Nhìn ra thế giới
Lý giải sức hút của Macbeth
08:50 | 12/07/2016

Điều gì đã khiến cho vở kịch có sức sống trường tồn như vậy?

Lý giải sức hút của Macbeth
Macbeth và 3 phù thủy, tranh của Mark Van Doren

Shakespeare và màn bạc vốn không còn lạ lẫm gì nhau. Các tác phẩm của ông được chuyển thể sớm và bền bỉ kéo dài từ buổi bình minh của nền điện ảnh cho đến ngày nay, và chúng chưa bao giờ mất sức hút đối với cả giới nghệ thuật và khán giả. Một trong số đó là Macbeth – một vở bi kịch u ám và đầy chết chóc. Điều gì đã khiến cho vở kịch có sức sống trường tồn như vậy?

Trước tiên phải kể đến bầu không khí huyền bí xung quanh chính bản thân vở kịch Macbeth (thậm chí có người còn không dám gọi thẳng tên vở kịch hay tên nhân vật chính mà chỉ dám gọi ám chỉ là Vở kịch Scotland, MacB thay cho Macbeth, hay Phu nhân Scotland thay cho Phu nhân Macbeth) với sự xuất hiện của ba nhân vật phù thủy – những nhân vật này đã đặt ra câu hỏi về số phận, lời tiên tri, và sự lựa chọn. Đó là một câu hỏi đau đáu từ suốt bao thế hệ, và nó được thể hiện thông qua những tác phẩm nghệ thuật của loài người.

Trong Macbeth còn có một trong những mối quan hệ lý thú nhất trong toàn bộ các tác phẩm của Shakespeare. Tuy vở kịch được đặt tên là Macbeth, song không thể phủ nhận rằng nếu không có nhân vật người vợ sẽ không có câu chuyện nào cả. Nếu liệt kê danh sách những vai nữ hay nhất của Shakespeare, Phu nhân Macbeth chắc chắn sẽ chiếm vị trí đầu bảng, bà đã thành công khi điều khiển được Macbeth, một nhân vật vừa độc ác vừa hết sức tham vọng. Vở kịch đã dựng lên một hình ảnh phức tạp về người phụ nữ, lòng tham lam, và sự điên rồ - và dĩ nhiên, một mối quan hệ sinh động như thế chắc chắn sẽ mang đến cơ hội tuyệt vời cho các nhà làm phim khai thác, họ có thể diễn giải mối quan hệ này theo nhiều cách khác nhau.

Một nguyên nhân nữa giải thích cho sức sống của Macbeth nằm ở khán giả. Lớp khán giả hiện đại thích hình ảnh về một nhân vật phản diện. Một phần nào đó trong chúng ta muốn thông cảm với nhân vật đó, muốn xem cách hắn hành động và thực hiện những hành vi tàn độc. Có thể chúng ta không hưởng ứng những lựa chọn của Macbeth, nhưng chúng ta vẫn thích được quan sát quá trình Macbeth đưa ra những quyết định của mình. Chúng ta thích xem phim nói về những nhân vật phản diện bởi những nhân vật này khiến chúng ta đặt ra những câu hỏi mà bản thân mình vốn vẫn cảm thấy ngần ngại khi nêu ra; chúng ta có thể rùng mình khi xem phim vì bộ phim gợi cho chúng ta nhớ về những lần chính bản thân chúng ta cố tình muốn xóa nhòa ranh giới giữa cái tốt và cái không tốt. Trong khi chuyện tình giữa Romeo và Juliet thấm đẫm nước mắt, và chàng hoàng tử Hamlet thì đầy mâu thuẫn, song những bi kịch mà họ gặp phải vẫn là tấn bi kịch xoay quanh cuộc chiến đấu vì sự thật và, xét về nhiều mặt, vì cái tốt. Tình yêu đích thực. Vinh dự. Công lý. Tất cả đều không phải là động lực thúc đẩy Macbeth hành động sau khi phạm tội ác đầu tiên.

Và sau cùng, đối với các nhà làm phim, hẳn họ sẽ luôn cảm thấy hứng thú trước cái thách thức gai góc của việc phải tìm cách thể hiện những nhân vật phản diện đó ra sao để họ vẫn thu hút được khán giả, vẫn phù hợp với thời đại, và vẫn… đáng ghê tởm.

Nguồn: Quỳnh Ca (dịch theo Signature) - Tia Sáng

 

Các bài mới
Các bài đã đăng