Ngày 30 tháng 4 năm 1975 được lịch sử gọi tên Ngày Thống nhất là một dấu mốc lớn trong lịch sử dân tộc, mở ra một kỷ nguyên mới cho đất nước Việt Nam. Bao nhiêu năm tháng kháng chiến, đất nước trọn vẹn hình hài, thắm thiết nghĩa đồng bào, lòng người sang trang mới. Và tiếng gọi Tổ quốc thấm nhuần trong từng mạch máu, trong hơi thở của mỗi người con nước Việt. Tháng Tư trọng đại này nhắc nhở chúng ta về Tổ quốc thiêng liêng, nuôi dưỡng trái tim của triệu triệu người yêu nước.

Đất nước rất gần gũi, thân quen, là những gì rất gần ở bên ta, thân thiết ở ngay trong cuộc sống bình dị của mỗi người. Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm đã khắc họa nên dáng hình đất nước: “Khi ta lớn Đất Nước đã có rồi/ Đất Nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa” mẹ thường hay kể”. Đất nước là mạch nguồn của thiêng liêng, là sự sống, là bao dung, nhân hậu, sâu rộng khôn cùng.

Và lòng yêu Tổ quốc bắt đầu từ những điều bé nhỏ nhất, gắn bó nhất từ gia đình, dòng tộc ra đến làng, đến nước. Những con người nhỏ bé của bao thế hệ đã làm bao điều nhỏ bé để cộng lại thành sự vĩ đại cho quốc gia, dân tộc. Khi bắt đầu vào tuổi trưởng thành, tôi mới cảm nhận sâu sắc và thiêng liêng tinh thần ái quốc cũng như sự đoàn kết trong hồn nước đó. Vua Duy Tân và cuộc khởi nghĩa của Việt Nam Quang Phục Hội năm 1916 nhằm chống lại chế độ cai trị của thực dân. Một vị vua trẻ lên ngôi trong hoàn cảnh đất nước bị thực dân Pháp bóc lột, đô hộ, quyền lực chính trị của triều đình hầu như không có. Tôi luôn nhớ câu nói của vị vua nhỏ tuổi nhưng sớm nuôi chí lớn: “Nước dơ phải lấy máu mà rửa”. Câu nói bất hủ ấy được sử sách ca tụng với ý chí của một vị anh hùng, yêu nước bằng chính con tim rực cháy khát vọng tự do, độc lập. Trong Di chúc Chính trị của vua Duy Tân, đăng trên nhật báo Combat của Pháp ngày 16/7/1947 có đoạn: “Điều mà tôi mong muốn là tất cả các con dân Việt Nam ý thức được họ là một quốc gia và ý thức ấy sẽ thúc đẩy họ dựng nên một nước xứng danh là quốc gia”.

Lịch sử của những cuộc chiến là lịch sử đau thương, mất mát. Hòa bình luôn là ước mơ của mọi con người, mọi dân tộc trên thế giới, trong đó có dân tộc Việt Nam. Mấy nghìn năm lịch sử, Tổ quốc chúng ta đã bao lần bị giặc ngoại xâm giày xéo non sông, bao lần nhà tan cửa nát và nhiều thế hệ đã ngã xuống vì nền hòa bình, độc lập của dân tộc. Máu và nước mắt đã đổ xuống hàng nghìn năm nay để giữ lấy từng tấc đất thiêng liêng của dân tộc.

Hơn nghìn năm Bắc thuộc, sông nước ghi danh những trận chiến oai hùng của quân ta chống lại ách đô hộ của giặc ngoại xâm. Hai Bà Trưng đánh quân Hán trên khúc sông Bạch Đằng, Lãng Bạc; thủy quân của nước Vạn Xuân - Lý Bí đánh quân Lương ở sông Tô Lịch; Mai Thúc Loan đánh quân Đường trên sông Lam. Đại thắng thủy chiến Bạch Đằng năm 938, quân của Ngô Quyền giết kẻ phản quốc Kiều Công Tiễn, nhấn chìm Hoằng Thao ở Bạch Đằng mở ra thời kỳ độc lập tự chủ của dân tộc Việt Nam, kết thúc nghìn năm đô hộ. Nhà Lý lại tiếp tục đánh tan mưu đồ bá quyền của nhà Tống trong trận thủy chiến sông Như Nguyệt (1077) dưới sự chỉ huy tài tình của Lý Thường Kiệt. Ba lần đại quân Nguyên -Mông kéo sang nước ta, hàng vạn quân giặc đã bị vùi thây ở sông, biển nước ta. Lịch sử còn ghi rõ những chiến công sông Hồng, sông Đuống, sông Thiên Mạc, bến Chương Dương, Hàm Tử, Vạn Kiếp, Tây Kết,... Quân Tây Sơn sau khi đánh tan quân Xiêm trong trận thủy chiến Rạch Gầm - Xoài Mút (1785) nổi tiếng, năm 1789 quân Tây Sơn đại phá hai mươi chín vạn quân Thanh.

