Kỷ lục doanh thu của Titanic có khả năng sẽ bị Avatar phá vỡ, bởi đây là bộ phim sử dụng công nghệ mang tính đột phá về hiệu quả hình ảnh rất được các tín đồ nghệ thuật thứ 7 mong đợi. Tuy nhiên, đạo diễn Cameron chỉ giải thích một cách đơn giản về tác phẩm sắp ra mắt của mình: “Tôi đưa tất cả mọi thứ mà mình từng muốn xem vào một bộ phim và đó chính là lý do tại sao Avatar lại có những khái niệm thị giác như vậy. Bộ phim này được đúc kết từ tất cả những cuốn sách khoa học viễn tưởng mà tôi từng đọc từ khi còn bé và chúng được thai nghén qua thời gian, vì vậy đối với tôi, đây giống như một sự trở về với nguồn gốc của mình”.

Avatar kể về một cựu lính thủy đánh bộ phải ngồi xe lăn do bị thương, anh ta đã mạo hiểm tới hành tinh xa xôi nọ. Ở đó, anh đối diện với Na’vi, bộ tộc gồm những thành viên mang hình dáng giống con người. Họ sống thân thiện với môi trường và không muốn loài người tới xâm phạm lãnh địa để tìm kiếm những nguồn tài nguyên có giá trị.

Lúc còn ở tuổi vị thành niên, Cameron từng vô cùng thán phục đạo diễn Stanley Kubrick khi xem 2001: A Spcae Odyssey, chính vì lẽ đó mà ông đã “luyện” bộ phim này tới 10 lần. Trong giai đoạn đầu của sự nghiệp, nhà làm phim hiện 55 tuổi này đã được đánh giá cao với The Terminator (1984) mà ông là tác giả kịch bản kiêm đạo diễn. Ngoài ra còn phải kể đến các phim Aliens (1986; được đề cử 7 Oscar, đoạt 2 giải về âm thanh và hiệu quả hình ảnh) và The Abyss (1989; 4 đề cử, đoạt giải Hiệu quả hình ảnh xuất sắc nhất) mà ông cũng đảm nhiệm hai vai trò nói trên.

Trong quá thực hiện Titanic, Cameron thường xuyên có bất đồng với các nhà điều hành hãng phim và tác phẩm điện ảnh này đã bị hoãn đi hoãn lại nhiều lần chỉ vì ông muốn sử dụng công nghệ kỹ xảo đặc biệt tiên tiến. Song công sức của Cameron đã được đền đáp xứng đáng khi Titanic nhận 14 đề cử Oscar và đoạt 11 giải, trong đó có Phim và Đạo diễn xuất sắc nhất.