Phương án thứ nhất là sử dụng hàng rào bằng kính chịu lực trong suốt cao khoảng 1.8m, với ưu thế là đảm bảo tầm nhìn thoáng, không làm thay đổi bối cảnh chung về mặt thị giác.

Phương án thứ hai là sử dụng hàng rào bằng gỗ tầm thấp, màu nâu đen bóng, hoạ tiết theo lối cổ, với ưu thế hoà hợp với kiến trúc xung quanh, song lại làm vướng tầm nhìn của du khách, nhất là khi khách đông.

Cả hai phương án trên đều nhằm mục đích ngăn cản sự tiếp cận trực tiếp của du khách với các tấm bia, tránh tình trạng xâm hại di sản đang ngày càng báo động.

Theo thống kê năm 2009, Văn Miếu - Quốc Tử Giám đón trên 1 triệu lượt khách du lịch. Thời điểm đông nhất là vào tháng 1 – 2 và tháng 5 – 6 hằng năm. Việc xoa đầu rùa, sờ bia tiến sỹ lấy may trong thi cử trong rất nhiều năm qua đã khiến cho các tấm bia mòn đi khá nhiều.

Ông Đặng Kim Ngọc – Giám đốc Trung tâm hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu-Quốc Tử Giám cho biết: “Với việc Bia Tiến sỹ trở thành Di sản tư liệu thế giới, lượng khách đến Văn Miếu dự đoán sẽ tăng lên nhiều lần. Do đó, việc bảo vệ di sản là vô cùng cấp thiết. Hai phương án vừa đề xuất lên thành phố chưa chắc đã là hai phương án hữu hiệu nhất, sáng tạo nhất nhưng tạm thời đó là giải pháp tối ưu. Hiện tại, các tấm bia đang được bảo vệ tạm bằng hàng rào bằng hệ thống cột có chăng dây bọc nhựa xung quanh, chờ thành phố phê duyệt phương án chính thức thì sẽ triển khai”.

Ông Ngọc cũng cho biết thêm, ngoài phương án bảo vệ, Trung tâm cũng trình thành phố kế hoạch làm tờ gấp, sách khảo liệu thuyết minh về nội dung và giá trị của 82 tấm bia bằng hai thứ tiếng Anh - Việt để phục vụ du khách.

Ngày 9/3, “Bia đá các khoa thi Tiến sỹ triều Lê- Mạc (1442-1779) tại Văn Miếu- Quốc Tử Giám, Hà Nội” đã chính thức được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới.

Bia Tiến sỹ Văn Miếu bao gồm 82 tấm bia tương ứng với 82 khoa thi với 1304 tiến sỹ, trong đó tấm bia đầu tiên dựng năm 1484 đời vua Lê Thánh Tông ghi chép về khoa thi năm 1442 và tấm bia cuối cùng dựng năm 1780 cho khoa thi năm 1779.

Trên mỗi tấm bia có ghi một bài văn (ký) bằng chữ Hán ghi lại lịch sử khoa thi, triết lý của triều đại về nền giáp dục, đào tạo và sử dụng nhân tài cùng tên tuổi các tiến sỹ.

                                                                                                                 Theo Toquoc