Bước sang thế kỷ XX, những thắng lợi của sự nghiệp cách mạng nước nhà thể hiện rõ nhất chủ nghĩa yêu nước, bản lĩnh anh hùng, bản lĩnh Việt Nam. Ngày 7/5/1954, chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng, thực dân Pháp bị chúng ta đánh bại, chấm dứt một thời kỳ dài bị người Pháp áp đặt ách cai trị, bóc lột nhân dân ta. Chiến thắng này là mốc son rực sáng nhất trong thế kỷ XX, mở ra một thời kỳ mới của lịch sử nước nhà. Như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Đó là thắng lợi vĩ đại của Nhân dân ta mà cũng là thắng lợi chung của tất cả các dân tộc bị áp bức trên thế giới”. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã chứng minh lòng yêu nước, sự kiên cường và đường lối đúng đắn, sáng tạo, biết đoàn kết đấu tranh vì độc lập tự do của dân tộc ta. Tiếp đó, từ năm 1954 - 1975, dân tộc ta tiếp tục đấu tranh, kháng chiến chống Mỹ cứu nước để giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc, thống nhất đất nước. Ngày 30/4/1975, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 đã kết thúc thắng lợi hoàn toàn cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của quân và dân ta, tạo bước ngoặt trong lịch sử dân tộc, mở ra kỷ nguyên mới đối với nước ta - kỷ nguyên độc lập, thống nhất. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “Chúng ta tin tưởng rằng, bài học thành công về sự lãnh đạo của Đảng trong Đại thắng mùa Xuân 1975, cũng như toàn bộ sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước sẽ tiếp tục được phát huy trong tình hình mới”¹.

Cha ông ta anh dũng, kiên cường giữ vững đại cuộc cho đất nước trước làn sóng dữ. Bạch Đằng, Như Nguyệt, Chi Lăng, Xương Giang, Tốt Động, Chúc Động, Đống Đa, Ngọc Hồi, Điện Biên Phủ... vẫn còn đó chiến công sáng ngời đánh tan bè lũ Hoằng Thao, Hầu Nhân Bảo, Quách Quỳ, Triệu Tiết, Toa Đô, Ô Mã Nhi, Thoát Hoan, Liễu Thăng, Trương Phụ, Sầm Nghi Đống, Tôn Sĩ Nghị, thực dân Pháp, đế quốc Mỹ... đã bỏ thây, khiếp vía. Nhà văn Ilia Erenbua đã có những nhận định về lòng yêu nước: “Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ quốc”. Nhà thơ Nguyễn Đình Thi viết: “Nước chúng ta, nước những người chưa bao giờ khuất”. Lịch sử đã chứng minh điều đó. Lòng yêu nước từ tâm khảm của những người con Việt có chung bổn phận gắn liền với trách nhiệm. Đất nước gần gũi và thân thuộc, chảy trong dòng máu mỗi người Việt chúng ta, trong tiếng nói, phong tục tập quán, trong hơi thở, trong từng nếp sống, nghĩ suy hằng ngày. Đất nước là bầu trời xanh bao la, tươi đẹp, đất nước là ruộng đồng thẳng cánh cò bay thơm ngát hương lúa từng dải đồng bằng. Đất nước là những ngả đường thiên lý xuôi ngược Bắc Nam, nghĩa tình sum họp. Đất nước là những “dòng sông trĩu nặng phù sa”, là núi đồi, biển đảo thiêng liêng.

S.C
(TCSH410/04-2023)

________________
¹ Nguyễn Phú Trọng (2015), “Thắng lợi vĩ đại của sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước là thắng lợi của đường lối và nghệ thuật quân sự Việt Nam dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng”, Tạp chí Xây dựng Đảng.