LỆ HẰNG

Vết chân trần rớm máu trên gai

Chiều điệu đà vắt ngang cửa sổ
tảng mây hồng
đổ xuống rặng xanh lơ
treo hờ sợi nắng
con chuồn chuồn theo gió rủ nhau đi
in màu nắng
lên sắc cánh những ánh cầu vồng xanh tía
một giọt vàng thơ
đọng trong nếp chiều
thì thào tiếng thở.
Ti ngồi bên ô cửa lặng nghe
tiếng lá tre xào xạc
tiếng lá ổi rì rào
tiếng cành đào đập vào hiên sau chái bếp lao xao
những khát khao
hằn lên đôi hàng mi
một nét cong trầm buồn âm ỉ
một nét cong trầm buồn
ủ men.
Vườn chuối lại dào dạt gọi Ti
những chiếc lược xanh khổng lồ
cài duyên dáng lên tảng mây hồng
rồi đong đưa hờn dỗi:
“Bạn hãy ra đây đi
ngồi nghe mãi làm chi
ngày dài chán ngắt.
Gió trên đầu chở hương hoa ổi hoa cau
mang ra cánh đồng
rồi chở về
bát ngát mùi thơm cỏ và rau
Những triền cỏ xanh ngút xanh ngàn
đan lấm tấm hoa vàng hoa đỏ
Và rau,
bạn biết không?
Chúng xanh mượt như một tấm thảm nhung
lịm đi trong nắng
chờ sớm mai
đọt non ngậm sương
bùng lên khát sống
xanh ươm.”
“Thôi! Bạn đừng nói nữa.”
Ti bực bội cắt ngang lời của lá
“Nói làm chi
khi biết mình không thể mặc kệ bàn chân.
Bàn chân này nè” - Ti xòe ra mười ngón búp nõn nuột
và gót chân hồng mịn như cánh bưởi
chưa dính bẩn bao giờ -
“của ba mẹ cho vẹn nguyên lành lặn
có khác chi chồi cây mới nhú.
Trong khi,
bậc thềm bên cửa còn lù lù nằm đó
mình vịn vào đâu mà bước
trượt té thì sao?
Và đá nhọn, mẻ chai, que nè, sành sứ bể
kê ngổn ngang trong vườn thành tập thể
mình vịn vào đâu?”
“Bạn chưa bước ra
sao biết bậc thềm làm mình trượt té?
Sao biết đá nhọn, mẻ chai, que nè, sành sử bể ngổn ngang?
Sao biết bàn chân sẽ bị thương?
Sao biết khu vườn không chỗ vịn?
Sao biết bên ngoài thế nào mà phải sợ
nín nhịn những ước mơ.”
Ti thả lơi tiếng thở
nhờ gió chở qua sông
một nhịp dài ngao ngán.
“Ba mình đã dặn dò cặn kẽ
khu vườn này xanh từ đời nội đến nay
ngóc ngách nào ba đều nắm rõ
bạn có tin?”
Những tàu lá lại hát bài hy vọng
những tàu lá kiên trì
không ngừng nghỉ gọi Ti:
“Bạn hãy ra đây đi
hẳn nhiên ba bạn không sai
và mình cũng không nói dóc.
Nhưng bạn đừng khóc
bạn nhớ không
đêm hôm qua chính ba bạn đã nhắc
hãy giữ lấy những giọt châu ngà ngọc
rồi chúng sẽ nhiệm màu
ngày sau ai biết được
trừ chính bạn.
Nín đi rồi hãy ra đây
đất sẽ ôm đôi bàn chân non
gió sẽ quấn đám tóc gầy bên tai
ấy là sự thật.
Và đây đó đá nhọn, mẻ chai, que nè, sành sứ bể cũng là sự thật.
Nhưng nghĩ mà xem
bạn giữ đôi chân sạch sẽ của mình làm chi vậy?
