Ông sinh năm 1920 (giấy tờ ghi 1923) tại phố Hàng Giấy - Hà Nội, là một trí thức Công giáo yêu nước sớm gia nhập Hội Hướng đạo, Hội Truyền bá quốc ngữ, Phong trào Thanh Lao Công (Jeunnesse Ouvrière Chrétienne). Ông tham gia Cách mạng Tháng Tám 1945, làm Bí thư Bộ Kinh tế và trực tiếp được Chủ tịch Hồ Chí Minh giao nhiệm vụ. Sau đó, ông sang Pháp học tại Đại học Công giáo (Institut Catholique de Paris) và là sinh viên dự thính Đại học Sorbonne.
Khi phái đoàn VN do Thủ tướng Phạm Văn Đồng làm trưởng đoàn đi dự Hội nghị Genève, ông đã cùng các vị Hoàng Xuân Hãn, Nguyễn Mạnh Hà, Nguyễn Ngọc Bích đến gặp và vận động ủng hộ VN. Sang giai đoạn kháng chiến chống Mỹ, ông lập phái đoàn đại diện cho chính quyền Dương Văn Minh - Nguyễn Văn Huyền đến trại David - Tân Sơn Nhất để đưa đề nghị ngưng chiến vào 29.4.1975. Đại tướng Mai Chí Thọ đã trân trọng gọi ông là “nhân sĩ yêu nước” tại các cuộc hội thảo khoa học lịch sử. Ông là tác giả của bộ sách đồ sộ nghiên cứu một cách hệ thống địa bạ triều Nguyễn đã nhận giải thưởng Trần Văn Giàu. Ông cũng là nhà sưu tập bản đồ cổ quý hiếm ở VN và là nhà nghiên cứu có chủ kiến giàu thuyết phục về các nhân vật lịch sử đang còn nhiều tranh luận như Phan Thanh Giản, Lê Văn Duyệt, Trương Vĩnh Ký... Các bài viết đặc sắc của ông đăng trên Tạp chí Xưa và Nay đã được tập hợp và in thành sách với tựa: Nguyễn Đình Đầu - Hành trình của một trí thức dấn thân do NXB Thời Đại ấn hành, được giới thiệu tại lễ mừng thọ 90 tuổi của ông. Theo TN |