Tạp chí Sông Hương -
Viết ca khúc “dễ như trở bàn tay”!
09:32 | 24/02/2011
Một quy trình viết ca khúc “dễ như trở bàn tay” đang được áp dụng: Lên mạng, chọn cho mình một đoạn beat (một bản phối, tiết tấu) ưng ý rồi từ đoạn beat đó viết lên giai điệu một bài hát, thêm lời ca cho bài hát. Thế là xong!
Viết ca khúc “dễ như trở bàn tay”!

 

Ca khúc Thức tỉnh do Hồ Ngọc Hà thể hiện đang là một trong những ca khúc ăn khách hiện nay. Ảnh: Minh Hiếu

Công tâm nhận định, mảng ca khúc trên thị trường âm nhạc hiện nay phần nào khởi sắc nhờ sự phong phú về màu sắc âm nhạc. Nhiều sáng tác của các nhạc sĩ trẻ phần nào bám sát xu hướng âm nhạc đang thịnh hành trên thị trường âm nhạc thế giới. Đó là những ca khúc có tiết tấu sôi động, hiện đại, đáp ứng đúng thị hiếu thẩm mỹ âm nhạc của đại đa số khán giả trẻ sành điệu (những người có điều kiện cập nhật xu hướng âm nhạc thế giới).

Một tháng có thể viết 20 bài

Minh chứng rõ nét là những ca khúc Thức tỉnh (Nguyễn Hải Phong), Microphone (Nguyễn Hải Phong), Một lần thôi (Phúc Trường), Ngốc nghếch (Nguyễn Hải Phong)... đang chinh phục hàng ngàn khán giả yêu nhạc bởi giai điệu rất hiện đại, sôi động và khác lạ so với những gì khán giả biết đến trước đây.

Nhìn thoáng qua, cứ tưởng rằng thị trường nhạc Việt đang bắt đầu có diện mạo mới, nhưng không phải như vậy. Và không khó để nhận ra những ca khúc này có giai điệu rất quen thuộc, mang vóc dáng của những ca khúc quốc tế đang đượåc yïu thñch hiïån nay vaâ àang àûúåc phaát haânh röång raäi trïn phûúng tiïån internet.

 
Chỉ cần chút thông minh và khôn ngoan, một bạn trẻ có hiểu biết chút đỉnh về âm nhạc có thể cho ra đời hàng loạt bài hát hứa hẹn ăn khách trên thị trường âm nhạc. Sáng tác ca khúc là công việc đòi hỏi sức sáng tạo rất lớn nhưng với nhiều bạn trẻ hiện nay, họ có sẵn một quy trình viết ca khúc “dễ như trở bàn tay”: Lên mạng, chọn cho mình một đoạn beat (một bản phối, tiết tấu) ưng ý rồi từ đoạn beat đó viết lên giai điệu một bài hát, thêm lời ca cho bài hát. Thế là xong!
 
Thực tế, cùng với sự tăng lên nhanh chóng về lượng ca sĩ trẻ thì nhạc sĩ trẻ cũng xuất hiện ồ ạt để đáp ứng nhu cầu ca khúc cho ca sĩ thể hiện. Hầu hết, họ đều là những người còn rất trẻ (thậm chí chỉ mới 15, 16 tuổi) nhưng đã có những ca khúc ăn khách trong tay. Với cách thức làm việc này, không lạ khi một nhạc sĩ trẻ (và cũng là một ca sĩ) mạnh miệng: “Nếu không cần phải viết lời ca, có lẽ mỗi tháng tôi có thể viết được 20 bài hát”.
 
Viết giai điệu từ dòng hợp âm có sẵn, các cây viết trẻ biến công việc sáng tác của mình thành một sản phẩm công nghiệp thay vì phải sáng tạo, có ý tưởng riêng như trước đây. Và nếu vậy, thật khó để có thể xem đây là công việc sáng tác.
 
Các ca khúc mới trên thị trường nhạc Việt không chỉ na ná các ca khúc quốc tế mà còn “tự nhiên” giống nhau. Minh chứng là việc khán giả cứ thấy quen quen khi nghe ca khúc Ở nhà một mình (do nhóm Mây Trắng thể hiện) với ca khúc Ngốc nghếch (do Bảo Thy thể hiện) hay việc có rất nhiều ca khúc na ná với ca khúc Một lần thôi, đang rất ăn khách của tác giả Phúc Trường, trong đó có cả ca khúc do chính Phúc Trường sáng tác sau đó.
 
Hẳn nhiên, những ca khúc này không hề sao chép nhau, bởi khi phân tích cặn kẽ về chuyên môn thì chúng hoàn toàn khác nhau và không hề vi phạm Luật Bản quyền. Thế nhưng không khó để khán giả nhận ra giữa chúng có sự ảnh hưởng của nhau, thậm chí ca khúc sau là phiên bản của ca khúc ra đời trước.
 
Lý giải điều này, nhạc sĩ Huy Tuấn chia sẻ: “Cách phát triển ca khúc từ một tiết tấu có sẵn thì cảm giác “nghe quen quen” của khán thính giả là chuyện đương nhiên. Có thể người viết nó không vi phạm Luật Bản quyền nhưng về nghề thì rõ ràng đây là điều không thể chấp nhận. Khi chọn nghề viết nhạc tức là phải luôn đi kèm với sự sáng tạo. Những ai có lòng tự trọng nghề nghiệp sẽ không chọn cách làm việc này vì nó chẳng thể đem lại giá trị thực cho chính họ”.
 
Ca từ rất phô
 
Một trong những điều khiến khán giả không thể bỏ qua khi nghe những ca khúc mới hiện nay là những lời ca diễn đạt rất phô. Dù để lại rất nhiều ấn tượng về mặt âm nhạc nhưng lời bài hát Thức tỉnh của Nguyễn Hải Phong khiến không ít khán thính giả thất vọng, chưa kể đến hình thức âm nhạc một đằng nội dung lời ca một nẻo. Thực tế, đây không phải là trường hợp cá biệt mà là tình hình chung của những ca khúc mới trên thị trường ca nhạc Việt hiện nay.
 
Nhaåc sĩ trẻ Nguyễn Văn Chung thừa nhận: “Phần ca từ trong ca khúc yếu là khuyết điểm chung của thế hệ sáng tác trẻ hiện nay. Điều này do bị chi phối bởi rất nhiều yếu tố mà chung nhất chính là sự non trẻ về vốn sống. Trong đó, mắc nhiều lỗi nhất về mặt ca từ là những ca khúc sử dụng những đoạn beat nhạc nước ngoài. Sự khác biệt về ngôn ngữ (tiếng Anh không dấu trong khi tiếng Việt có dấu) đã khiến cho quá trình viết lời trong một ca khúc gặp khó khăn.
 
Cách viết ca từ hiện nay không khác gì với việc ráp từ, chỉ cốt sao nghe lọt tai là được. Cũng ca khúc đó nhưng sử dụng ca từ tiếng Anh thì có nghĩa và rất phù hợp nhưng khi đặt tiếng Việt vào thì lại rất gượng gạo và không có nghĩa”. Những gò bó trong sáng tác phần nào khiến cho ca khúc thiếu cảm xúc.
 
Rõ ràng, với những gì đang diễn ra trong tình hình sáng tác ca khúc hiện nay, thật khó để công chúng yêu nhạc kỳ vọng vào thế hệ nhạc sĩ trẻ khi nhiều người trong số họ đang xem công việc sáng tác chỉ đơn giản là để... kiếm tiền.
  

                                                                                                      Theo NLĐO






Các bài mới
Các bài đã đăng