Khi bàn chân sinh ra là để giẫm lên đất
để cất bước cho nếp chân in hằn trên bề mặt
những thớ đất chưa từng đặt chân qua.
Không chỉ quẩn quanh xó nhà, góc bếp
nơi nếp chân in lên những nếp chân.
Những nếp chân trước nằm đau
chờ nghe nếp chân sau giẫm lên dồn dập
ngày năm bảy lượt
những nếp chân lu mờ xin bỏ cuộc
mất dấu giữa đời.
Và cũng không chỉ quẩn quanh khu vườn, nương ruộng
bạn còn những con đường đang đón đợi
những con đường nối tiếp con đường
chạy dài hun hút
dẫn về đâu mình còn chưa được biết.
Nhưng nếu chỉ cánh cửa này thôi bạn không dám đi qua
chỉ khu vườn này thôi bạn không dám bước ra khám phá
chỉ cánh đồng gần nhà này thôi bạn không dám sà vào dù ngã
nhào bê bết
thì những con đường kia chừng nào bén gót?
Chẳng bao giờ! Chẳng bao giờ cả!
Bậc thềm cao có thể làm bạn ngã
thì đã sao?
Sau cú ngã người ta đứng dậy
nắn lại chân
cho lần đi tới.
Và đá nhọn, mẻ chai, gai nè, sành sứ bể
dẫu để lại vết cứa trên thân
thì vệt máu chỉ mãi nằm sau gót
phía trước bạn là trời sâu chót vót
là cánh đồng hương ngọt phù sa
là đường mây khơi rộng đến bao la
và gió cuốn hương từ núi cao biển cả
đưa về lồng lộng
một khúc ca khải hoàn tôn vinh sự sống”.
Nước mắt vừa kịp ráo
Ti bật dậy bước ra
thả đôi dép lại đằng sau gót.
Đôi dép sạch tươm còn trông rõ cả con thỏ màu lá mạ
và chiếc nơ trắng ngà
in trong lòng dép
từ ngày mẹ mua đến nay chưa mòn mấy sản
đôi dép buồn bã
đứng chơ vơ bên bệ cửa trông ra
nhớ bàn chân ấm đang mỗi lúc một xa.
Ti loạng choạng giẫm lên đám lá khô
những bước chân đi từ mặc cảm tiến dần lên dũng cảm
ấn vào đất
lưu dấu một hình hài non bấy
lần đầu tiên kiến tạo sự tồn tại của mình
bằng những vết chân xiêu chực khờ té ngã
trên mặt đất lổm chổm những đá nhọn...
trong khu vườn chuối sứ xanh từ đời nội đến đời Ti
trong bài ca hy vọng ươm vàng trên đọt chuối.
Những đọt xanh nõn nà
vươn lên uống ánh chiều tà đang chín mọng
và nắng
nắng chiếu nghiêng nghiêng
rẽ mái nhà xanh
rớt trên suối tóc
chợt suối tóc ửng như mật óng
rớt trên cánh tay gầy bé bỏng
chợt cánh tay thoát khỏi vẻ tong teo vươn ra đầy sức sống
rớt trên hai má xanh bủng xanh beo
chợt hai má hồng lên rạng rỡ
dưới đôi mắt như gần bung mở
xé toạc màn đen
lao về ánh sáng.
Gió trên cao bỗng ùa xuống thấp
lùa vào suối tóc
những lọn mát cuốn xô nhau
hợp thành dòng thác
chảy vào chân tóc
những giọt rỉ rách hồi sinh từng tế bào hy vọng
và ướp hương cho tóc
mùi vấn vương đến từ những chân trời không do dự
đấy là những chân trời tự do
như tất thảy chân trời tự do khác
nơi có hằng hà trái thơm hoa ngọt
mọc lên từ lớp sình lầy nhem nhuốc
thắp lên ngọn đuốc
bên những chiếc gai nhọn hoắt
những chiếc gai ngay trong khoảnh khắc tạo hình kỳ diệu của nó
đã luôn chĩa về một hướng duy nhất: mặt trời.
