Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tuyến đường 1A cầu Phủ Lý là một trọng điểm giao thông quan trọng trên truyến đường huyết mạch từ hậu phương miền Bắc vào tiền tuyến miền Nam và cũng là trọng điểm đánh phá ác liệt của kẻ địch.

Từ tháng 10 năm 1966 đến hết năm 1967, tại đây đã diễn ra những trận đánh trả quyết liệt máy bay Mỹ để bảo vệ trọng điểm giao thông thị xã Nam Hà cầu Phủ Lý và các vùng phụ cận. Trong những trận chiến đấu ác liệt ấy, 10 nữ dân quân Đại đội dân quân phòng không xã Lam Hạ (nay là phường Lam Hạ, TP. Phủ Lý, Hà Nam) đã anh dũng hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ. Tên tuổi của các chị đã mãi đi vào huyền thoại, trở thành niềm tự hào của mỗi người con quê hương Hà Nam.

Để kỷ niệm 50 năm ngày hi sinh của 10 nữ dân quân Lam Hạ (1/10/1966 – 1/10/2016) và đón Bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia “Trận địa pháo phòng không Lam Hạ”, Báo Nhân dân phối hợp với tỉnh Hà Nam tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt “Mười bông hoa thép trên vùng đất Lam Hạ anh hùng”. Đây là hoạt động nhằm tri ân những người có công với cách mạng, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta, đồng thời giáo dục về lòng yêu nước – lòng tự hào dân tộc và trách nhiệm của tuổi trẻ trong giai đoạn hiện nay.

Ông Phan Huy Hiền, Phó Tổng Biên tập báo Nhân Dân cho biết, chương trình được chia làm 3 phần: Yên bình một vùng quê; Ngoan cường dũng cảm trong chiến đấu – lao động sản xuất và Trên quê hương Lam Hạ hôm nay. Trong 3 phần sẽ có thể có một hoạt cảnh do Nhà hát Chèo Hà Nam thực hiện để tái hiện lại một cách đầy xúc động sự hy sinh quả cảm của 10 nữ dân quân.

Chương trình được đạo diễn bởi NSND Trần Bình, các nghệ sĩ, diễn viên đến từ Nhà hát Nghệ thuật đương đại Việt Nam, Học viện âm nhạc quốc gia, Nhà hát Chèo Hà Nam, Đoàn văn công Quân khu 1…Chương trình sẽ được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1; truyền hình Nhân dân; Đài phát thanh, truyền hình tỉnh Hà Nam và một số đài khu vực… Ông Bùi Quang Cẩm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam cho biết, cũng trong dịp này BTC sẽ trao tặng quà, sổ tiết kiệm ủng hộ công trình xây dựng khu đền thờ liệt sĩ và di tích văn hóa tỉnh Hà Nam, cùng đại diện gia đình 10 nữ dân quân, đồng thời kêu gọi sự giúp đỡ xây dựng khu đền thờ và hỗ trợ thân nhân gia đình các thương binh, liệt sĩ có hoàn cảnh khó khăn ở Hà Nam và cả nước…

Toàn cảnh buổi họp báo gới thiệu chương trình nghệ thuật đặc biệt chiều 21/9. Ảnh: Tùng Long.

Bên cạnh đó, tỉnh Hà Nam cũng tổ chức hội thảo khoa học “Mười nữ dân quân pháo phòng không Lam Hạ” vào lúc 8h ngày 2/10 để làm sáng rõ các giá trị lịch sử, nhằm tuyên truyền, tưởng nhớ, vinh danh, tri ân công ơn các anh hùng liệt sĩ trên địa bàn tỉnh nói chung và 10 nữ dân quân Lam Hạ nói riêng với sự tham gia của nhiều nhà nghiên cứu, nhà khoa học tên tuổi…

Ban tổ chức cho biết, hiện tại còn 18 nam, nữ dân quân từng tham gia trận chiến đấu năm 1966-1976 vẫn còn sống ở địa phương. Nữ dân quân Nguyễn Thị Tình, nguyên là xã đội trưởng dân quân sẽ được mời tới giao lưu, trò chuyện về những kỷ niệm liên quan tới trận chiến Lam Hạ.

Theo Hà Tùng Long - Dân Trí