Lúc trà dư tửu hậu, họa sĩ Lê Quảng Hà vẫn thường đùa rằng nếu định có giải thưởng triển lãm mỹ thuật toàn quốc, anh sẽ vẽ đề tài công nông binh. “Sáng hôm nay, anh tôi vác cuốc, vác cuốc ra thăm đồng. Anh cuốc như thế này, rồi cuốc như thế kia”, vừa hát bài Công nông binh họa sĩ vừa làm động tác cuốc đất. Thường thì Lê Quảng Hà đều đoạt giải nếu vẽ theo các đề tài ấy thật. Đến mức người ta tự hỏi có hay không một chủ nghĩa đề tài khi nhận bài thi và chấm giải của triển lãm mỹ thuật toàn quốc.

Sự ưu ái với đề tài này, theo một nhà nghiên cứu mỹ thuật, vẫn tiếp tục kéo dài cho đến những năm gần đây. Nhà máy, xí nghiệp vẫn hiện ra trong tranh. Có cái đẹp của tạo hình. Tuy nhiên, nó hoàn toàn không động được đến cuộc sống thật, những vấn đề đời sống xã hội của công nhân bây giờ. Sự thiếu thốn về tinh thần ở các khu công nghiệp. Nỗi lo cơm áo. Con cái thiếu nhà trẻ...

Vắng hẳn những tác phẩm sáo mòn về đề tài công nông binh trong triển lãm phần nào khiến người xem đỡ ngột ngạt. Tuy nhiên, nó lại đặt câu hỏi lớn hơn, đề tài gắn với 3/4 dân số, vì sao họa sĩ trẻ lại không quan tâm đến?

Theo Trinh Nguyễn - TNO