Và gió vỗ về vành tai bé nhỏ
thỏ thẻ tâm tình
đôi lời có cánh
nâng bàn chân mỏng như tấm lụa khỏi những bụi cỏ gai
đang cào xước làn da nhức nhối.
“Cố lên Ti, vườn ổi đang chờ
bạn đã đi quá nửa vườn chuối sứ
thì khó chi
chục thân chuối nữa thôi là chân lội trên khoảng đất mới toanh
chưa từng bén gót đặt tên in dấu
cũng chưa từng được biết
bản hợp xướng của mình và lá nhập cùng tiếng chim ca.
Rất lạ!
Mình cam đoan bạn sẽ vỡ òa la lên thích thú
Rồi bạn sẽ ngân nga
bạn sẽ tan ra trong tiếng nhạc cùng mình
và bạn sẽ hát
tiếng hát trong veo
phóng khỏi khu vườn
bay vút lên không
rồi dội xuống
những âm thanh như đến từ hàng triệu năm ánh sáng
khôn cùng
thiết tha
mãnh liệt.”
Ti miết hai bàn tay vào gốc chuối sứ lần dò từng bước
những chiếc bẹ già nua nhăn nheo như làn da của người có tuổi
như làn da của nội năm xưa
chúng đang nằm xìu bỗng nhiên ngoi dậy
bàn tay già nua cố đỡ lấy bàn tay non
dắt Ti qua hết chập chùng vôi vữa vụn sau đợt xây nhà còn sót lại
đến vạc đất êm
có cỏ đan chíu chít
mát rượi bàn chân.
Chợt Ti dừng bước ngập ngừng:
“Chim ư? Những lũ chim có cánh biết bay
chúng có chê mình nhỏ nhoi èo uột
đến việc đi thôi cũng chẳng làm được tốt
hai bàn chân như không thuộc về mình
còn tiếng hát thì oằn ra nặng trịch mỗi khi mình bị đau
thì làm sao xứng đáng
hát chung một bài
cùng chim
cùng gió.”
“Không phải vậy, không phải vậy đâu.”
Tiếng gió thảng thốt quấn vào đám tóc mai
và tiếng lá vọng từ trên đầu xuống
hay từ bên cửa sổ bay lại
đều không giấu được nét hoảng hốt của mình.
“Khập khiễng! Ôi chao, những so bì khập khiễng
đã có khi chúng giết chết
tiếng hát hồn nhiên
tiếng cười trong trẻo
mình xây trong mệt nhoài cực nhọc
đã có khi chúng giết chết
bản giao hưởng tuyệt vời
mình cất công mời mọc dàn dựng quanh năm
đã có khi chúng giết chết
ước mơ
hy vọng
mình đau đáu muốn thổi bùng lên trong những đêm không ngủ.
Không phải thế Ti ơi!
Chừng nào bạn không còn muốn cất một lời ca
chừng nào bạn không còn muốn bước ra khám phá
chừng nào bạn không còn muốn đến những chân trời mới lạ
chừng nào bạn chỉ ngồi im nơi góc nhà chờ ăn và ngủ
chừng nào bạn chỉ nghe khu vườn lao xao bên ô cửa là thấy đủ
chừng nào bạn chỉ muốn thu tâm hồn mình lại như một con ốc sên
ru rú không cần ai khai sáng
thì chừng ấy bạn mới không còn xứng đáng.
Mình biết đôi mắt bạn tối đen
như cửa sổ tâm hồn đã đóng
nhưng
chỉ là cửa sổ thôi mà,
tất cả tâm hồn đâu phải là đôi mắt
mà là những gì nằm bên trong căn nhà, đằng sau nó
và ngôi nhà đâu chỉ có mình cửa sổ
còn cả cửa chính thì sao?
