Cụ thể ở mục Làm thế nào để gian lận?, sách “tư vấn” cho các em như sau: Dán bìa sách giáo khoa lên bìa sách hướng dẫn giải bài tập và dùng nó như sách giáo khoa/ Kết bạn với một bạn học khác lớp, người đã làm bài kiểm tra ấy trước đó/Thu tất cả các câu trả lời vào máy thu âm và nói với cô giáo rằng bạn đang cố giảm bớt căng thẳng bằng cách nghe nhạc qua tai nghe...

Ngày 29/6 vừa qua, thông qua báo giới, 2 đơn vị xuất bản này đã chính thức gửi lời xin lỗi tới độc giả và khẳng định sẽ có những sửa đổi phù hợp khi Kiến thức cho thiếu nhi được tái bản trong lần tiếp theo. (Các độc giả từng mua phiên bản cũ sẽ được tạo điều kiện đổi sang bản mới nếu yêu cầu).

Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về bản chất bộ sách, TT&VH có cuộc trao đổi với ông Đỗ Hoàng Sơn, Giám đốc Công ty Long Minh (đơn vị biên soạn nội dung Kiến thức cho thiếu nhi).

Ông Sơn cho biết:

- Để xuất hiện các “hạt sạn” trong bộ sách này, trách nhiệm trước hết vẫn thuộc về chúng tôi. Kiến thức cho thiếu nhi về cơ bản là bộ sách tốt và đã được bán hơn 1 triệu bản trên thế giới. Tuy nhiên, khi biên dịch, chúng tôi đã không chú ý tới những khác biệt về văn hóa giữa Việt Nam và phương Tây - nơi cuốn sách được viết.

Nói thật, dù là nơi nào trên thế giới, tôi không nghĩ rằng có đơn vị xuất bản nào dại dột tới mức in những thứ ngược hẳn với các quy chuẩn đạo đức và giáo dục.

Với độc giả phương Tây, đặt trong bối cảnh văn hóa và ngôn ngữ của từng chuyện, những “thông tin xấu” mà dư luận chỉ ra đã mang hàm ý hướng dẫn độc giả phủ định nó rồi. Chẳng hạn, với tiểu mục Làm thế nào để gian lận? thì những câu chuyện về việc trẻ em viết đáp án lên tay áo, giả vờ ngất xỉu... nôm na có thể hiểu rằng “thôi thôi, những trò gian lận của các bạn đã được người lớn nghiên cứu và “bắt bài” hết rồi? Hoặc, tiểu mục Cách chọc giận một ai đó thì liệt kê những lỗi có thể khiến người khác bực mình bằng một giọng hóm hỉnh nhẹ nhàng. Điều đáng tiếc là chúng tôi không nghĩ tới việc đưa vào những “lời giải thích” cho các độc giả nhỏ tuổi mà chỉ chuyển dịch theo đúng bản gốc.

* Những trường hợp bị phê bình như vậy chiếm dung lượng như thế nào trong bộ sách?

- 3 cuốn Kiến thức cho thiếu nhi có tổng cộng hơn 600 tiểu mục nhỏ. Những ý kiến phản hồi chủ yếu tập trung vào ba tiểu mục trong số đó là Làm thế nào để gian lận, Cách chọc giận một ai đó và Thực ra giáo viên muốn nói gì . Tuy nhiên, chúng tôi đang tổ chức rà soát và kiểm tra lại toàn bộ bản thảo để có thể chỉnh sửa hoàn thiện trước khi tái bản.

* Dự kiến, những điểm chưa phù hợp trong bộ sách sẽ được cắt bỏ hay sửa lại?

- Chúng tôi thiên về hướng đưa thêm vào đó những thông tin phụ và làm rõ hơn ý tưởng mà tác giả đưa ra. Chẳng hạn, ở tiểu mục Cách chọc giận một ai đó có thể ghi thêm dòng chữ: hãy đặt mình vào địa vị người bị chọc giận để hiểu sự khó chịu của họ. Chúng tôi cần nghiên cứu kỹ để thao tác một cách hợp lý, vì vậy việc tái bản Kiến thức cho thiếu nhi sẽ phải chờ một thời gian.

* Xin cám ơn ông!

Theo Minh Châu - TT&VH