Các họa sĩ quê Thừa Thiên lâu nay tha phương nhân dịp này đã đem tranh về mừng Sông Hương, tổ chức triển lãm ngay trong tòa soạn.

Các tạp chí Bắc miền Trung, gồm: Xứ Thanh, Sông Lam, Hồng Lĩnh, Cửa Việt, Sông Hương đã tổ chức cuộc hội thảo "Đóng góp của các tạp chí địa phương trong dòng chảy văn học Việt Nam". Mỗi tham luận đều đánh giá định hướng vẻ vang của mình.

Được sự hưởng ứng của đông đảo quần chúng Huế là vườn thơ Tứ Tượng. Tứ Tượng là một vườn cây cổ thụ nằm trong hệ thống công viên bờ nam sông Hương. Nhân 30 năm Sông Hương, các biên tập viên đã tuyển chọn các bài viết trong tạp chí của mình, in được 4 đầu sách, một cuốn thơ, một cuốn văn hóa Huế, một cuốn truyện ngắn và một cuốn phê bình văn học. Ưu tiên cho cuốn thơ, các biên tập viên đã chọn trong đó 120 câu thơ hay. Mỗi câu hay ấy được viết lên áo, rồi đem treo trên khắp vườn Tứ Tượng.

Các nhà thơ đã tôn vinh Huế là Huế thơ, đúng như vậy, hầu như ai đến Huế, dòng Hương Giang và Huế đã thức dậy ngay một từ thơ trong tâm hồn tác giả.

Huế hiên ngang trong thơ Cao Bá Quát:

"Trường giang như kiếm lập thanh thiên"

Huế thăm thẳm trong thơ Nguyễn Du:

"Hương Giang nhất phiến nguyệt Kim cổ hứa đa sầu"

Còn Văn Cao và Nguyễn Bính thì mơ màng:

"Một đêm đàn lạnh trên sông Huế / Ôi nhớ nhung hoài vạt áo xanh"

"Hôm nay có một người du khách / Ở Ngự Viên mà nhớ Ngự Viên"

Và Bùi Giáng thì vẫn chưa hết ngỡ ngàng:

"Dạ thưa xứ Huế bây giờ / Vẫn còn núi Ngự bên bờ sông Hương".

Ngay từ thời Nguyễn, khi xây dựng cung điện của mình, nhà Nguyễn cho tất cả cung điện ngoảnh mặt về phía Nam, lấy sông Hương làm minh đường và núi Ngự Bình làm tiền án cho Hoàng Cung. Chiều sâu tâm linh thì khỏi nói, còn thực trạng núi Ngự sông Hương đập vào mắt nhà thơ đều làm cho các nhà thơ giật mình.

Có lẽ nhà thơ Huy Tập đã nói đúng:

"Nếu như chẳng có dòng Hương / Câu thơ xứ Huế giữa đường đánh rơi".

Mỗi người nhìn Huế bằng một cảm xúc của mình. Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo có thể thả mình trong rượu từ tối đến sáng, anh nhìn sông Hương như một thực thể ngay trong tầm tay:

"Sông Hương hóa rượu ta đến uống / Ta tỉnh đền đài ngả nghiêng say"

Nguyễn Khoa Điềm sinh ra và lớn lên bên bờ sông Hương, vậy mà sông Hương lúc nào cũng làm anh như phát hiện:

"Nhưng chiều nay vô tình trong nắng / Mắt tôi nhìn trong suốt nước Hương giang"

Đọc Nguyễn Duy ta bắt gặp anh ngỡ ngàng như chàng trai xứ Quảng xưa ra Thừa Thiên gặp cô gái Huế:

"Chợ chiều Bến Ngự chưa tan / Ai đi ngược dốc Phú Cam một mình"

Huế có một đặc sản, đó là màu tím Huế, mỗi khi mặt trời lặn vào Trường Sơn thì màu tím dâng lên làm du khách chếnh choáng. Trần Hữu Lục, Quang Hà, Nhất Lâm ngợi ca màu tím của Huế của sông Hương không ngớt lời:

"Em mặc áo vàng mơ hay tim tím / Chỉ một thoáng thôi đã Cố đô"

"Tím những con đường, tím những hàng cây / Cầu Trường Tiền như xây bằng mực tím"

"Nhìn ga nhìn Huế nhìn nhau / Huế thu tím cả con tàu chia ly"

Trần Tịnh Yên lại rung động với mưa dầm của Huế. Tôi đã chứng kiến thời ấy Huế mưa dầm tới 21 ngày liền, cho nên rất cảm thông rung động của Trần Tịnh Yên:

"Tôi về trong phố mưa dầm / Cầm tay núi Ngự thương thầm Huế mưa"

Nhà thơ Nguyễn Thị Phước từ Nghệ An vào Huế, lúc nào ta cũng thấy nhà thơ thao thức với Huế, đến cả đêm nằm ngay tại Huế cũng không yên:

"Chẳng có gì sao như là đã Huế / Sao như là mất ngủ với Hương giang"

Còn Hồ Đắc Thiếu Anh từ Huế ra đi, hiện ở Sài Gòn, nhưng không lúc nào dứt được tình giữa Huế. Hình như đó là món nợ của cái nhà thơ đã gặp Huế:

"Nợ sông Hương một lời thề / Đành xin hẹn lại mai tê đáp đền"

Rõ ràng là nhà thơ nào đến Huế cũng có thơ về Huế. Những người đang nợ Huế, chưa trả thì chưa yên. Cho nên sông Hương lúc nào cũng đầy thơ về "Huế đẹp và thơ". Chính vì vậy, trong vườn thơ Tứ Tượng, các biên tập viên có trích những câu thơ khác, song thơ Huế đã làm say lòng người.

Có thể nói: Vườn thơ Tứ Tượng là một thành công của sông Hương và một vẻ đẹp không dễ có trong kỷ niệm 30 năm Sông Hương tưng bừng trên đất Huế.

Theo Nguyễn Quang Hà ( Thừa Thiên Huế online)