Ngôi nhà tâm hồn bạn
sẽ không vì đôi mắt ngủ quên chưa chịu tìm ánh sáng mà tối đen
như mực
phải không Ti?
Và không chừng
khi bạn giữ những giọt châu ngà như ba bạn dặn
giọt châu hóa thân thành ánh sáng
từ trong ngôi nhà
hắt ra cửa sổ
mở tung hai cánh
chói lòa,
thì sao?”
Những tàu lá chuối vội vàng cúi gần Ti cướp lời của gió:
“Và chúng mình nữa,
chúng mình được sinh ra cùng màu xanh
nên phải xanh cho đến khi già úa
màu xanh ấy mà, bạn chưa thấy được đâu
vô cùng kỳ diệu
nhưng đừng buồn đừng khóc
hãy giữ lấy những giọt châu
chờ ngày luyện thành viên ngọc nhiệm màu
bạn sẽ thấy.
Và chúng mình được sinh ra cạnh gió
nên phải rách bươn hát bài hy vọng
còn bạn,
bạn được sinh ra với trái tim biết hát
nên phải hát
tiếng hát của riêng mình hòa trong tiếng hát chung
cùng gió,
cùng lá,
cùng tiếng chim ca
hát một khúc ngân nga
hát một khúc rào rạt
hát một khúc dạt dào
hát một khúc khát khao
dâng trào mừng cuộc sống.”
“Còn mấy bước nữa thôi, cố lên Ti nhé!”
Gió lại vuốt ve suối tóc thì thầm nói khẽ
“Con chim sâu chim sẻ đang đợi bạn phía trước
chúng nhặt nhạnh những giọt nắng cuối cùng đan thành bộ
cánh
rực rỡ chờ Ti.”
Bàn chân nhói đau
rớm máu
Ti biết nhưng giả lơ chẳng thèm cúi xuống lau
bỏ lại đằng sau cái mẻ chai nhọn hoắt vừa vấp phải
những bước chân lần mò gấp gáp tiến lên.
Đất mẹ dịu hiền ôm lấy gót chân Ti
thấm từng hạt máu tươi ròng
ủ lại trong đất
chờ ngày bong vỏ nảy mầm
cây Ánh Sáng.
Tiếng chim sâu đã ri rích trên đầu
chẳng thể đợi lâu thêm được nữa
Ti cất tiếng hát
bài hát mẹ đã dạy
trong những sáng Ti ngồi đón nắng hong tóc bên hiên
mẹ chải tóc cho Ti
những sợi tóc à ơi nũng nịu vòi bàn tay âu yếm
và Ti nũng nịu
vòi mẹ hát
một bài hát hay nhất trên đời.
Cốc nhẹ vào đầu, mẹ lườm Ti nói dỗi
“Làm chi có bài hát hay nhất trên đời, hở con.”
Mẹ cười,
những hồn nhiên của một thời bé dại
quyện trong hơi thở thổi từ lồng ngực ấm
thấm ngược vào da
gương mặt giãn ra những bình an vụn vặt
tiếng hát giãn ra những ước mơ nhỏ nhặt
trong vắt.
Lũ chim sâu
con rỉa cánh
con chuyền cành
con vạch tìm thức ăn trong lá…
bỗng say tiếng hát lạ
chúng đồng loạt nghiêng tai xuống dưới
chợt từ vòm lá vụt bay lên
những cánh chim đuổi nhau vun vút
khoảng trời lồng lộng in mấy vệt màu đen
chao liệng.
Chúng bay đi để trả lại mặt đất
những líu lo ép trong buồng ngực nhỏ
mong chờ tự do,
trước mắt Ti
con chim sẻ nhỏ
và gió
và lá
và những gam màu kỳ ảo
vén màn đen kiến tạo hình hài
trong đôi mắt ngủ quên…

(TCSH385/03-2021)