Trong phiên điều trần tại tại Ủy ban Quân lực Thượng viện Mỹ, các nghị sĩ hàng đầu như Thượng nghị sĩ Cộng hòa John McCain, Thượng nghị sĩ Dân chủ Jack Reed đồng loạt chỉ trích hành động của Trung Quốc. Nghị sỹ McCain tuyên bố cách hành xử của Trung Quốc cho thấy Bắc Kinh không hề có ý định đóng vai trò là “một bên có trách nhiệm” tại châu Á-Thái Bình Dương.

"Trong những năm qua, Trung Quốc hành xử không giống như một cường quốc có trách nhiệm ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Bất chấp lời kêu gọi của chính phủ Mỹ về việc tạm ngưng các hoạt động cải tạo và quân sự hóa các khu vực ở Biển Đông, Trung Quốc vẫn tiếp tục các hoạt động này. Tôi phải thừa nhận rằng hoạt động xây dựng của Trung Quốc tại Biển Đông và tốc độ hiện đại hóa quân đội đang khiến Mỹ ngày càng gặp nhiều khó khăn trong quá trình bảo vệ các đồng minh cũng như những lợi ích của chúng ta", ông McCain nói.

Cũng tại phiên điều trần này, Đô đốc Harry Harris, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương của quân đội Mỹ, đã chỉ trích việc Trung Quốc triển khai tên lửa phòng không và hệ thống radar, cũng như xây dựng các đường băng trên Biển Đông đang làm “thay đổi môi trường hoạt động” và cho thấy âm mưu của Bắc Kinh nhằm kiểm soát toàn bộ khu vực. Ông khẳng định ủng hộ các hành động tuần tra của hải quân Mỹ để đảm bảo tự do hàng hải trên Biển Đông.

"Dựa vào sự phát triển của nền kinh tế, việc Trung Quốc có tham vọng tại Biển Đông là một điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, sự thiếu minh bạch của họ trong các hoạt động và phát triển quân sự đang tạo ra tình trạng mất ổn định và lo lắng trong khu vực", Đô đốc Harry Harris nhận định.

Cũng trong ngày 23/2, hãng tin ABC của Úc công bố một tài liệu dài 7 trang của chính phủ nước này, đưa ra các điểm chính về lập trường liên quan tình hình căng thẳng gia tăng ở Biển Đông sau những hành động của Bắc Kinh gần đây. Tài liệu ghi rõ hoạt động của Trung Quốc đang "gây căng thẳng trong khu vực” và bày tỏ lo ngại về các triển khai mới của Trung Quốc ở đảo Phú Lâm tại quần đảo Hoàng Sa.

Trong khi đó, kênh Fox News ngày 23/2 cho biết tình báo Mỹ đã phát hiện máy bay tiêm kích thế hệ thứ 4 Thẩm Dương J-11 và máy bay tiêm kích Tây An JH-7 vài ngày trước trên đảo Phú Lâm ở quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, nơi Trung Quốc cũng vừa triển khai tên lửa đất đối không HQ-9.

Thông tin xuất hiện giữa lúc Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đang có chuyến thăm Mỹ. Truyền thông Mỹ cùng ngày cho biết chuyến thăm dự kiến của ông Vương Nghị tới Lầu Năm Góc vào hôm qua 23/2 đã bị hủy. Thư ký Báo chí Bộ Quốc phòng Mỹ Peter Cook cho biết lý do hủy là bởi “lịch làm việc chồng chéo”.

Trước đó, phát biểu trong cuộc họp báo sau hội đàm cùng ngày với ông Vương Nghị, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố hành động quân sự hóa các cơ sở tại Biển Đông sẽ không giúp ích gì cho những nỗ lực giải quyết tranh chấp chủ quyền ở khu vực này.

Theo Ngọc Anh - Dân Trí