Huế bốn phương
Người Việt đầu tiên nhận giải thưởng sáng tạo toàn cầu U35
09:38 | 06/09/2014

Lần đầu tiên một người Việt Nam nằm trong danh sách 35 nhà phát minh dưới 35 tuổi xuất sắc nhất năm 2014 do tạp chí MIT Technology Review bình chọn. Tạp chí này đã có một bài viết ngắn mô tả về quá trình nghiên cứu của chàng trai 32 tuổi.

Người Việt đầu tiên nhận giải thưởng sáng tạo toàn cầu U35
Tiến sĩ Lê Viết Quốc là người Việt đầu tiên nhận giải thưởng danh giá TR35 (Ảnh: Facebook nhân vật)

Giọng Huế ở Stanford

Sinh ra và lớn lên ở một ngôi làng thuộc huyện Hương Thủy (Thừa Thiên - Huế), Lê Viết Quốc từng sống trong cảnh sinh hoạt mà không có điện. Nhưng may mắn là nhà anh gần thư viện. Đọc được những cuốn sách viết về những phát minh vĩ đại của nhân loại, anh mơ ước một ngày nào đó mình cũng sẽ đóng góp vào danh sách này.

Lê Viết Quốc:
- Cựu học sinh Quốc học Huế
- Từng học tại ĐH Quốc gia Úc
- Từng làm nghiên cứu ở Đức
- Hoàn thành luận án tiến sĩ ở ĐH Stanford
- Làm việc ở Google 2 năm
- Giảng viên tại Carnegie Mellon University (Mỹ)

Năm 14 tuổi, anh cho rằng thế giới sẽ thay đổi nếu có một chiếc máy đủ thông minh để làm một nhà phát minh. Ước mơ đó bây giờ vẫn chỉ là ước mơ. Nhưng nó đã truyền cảm hứng để Quốc trở thành một trong những người tiên phong nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo – thứ có thể cho phép các phần mềm hiểu về thế giới tốt hơn cách mà con người đang làm.

Phát minh này được nảy ra mỗi lần anh cảm thấy thất vọng khi còn học ở ĐH Quốc gia Úc và sau đó là nghiên cứu sinh ở ĐH Stanford mỗi lần anh tìm hiểu về trí tuệ nhân tạo. Những thứ được gọi là phần mềm trí tuệ nhân tạo thường cần rất nhiều sự hỗ trợ từ con người. Người ta phải chú thích dữ liệu, ví dụ như chú thích những bức ảnh có hoặc không có khuôn mặt trước khi phần mềm có thể hiểu. Sau đó, người ta phải cho phần mềm biết những chi tiết quan trọng cần chú ý trong dữ liệu đó. Kiểu công việc đòi hỏi sự kiên nhẫn này khiến Quốc thấy khó chịu. Mặc dù tính tình rất dễ chịu với người khác, nhưng anh đặt nhiều kỳ vọng hơn vào những chiếc máy này. “Tôi không phải người kiên nhẫn” – anh cười và nói.


Ảnh phác họa Lê Viết Quốc trên trang web của MIT Technology Review

Khi còn ở Stanford, Quốc đã vạch ra một chiến lược cho phép phần mềm tự hiểu mọi thứ. Các học giả bắt đầu báo báo những kết quả đầy hứa hẹn nhưng rất mất thời gian về phương pháp được gọi là “deep learning” – phương pháp sử dụng các mạng lưới tế bào thần kinh mô phỏng.
Quốc đã tìm ra cách tăng tốc quá trình bằng cách xây dựng mạng lưới thần kinh mô phỏng lớn gấp 100 lần. Nó có khả năng phân tích dữ liệu nhiều gấp hàng nghìn lần. Đó là một phương pháp đủ thực tế để thu hút sự chú ý của Google – nơi đã thuê anh kiểm tra tiến trình này dưới sự hướng dẫn của GS Andrew Ng.

Khi kết quả nghiên cứu của GS Ng được công bố vào năm 2012, một cuộc đua đầu tư cho nghiên cứu “deep learning” được dấy lên ở Facebook, Microsoft và các công ty khác. Dù không có sự hỗ trợ từ con người nhưng hệ thống này biết cách phát hiện ra mèo, người và hơn 3.000 vật khác chỉ bằng cách phân tích 10 triệu hình ảnh lấy từ các video trên Youtube. Điều đó chứng minh rằng máy móc có thể hiểu được mà không cần sự hỗ trợ từ con người và hệ thống này đã đạt đến một trình độ mới.

Công nghệ này hiện đang được sử dụng trong phần mềm tìm kiếm hình ảnh và nhận dạng giọng nói của Google. Mặc dù ước mơ về chiếc máy phát minh của Quốc vẫn còn xa vời nhưng với phát minh này, anh đã giúp cho cuộc sống của con người tốt hơn rất nhiều.

Còn được biết đến với cái tên TR35, giải thưởng 35 nhà phát minh xuất sắc dưới 35 tuổi được trao thường niên cho cá nhân có những đóng góp trong các lĩnh vực y sinh học, điện toán, truyền thông, kinh doanh, năng lượng, vật liệu. Các ứng cử viên tới từ khắp nơi trên thế giới và được đánh giá bởi một ban giám khảo chuyên môn. Mục tiêu của giải thưởng này là “vinh danh những thành tựu có khả năng tác động đáng kể tới thế giới”.

Giải thưởng bắt đầu được trao từ năm 1999 với 100 người nhận giải, tuy nhiên đến năm 2005 ban tổ chức rút xuống còn 35 người.

Một số cá nhân nổi bật từng nhận giải này gồm có: Larry Page và Sergey Brin (2 nhà sáng lập Google), Linus Torvalds (người sáng lập Linux), Jerry Yang (đồng sáng lập Yahoo), Jonathan Ive (nhà thiết kế iMac, sau đó là iPod và iPad), Mark Zuckerberg (người sáng lập Facebook)…

   Theo Vietnamnet

 

 

 

 

Các bài mới
Huế tha hương (29/06/2018)
Các bài đã đăng
Về thăm quê (22/11/2012)