Điện ảnh Việt và giải quốc tế

Tối 30.9, LHP quốc tế Bangkok (Thái Lan) đã kết thúc, hai phim truyện nhựa "Trăng nơi đáy giếng" và "Chơi vơi" đã không thu được kết quả gì ở hai hạng mục tranh giải. Dù trước đó "Chơi vơi" của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên được mời dự LHP Venice (Italia) ở hạng mục Orizonti và được một giải bên ngoài LHP của Hiệp hội các Nhà phê bình điện ảnh quốc tế dành cho "Phim triển vọng trong tuần lễ các nhà phê bình quốc tế".

Và đạo diễn Vinh Sơn của "Trăng nơi đáy giếng" được giải đạo diễn ở LHP Madrid (Tây Ban Nha). Rồi phim "Đừng đốt" của đạo diễn Đặng Nhật Minh giành giải khán giả tại LHP Fukuoka (Nhật).

Đó là những tin vui, nhưng chưa phải là niềm vui lớn. Bởi lẽ điện ảnh VN vẫn đứng rất xa các LHP nổi tiếng trên thế giới, chưa hề chạm được các giải thưởng danh giá nhất của Oscar (Mỹ), Cannes (Pháp), Berlin (Đức)... Hai tiêu chí quan trọng của LHP là lượng khán giả và lực lượng truyền thông đến đưa tin. Cannes là LHP chỉ dành riêng cho giới hoạt động điện ảnh và báo chí - dẫn đầu về khả năng thu hút truyền thông với trên 4.000 người đưa tin.

Theo sát sau đó là Berlin, rồi mới đến Venice . Tuy nhiên, Busan (Hàn Quốc) và Bangkok (Thái Lan) cũng lọt vào trong nhóm 10 LHP hàng đầu về mặt thu hút sự chú ý của báo giới. Nếu xét về yếu tố khán giả thông qua số vé bán ra, Berlin đứng đầu với gần nửa triệu lượt khán giả đến xem trong 10 ngày LHP...

Trong số gương mặt đạo diễn VN, tên tuổi quen thuộc với quốc tế nhất là đạo diễn người Pháp gốc Việt Trần Anh Hùng từng đoạt "Sư tử Vàng" tại LHP Venice với phim "Xíchlô" - đây là giải cao nhất mà một đạo diễn người Việt giành được, tuy nhiên "Xíchlô" mang "quốc tịch" Pháp. Rồi đạo diễn Việt kiều Nguyễn Võ Nghiêm Minh với phim "Mùa len trâu" (giành giải trên 10 LHP quốc tế)...

Trong nước, tên tuổi sáng giá nhất là đạo diễn - NSND Đặng Nhật Minh với các phim: "Bao giờ cho đến tháng mười" (được kênh CNN của Mỹ bầu chọn là một trong 18 bộ phim Châu Á xuất sắc mọi thời đại), "Thương nhớ đồng quê", "Mùa ổi", "Hà Nội mùa đông 1946"... và mới nhất là "Đừng đốt", đã giành một số giải thưởng tại các LHP quốc tế...

Các đạo diễn khác như Việt Linh, Thanh Vân, Vương Đức, Lê Hoàng, Lưu Huỳnh... từng đôi lần giành giải tại các LHP quốc tế Bergamo (Italia), Amien (Pháp), ba châu lục Nantes, Pusan... với các phim "Mê Thảo", "Đời cát", "Những người thợ xẻ", "Ai xuôi vạn lý", "Áo lụa Hà Đông"...

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên giành giải tại LHP Thượng Hải với "Sống trong sợ hãi"... Danh sách giải quốc tế cho phim truyện nhựa VN cũng khá dài. Tuy nhiên, điện ảnh VN vẫn chưa có được một giải thật sự lớn, khẳng định tầm cỡ của nền điện ảnh VN trên thế giới.

Quảng bá điện ảnh Việt tại LHP quốc tế

Việc phim truyện nhựa VN chưa thể có giải lớn, không khó lý giải, bởi lẽ nền công nghiệp điện ảnh Việt còn thô sơ, nhỏ lẻ. Tính chuyên nghiệp, đồng bộ của điện ảnh Việt cũng còn yếu, khi trường quay chưa xây xong, với các phim lịch sử hoàng tráng phải thuê ở nước ngoài, hậu kỳ làm phim như in tráng cũng thường đưa sang nước ngoài...

Để ngày càng được chú ý trên thế giới và có cơ hội xuất hiện ở các LHP, trong đó có các LHP hàng đầu, điều quan trọng nhất hiện nay đối với điện ảnh VN là chiến lược xây dựng một nền điện ảnh nội địa có sức bật với tư nhân làm chủ đạo cùng sự trợ giúp khuyến khích của Chính phủ, một thế hệ nhà làm phim đam mê tài năng và lượng người quan tâm điện ảnh sâu rộng.

Chỉ như vậy mới hy vọng có ngày phim VN được vinh dự đứng trong phần tranh giải chính thức của một trong những LHP lớn thế giới, mà không phải trông chờ vào một sự chiếu cố bất ngờ nào đó. Trước mắt, việc tham dự các LHP quốc tế chủ yếu mang tính chất như một cơ hội quảng bá văn hoá điện ảnh VN.

                                                                                                                 Theo LĐ