Ông Lê Hoàng, Phó chủ tịch Hội Xuất bản VN, xác nhận thông tin trên và cho biết đây là kết quả sau khi nhiều đơn vị thành viên hoạt động trong lĩnh vực xuất bản và phát hành sách như Fahasa, Phương Nam... đề xuất. Nếu kiến nghị trên được thông qua, độc giả Việt sẽ có lợi trong việc tiếp cận được sách giảm giá sâu; các đơn vị làm sách cũng chủ động, linh hoạt hơn trong việc đưa ra chương trình khuyến mãi, xả kho sách theo mùa mà không e ngại về thời gian khuyến mãi bị hạn chế.

Quy định lạc hậu

Lâu nay, theo khoản 4 điều 9 và khoản 4 điều 12 Nghị định 37/2006/NĐ-CP quy định chi tiết về luật Thương mại thì sách cũng như các mặt hàng khác buộc chỉ được giảm giá không quá 50% và tổng thời gian giảm giá không quá 90 ngày/năm (trong đó thời hạn giảm giá của một chương trình khuyến mãi không được quá 45 ngày).

Nhiều đơn vị sách cho rằng những quy định trên không còn thích hợp với thể loại sản phẩm đặc thù như sách, khiến nhiều đơn vị xuất bản, phát hành lúng túng và khó khăn khi áp dụng các chính sách giảm giá, khuyến mãi. Phần lớn ý kiến đều cho rằng mỗi loại sách cần những chính sách giảm giá khác nhau phù hợp từng dòng sách, thời điểm. Nếu vẫn tiếp tục áp dụng nghị định trên sẽ khiến độc giả bị hạn chế cơ hội mua sách giảm giá sâu và nhiều lần trong năm. Quy định không cho phép giảm giá bán quá 50% ban hành từ năm 2006 được nhận định quá lạc hậu so với thị trường hiện nay.

Nguyễn Xuân Mai (sinh viên năm nhất Đại học KHXH-NV TP.HCM) cho biết em và bạn bè thường mong chờ các dịp hội sách, lễ lạt để tìm mua sách vì được giảm giá nhiều: “Bọn em sinh viên làm gì có tiền, nếu mua sách đúng giá bìa tại các tiệm sách thì vài tháng chỉ mua được một cuốn. Nên em thường “canh” nhà xuất bản nào có dịp khuyến mãi mừng lễ hoặc sinh nhật để mua cho rẻ, lại được tặng thêm nhiều quà”.

Giảm thế nào ?

Ông Nguyễn Huy Hải, Giám đốc chi nhánh phía nam của Huy Hoàng Bookstore, thừa nhận việc giảm giá sách luôn là vấn đề đau đầu gây tranh cãi tại các hội sách. Nếu không được giảm quá 50% thì các đơn vị cũng tìm cách thu hút thêm khách hàng bằng quà tặng hoặc bán đồng giá. “Đồng giá là một hình thức tạm thời giải quyết chuyện này vì khi đó khách người ta không quan tâm về giá bìa nữa, thích là mua với giá rẻ thôi. Có những quyển cũng lên tới 70 - 80% đấy, và cảm giác nó không bị mất giá trị vì người mua sẽ nghĩ đồng giá là sách cũ, sách lâu ngày xả kho”, ông Hải nói.

Nhiều công ty sách nghĩ ra những cách khuyến mãi khác để giảm giá sâu một cách hợp lệ như: mua 1 tặng 1, mua đơn hàng trị giá lớn (từ 200.000 đồng trở lên) được tặng 1 cuốn sách vốn tồn kho, bán chậm; quay xổ số tại gian hàng bốc thăm trúng sách... Ngoài ra, trường hợp giảm giá sâu chỉ áp dụng vào 1, 2 ngày cuối cùng của hội chợ sách, nên nhiều đơn vị buộc phải lén lút giảm giá sâu mà không dám treo biển công khai. Tại các hội chợ sách lớn ở TP.HCM luôn có người của ban tổ chức đi kiểm tra các gian hàng, nhắc nhở các đơn vị khi giảm giá vượt mức quy định, đơn vị nào “ngoan cố” phạm luật sẽ bị nhắc nhở ngay trên hệ thống loa của hội chợ.

Theo Nghị định 84/2011/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giá, mức phạt cao nhất là 40 triệu đồng được áp dụng đối với hành vi bán hàng hóa thấp hơn giá sàn, mức giá tối thiểu hoặc cao hơn giá tối đa do cơ quan có thẩm quyền công bố hoặc quy định.

Ông Lê Hoàng cho rằng ngành sách VN nên được định hướng theo thông lệ của thế giới trong hoạt động thương mại nói chung, như thế mới không làm giảm giá trị của sách khuyến mãi. “Tại sao nước ngoài được giảm giá đến 70 - 80% liên tục trong năm mà VN thì không?”, ông Lê Hoàng nói. Tuy nhiên, bà Đào Quế Anh, Phó tổng giám đốc Alphabooks, nêu ý kiến: “Theo tôi, việc giảm giá sách cần được các đơn vị xuất bản và phát hành sách tính toán kỹ và sử dụng khi thật sự cần thiết, tránh áp dụng tràn lan để cạnh tranh nhau bừa bãi dẫn tới phá giá sách, làm hỏng thị trường. Việc giảm giá sách cần căn cứ theo phân loại sản phẩm, ví dụ sau hai năm có thể áp dụng chính sách xả hàng, hoặc chiết khấu sâu”.
 

Theo Lucy Nguyễn - TN