Tạp chí Sông Hương - Số 5 (T.2-1984)
Trang thơ Maiakôpxki
10:25 | 28/09/2010
Maiakôpxki là nhà thơ lớn của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới và là nhà thơ lớn của nhân loại thế kỷ XX.Thơ của ông biểu hiện nhiệt tình công dân mãnh liệt, là tiếng hát của tương lai, của chủ nghĩa Cộng sản, và tiếng thét căm giận đả phá những mặt tiêu cực trong cuộc sống Xô Viết lúc bấy giờ. Nhà thơ của quãng trường, nhà thơ hùng biện, đó là những từ để mệnh danh người nghệ sĩ kiểu mới này. Ông rất ít viết về thơ tình. Trong dịp kỷ niệm 30 năm sinh của nhà thơ. Tạp chí Văn học Xô Viết ngoài việc giới thiệu những bài thơ chủ đề công dân và xã hội nổi tiếng, còn giới thiệu 2 bài thơ tình của ông. Tâm hồn nồng nhiệt, đẩy đến tận cùng mọi sự, ngay cả lý tưởng hay tình yêu đó là bản chất của thơ Maia.
Trang thơ Maiakôpxki
Thi hào Maiakovski - Ảnh: internet
Lili của tôi

           
(Thay thư)


Không khí bị khói thuốc ngốn
Căn phòng
là một chương
của địa ngục trong thơ Kruycônykiăng (1)
Chính nơi đây, nơi cửa sổ này
- em còn nhớ không?
Tôi đã vuốt ve cuồng nhiệt lần đầu tiên bàn tay em
Nhưng bây giờ em ở kia
trái tim bọc thép
Nếu mai kia em đuổi tôi
Có lẽ với một tràng rủa mắng
Cánh tay tôi bị những cơn run giật lóng ngóng
sẽ khó tìm ra tay áo khoác trong căn phòng đợi rối tung
Tôi sẽ chạy trốn
băng mình trên đường
hung dữ
điên rồ
Nỗi tuyệt vọng dày vò tôi
Không, em thân yêu ơi,
Nỗi dịu dàng của tôi
Không thể có sự thương tổn gớm ghê vậy:
bây giờ
Chính lúc chúng ta phải chia tay
bằng mọi cách
- bởi em sẽ không bao giờ phạm tới
tình yêu tôi
như quả tạ sẽ trĩu nặng trên em
Hãy để tôi nức nở lời than cay đắng
lần cuối
con bò bị cày bừa kiệt sức
còn đằm mình ngủ yên được trong làn nước lạnh
nhưng chẳng có biển nào cho tôi
ngoài tình em
và tôi có thể khóc thật nhiều
Tình em chẳng tặng tôi vùng biển nghỉ ngơi
Con voi khi mệt mỏi tột cùng trên cát bỏng
Còn sẽ ngủ được như ý
Nhưng ngoài tình em ra
Tôi chẳng có mặt trời nào cho tôi
Vậy mà tôi không biết ở đâu không biết em với ai
Nếu anh ta là nhà thơ kẻ phải chịu đựng
Những nhục hình của em
Có lẽ hắn sẽ đánh đổi tình yêu để lấy vinh quang rực rỡ
Nhưng tôi
Chỉ có tiếng ngân vang làm tôi ngập tràn hạnh phúc
đó chính là tên em sùng mộ
chẳng có cái nhảy nào trong trống không
chẳng có nỗi độc ác nào
làm tôi chết được
và tôi sẽ không tựa
cò súng vào thái dương
Tia nhìn em
đối với tôi
            là nhát dao độc nhất
            là cò súng độc nhất
mai kia em sẽ quên rằng
tôi đã đội vòng nguyệt quế cho em
rằng tình yêu đã đốt cháy một trái tim
để khai hoa
và những câu thơ tôi sắp quay cuồng
trong vũ hội náo nhiệt và phù hư này
trái tim đập hồi hộp,
để giữ em lại
liệu những câu thơ tôi, những tờ giấy chết
Có thể buộc em chăng?
Ít ra hãy để tôi
phủ những bước chân mang em
bằng một lời âu yếm cuối cùng
                                   
26-5-1916
MAIAKOVSKI
Bửu Nam dịch theo bản tiếng Pháp
của Henri Abril.

-----------
Ám chỉ bài thơ vị lai Trò chơi trong địa ngục của Kroutchongkh và Khlebnêkov.

Maiakovski và Lili - Ảnh: wikipedia


bài thơ chưa xong

I
Nàng yêu tôi? một chút? hay nhiều?
Tôi vặn xoắn đôi bàn tay mình
và những ngón tay tôi
                        có lần tôi bứt chúng quăng đi
như thể trong cơn gió tháng năm
                        người ta trẩy
                                    đầy hy vọng
những cánh hoa mácgơrít (1) bên vệ đường
như thể những anh thợ cạo những bác thợ hớt tóc
            tìm nơi tôi những sợi tóc bạc
            những sợi tóc hằng hà vô số kể
            làm bạc trắng những năm tháng của tôi
để không khi nào
            tôi ước ao tôi tin điều đó
mà tôi trở nên biết xấu hổ

IV
Em cần được ngủ thêm một giờ nữa
Trong đêm giải Ngân hà sông Ôka (2) ánh bạc
Ích gì kéo em ra khỏi giấc ngủ làm em hoảng hốt lo âu
bởi những dòng tín điện nhanh như chớp
chẳng có gì là khẩn cấp đối với tôi
như người ta nói tai nạn là hẳn xong
                        và không còn gì để nói
Chiếc thuyền tình đã vỡ tan
                        nơi câu chuyện vặt thường ngày
Chúng ta đã trắng nợ với nhau
Ích gì để kể ra
những tổn thương chết người mà chúng ta gây ra cho nhau
Hãy nhìn mọi thứ chung quanh yên tĩnh nhường nào
Đêm đã dâng những vì sao cho bầu trời
Chính giờ khắc này đây người ta thức giấc
                        và người ta nói
với các thế kỷ với lịch sử với toàn thế giới.

V

Tôi biết sức mạnh của các từ và vang âm báo trước của chúng
Không phải những từ kích động tiếng hoan hô nơi những lô rạp hát
mà những từ làm chuyển động những chiếc quan tài
và bốn chân gỗ sồi của chúng đột nhiên bước đi đúng phép
Thường khi còn nằm nơi hộp chữ trước khi được in ra
Những từ tuy thế đã lao đến lật đổ những rào chắn
Chúng rung lên qua các thế kỷ và những đoàn tàu trườn đi hối hả
sẽ đến vuốt ve những bàn tay lao nhọc vì thơ
Tôi biết sức mạnh của những từ
                        Người ta có lẽ sẽ nói chẳng hề gì
Dưới những bước chân của cuộc vũ
                        vài bông hoa tan tác
Song con người chính là trái tim thân xác đôi môi.

                                                           
1928-1930
MAIAKOVSKI
Bửu Nam dịch theo bản tiếng Pháp của
Êlizabét Muraviôra

-------------
(1). Hoa Mácgơrít: loại bạch cúc (tiếng Anh Ox-eye daisy) ở Âu Tây, và Nga, những người đang yêu thường bói xem người mình yêu có yêu mình không, nhiều hay ít, bằng cách ngắt từng cánh hoa một vào mùa xuân.
(2). Sông Ôka: một dòng sông lớn ở Nga đổ vào sông Vôn-ga.


(5/2-84)




Các bài mới
Hoa Kim Anh (08/10/2010)
Các bài đã đăng
Hòa âm chim sẻ (16/09/2010)