kỳ đồ đá" bằng cuộc tập kích trên không bằng B.52 chiến lược, cũng như hình ảnh những ngày cuối cùng của chiến tranh vào 30.4.1975.

Phim "VietNam- The 10.000 days war"- ("Việt Nam cuộc chiến 10.000 ngày") của các nhà làm phim tài liệu Canada (phát sóng năm 1985) gồm 13 tập, có thuyết minh tiếng Việt. Đây là một biên niên sử bằng hình.

Bộ phim tư liệu truyền hình 3 tập mang tên "Unknown Images: The Vietnam War" - Chiến Tranh VN: Những hình ảnh chưa được biết đến, do Đài Truyền hình A - 3, Pháp sản xuất và trình chiếu năm 1997. Trong phim là nhiều hình ảnh được "giải mật", thấy được những "xảo thuật" thông tin để đánh lừa cả nước Mỹ và công luận thế giới về cuộc chiến tranh phi nghĩa ở VN.

Một bộ phim Mỹ về chiến tranh VN: "Sir! No Sir!" là câu chuyện của người lính cấp dưới bất tuân thượng lệnh, đã được giới thiệu ngày 17.4.2006 tại New York, với sự có mặt của Jane Fonda, David Cline, đạo diễn David Zeiger...

Với Jane Fonda, có người hỏi tại sao giờ này còn nói về VN, bà nói: Người Mỹ bảo thủ nhất không bao giờ quên chiến tranh VN, vì họ muốn lịch sử viết theo ý họ. Chúng ta cũng thế, vì chúng ta muốn lính Mỹ biết sự thật về chiến tranh VN và - cả hai bắt đầu bằng sự dối trá chính trị, cả hai lợi dụng xương máu của lính và cả hai thất bại thảm hại. Con trai Jane Fonda là Troy Garity đọc lời thuyết minh trong phim ( Troy là người con được đặt theo tên Anh hùng Nguyễn Văn Trỗi).

Phim đưa ra nhiều tư liệu bị báo chí, truyền thông che giấu nhiều năm. Phim có nhiều tài liệu về phong trào quân nhân tại ngũ Mỹ chống chiến tranh VN thời 1965-1975, cho người xem hiểu về tầm quan trọng và ảnh hưởng sâu sắc của phong trào phản chiến của quân nhân Mỹ tại ngũ chống chiến tranh VN ngày xưa...

Mới đây nhất - năm 2008, kênh truyền hình National Geographic cho chúng ta một cách nhìn mới, sâu rộng hơn vào cuộc chiến tranh VN đến từng chi tiết về các chiến dịch hành quân, chiến lược quân sự, cảm xúc của các bên tham chiến. Được xây dựng trên lời kể của các cựu chiến binh Mỹ kết hợp với một khối lượng đồ sộ các tư liệu do các phóng viên chiến trường ghi lại, trong đó có Tim Page, "Inside the Vietnam War" vẽ lại bức tranh về sự sợ hãi, sự cảm nhận, ký ức hằn sâu vào tâm trí những người chiến đấu ở chiến trường VN...

Phim tài liệu về chiến tranh VN còn rất nhiều, không chỉ về phía những nhà làm phim Mỹ, Pháp, mà còn của các nhà làm phim Nga, Đức, ... Cho dù các nhà làm phim, ngày trước họ thuộc về phía "bên kia", nhưng những thước phim của họ khi công chiếu cho cả thế giới xem về sự thật cuộc chiến tranh VN, đã hướng về những thiện chí hàn gắn vết thương chiến tranh và khép lại một thời kỳ, mở sang trang mới. Nhưng đồng thời phim của họ cũng mang thông điệp lên án chiến tranh, mong ước một thế giới hoà bình, nhân loại được sống trong bình yên, hạnh phúc.

                                                                                                                      Theo LĐ