Tạp chí Sông Hương - Số 197 (tháng 7)
Đọc "Bốn mùa yêu"
15:49 | 16/03/2009
THANH THIỆNBốn mùa yêu là tập thơ tình mang ý nghĩa "vật chứng" cho một biệt lập tâm hồn có tên là Lưu Ly. Người thơ này dường như luôn đắm mình trong giai điệu tình yêu muôn thuở giữa ba ngôi Trao - Nhận - Trả và đã chọn cách trả sòng phẳng nhất cho sự nhận của mình là trả vào thơ.

Trả vào thơ nghe tuồng như phù phiếm nhưng dẫu phù phiếm thật đi chăng nữa thì sự phù phiếm ấy cũng giúp con người thoát khỏi trạng thái trống rỗng khi đối diện với những gì vô nghĩa. Nhan đề tập thơ dễ gợi tưởng về một sự tròn đầy, viên mãn nhưng thực chất của Bốn mùa yêu là sự xâu chuỗi những mảnh tình "vá víu một mình" để "Thoa son lên môi tìm nụ hôn ngày trước"

Những xung đột nội tại cố hữu giữa ý thức và vô thức đã gây ra một cơ chế tâm lý phản ứng ngược nên khi thiếu cái gì thì người ta thường nói thừa về cái đó. Nếu quả thật có bốn mùa yêu đúng nghĩa có trao, có nhận thì làm gì có chuyện "Em chiêm bao giữa ban ngày đợi anh". Hoặc "tàn nhẫn" hơn qua lời tự thú:
                           Gần xa, thoáng chốc...mong manh
                           Mình em đi mãi chẳng thành tình yêu
Cứ tưởng tình yêu là vô cầu, chỉ cần có nhau là đủ. Ai dè, khi đã có nhau rồi, người ta lại lo "tự vệ" cả ngoài "bản quyền" sự sở hữu:
                             Nắng hoài nghi                            
                            Mưa chợt buồn chợt khóc.
Ở một phương diện khác, theo triết lý phương đông, cái gì tròn đầy thì không vận động (phát triển) nữa, cũng như quả chín khép lại một chu trình. Đấy cũng chính là cái chết cho một sự sống mới bắt đầu. Bởi vậy, nhìn từ góc độ nào, Bốn mùa yêu cũng chỉ là khát vọng, hoặc nói cách khác, nó không phải là sự thật cuộc sống mà là sự thật về mô hình lý tưởng của cuộc sống.

Thơ Lưu Ly vẫn hồn nhiên, trong trẻo như tuổi học trò và đôi khi thật đến mức vụng về. Đành rằng, sáng tạo nghệ thuật nói chung và làm thơ nói riêng đòi hỏi phải thật nhưng đấy là thật trong thi hứng chứ không thể thật trong thi pháp .
Thi pháp mà thật thì thơ dễ bị "giả". Nhà thi pháp học nổi tiếng Roman Jakobson đã nói rất chí lý về điều này:" Thi ca, đó là sự nói dối và nhà thơ là kẻ nói dối không biết ngượng ngùng...". Và để sự nói dối ấy có sức "thuyết phục", nhà thơ buộc phải tìm tòi, sáng tạo ra một hệ thống ngôn ngữ mơ hồ khác với ngôn ngữ thông thường. Chính hệ thống ngôn ngữ mơ hồ này sẽ làm nên cái ảo và tính đa nghĩa cho thơ.

Dù còn mờ nhạt những đặc trưng ấy của thơ nhưng Bốn mùa yêu vẫn đáng trân trọng vì cái Tình nồng ấm và chân thành của tác giả. Đó cũng chính là gốc, là mạch nguồn của thơ.
T.T
(197/07-05)

Các bài mới
Fóc kiêu ngạo (19/03/2009)
Đi tìm anh (18/03/2009)