Tác phẩm Mê cung sắp đặt tại Aigues-Mortes (Pháp) năm 2016

Với người Nhật Bản, muối là biểu tượng của sự thanh tẩy và ký ức. Motoi Yamamoto đem đến cho người xem những tác phẩm mang đậm tính phù du của thời gian, là sự đan xen của ký ức và hiện tại, là sự nhắc lại những kỷ niệm đã qua trong niềm đam mê sáng tạo đậm chất thiền định của mình. Gắn liền với ký ức về cái chết của người chị gái, muối trong tác phẩm của ông mang tính tượng trưng sâu sắc, là nguồn cảm hứng từ cuộc sống, từ tuổi thơ, từ biển cả, mang ý nghĩa về sự sống, cái chết và về tâm linh con người.

Mỗi tác phẩm sắp đặt được trưng bày của ông phải mất rất nhiều giờ để xây dựng với tính tỉ mỉ trong quá trình thực hiện, được tiến hành như một nghi thức tôn giáo, khi người nghệ sĩ lặng yên và tập trung tất cả tinh thần của mình trong sự im lặng tuyệt đối để sáng tạo nên các chi tiết nhỏ của tác phẩm, nơi biến các ký ức thành các hình thể biểu tượng trong tác phẩm.

Tác phẩm sắp đặt Mê cung của Motoi Yamamoto mang một vẻ đẹp của một cuộc hành trình xuyên qua không gian và những ký ức bị phai mờ theo thời gian. Trong các không gian khác nhau, Mê cung hiện ra với các hình thể hạn định của hình tròn, hình vuông hay tràn từ không gian này qua không gian khác. Nơi đó, muối từ các điểm nhỏ kết hợp với nhau tạo thành đường, thành hình, thành khối, thành sự chuyển động để tạo nên sự thu hút của ánh nhìn thông qua sự óng ánh đầy rung động mỹ cảm của chất liệu.

Tác phẩm sắp đặt Cánh hoa anh đào rơi tại Bảo tàng nghệ thuật thành phố Setouchi năm 2021

Tác phẩm Cánh hoa anh đào rơi (Sakura Shibefuru) là sự phản ánh sâu sắc về trí nhớ, hồi tưởng và hướng tới tương lai. Tác phẩm là một hình tròn tinh tế với hơn 100.000 cánh hoa anh đào rơi màu trắng muốt trên nền đỏ. Từng cánh hoa được tạo hình một cách  tỉ mỉ, với sự cảm nhận về sự mỏng manh, trong suốt, mỹ lệ mà tang thương. Hoa anh đào có ý nghĩa đặc biệt đối với người dân Nhật Bản, nở rộ trong một thời khắc ngắn ngủi của mùa xuân, là biểu tượng của sự đẹp đẽ và phù du, như những cuộc gặp gỡ và chia tay của đời người.

Tác phẩm sắp đặt Trở về với Biển tại Phòng trưng bày nghệ thuật Laband (trong khuôn viên Đại học Loyola Marymount, Los Angeles) năm 2012

Tác phẩm sắp đặt Trở về với Biển là tổng thể những nét chuyển động hợp thành cơn sóng, nơi đây người ta có thể cảm nhận được tiếng rì rào, sự mong manh mà dữ dội trong khoảnh khắc hợp và tan của những con sóng biển. Các nét và mảng đầy sinh động của bọt sóng từ khoảng cách xa đến gần, cuối cùng hợp với nhau tạo nên một vòng xoáy nước, nơi cuốn đi tất cả những ưu thương và mệt mỏi của đời người.

Với sự hồi tưởng về người vợ và con gái, Motoi Yamamoto đem vào trong tác phẩm Mùa tím của mình những suối tóc trải dài qua các căn phòng, nơi màu trắng nổi bật trên nền tím đỏ, và những họa tiết đẹp đẽ của hoa mộc lan, gợi đến hình ảnh của người vợ quá cố cùng cô con gái xinh xắn của ông. Những đường nét mượt mà uốn lượn tạo nên một vẻ đẹp huyễn hoặc.

Tác phẩm sắp đặt Mùa tím tại Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Thế kỷ 21, Kanazawa năm 2018

Với nét mong manh của tác phẩm được kết nối với ý nghĩa của nó - cuộc sống là phù du và có thể thay đổi ngay lập tức. Một sự sắp đặt yên tĩnh, phản chiếu, Yamamoto đã tạo ra một không gian để chiêm nghiệm cuộc sống và ý nghĩa của nó. Người nghệ sĩ đã đem đến cho người xem một thế giới đậm chất thơ, đẹp đẽ và tinh tế.

N.T.H.L - P.L.C
(TCSH47SDB/12-2022)