Bức tranh tĩnh vật Still life, Vase with Daisies and Poppies (Tĩnh vật, Bình hoa cúc và hoa anh túc), được danh họa Hà Lan Vincent Van Gogh (1853-1890) vẽ chỉ vài tuần trước khi chết, nhiều khả năng sẽ đạt giá 50 triệu USD trong cuộc đấu giá được tổ chức vào tháng 11 tới.
Trong sự nghiệp của mình, Van Gogh chỉ vẽ vài trăm bức tranh. Phần lớn số đó đang được trưng bày tại nhiều bảo tàng ở khắp thế giới.
Bức tranh “gây ấn tượng sâu sắc”
Still Life, Vase With Daisies And Poppies được mô tả là bức tranh thuộc trường phái ấn tượng có tầm quan trọng lớn nhất từng được rao bán trên thị trường trong vòng 2 thập kỷ trở lại đây. Vì thế cuộc đấu giá này chắc chắn sẽ thu hút sự quan tâm của nhiều nhà sưu tầm nghệ thuật.
Bức tranh được Van Gogh vẽ vào năm 1890 tại nhà của bạn thân ông là bác sĩ Gachet, không lâu trước khi ông tự vẫn ở tuổi 37, thông qua việc dùng súng bắn thẳng vào ngực mình.
Được biết Van Gogh đã tìm tới nhà Gachet ở ngoại ô thủ đô Paris ngay sau khi rời khỏi bệnh viện tâm thần St. Rémy de Provence vào tháng 5/1890. Ông thuê một phòng trong nhà trọ Ravoux và dành những ngày cuối đời để tới thăm Gachet, bên cạnh việc lang thang trên các cánh đồng để vẽ tranh.
Ông Simon Shaw, đồng phụ trách mảng nghệ thuật ấn tượng và hiện đại của hãng đấu giá Sotheby's, nơi sẽ bán đấu giá bức tranh, đánh giá họa phẩm này “đẹp và gây ấn tượng sâu sắc”. Ông nói rằng tranh “cho thấy họa sĩ đang làm việc khi ở đỉnh cao của một cơn hưng cảm, chỉ vài tuần trước thời điểm ông tự kết liễu đời mình một cách đầy bi kịch”.
Người ta cho rằng Van Gogh bị mắc chứng rối loạn lưỡng cực (là một rối loạn cảm xúc mạn tính, đặc trưng bởi các giai đoạn hưng cảm hoặc hưng cảm nhẹ xen kẽ hay đi kèm với các giai đoạn trầm cảm). Ông Shaw nhận định, bức tranh này “đặc biệt gây cảm động” bởi Van Gogh vẽ những bông hoa trong tranh dựa trên nguyên mẫu lấy từ một đồng cỏ, nơi ông đã tìm tới và tự sát.
Thời điểm ấy, Van Gogh luôn túng thiếu và ông phải sống nhờ tiền do anh trai Theo cung cấp. Van Gogh háo hức muốn thể hiện với anh trai rằng ông có thể kiếm sống được với vai trò là họa sĩ. Song do không có tiền để thuê người mẫu, Van Gogh đã phải vẽ tranh tĩnh vật.
Khi Van Gogh còn sống, hoa anh túc được trồng nhiều tại các cánh đồng rộng lớn ở miền Nam nước Pháp. Hoa anh túc thường nở rộ vào tháng 5 - 6 hàng năm và Van Gogh đã vẽ những gì ông thấy trong thiên nhiên.
Vào khoảng năm 1886 - 1890, Van Gogh đã hoàn thành 7 bức tranh vẽ hoa anh túc. Những họa phẩm đầu tiên được vẽ trong thời gian ông ở Paris, phần lớn mô tả những bông hoa được cắm trong bình, như bức Vase With Red Poppies (Bình hoa anh túc đỏ - 1886) và Vase With Cornflowers And Poppies (Bình hoa thanh cúc và hoa anh túc – 1887).
Gia nhập nhóm tranh đắt giá nhất
Chưa biết có phải Van Gogh vẽ Still Life, Vase with Daisies and Poppies rồi tặng lại cho Gachet, coi đó như một cách để trả ơn người bác sĩ đã chữa bệnh cho mình hay không.
Qua tìm hiểu lai lịch bức tranh, hãng Sotheby’s biết rằng nó đã được nhà sưu tầm tranh ấn tượng Gaston-Alexandre Camentron mua lại. Năm 1911, ông đã bán tranh cho Phòng trưng bày Paul Cassirer. Sau đó, tranh thuộc quyền sở hữu của một loạt nhà sưu tầm tư nhân ở Đức. Đến giữa những năm 1920, bức tranh được đưa tới New York qua đường London. Anson Goodyear, nhà sưu tầm kiêm người sáng lập Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại đã mua lại nó vào năm 1928 thông qua Phòng trưng bày Knoedler. Cuối cùng, tranh đã được gia đình Goodyear chuyển cho Phòng trưng bày Nghệ thuật Albright-Knox ở Buffalo, New York, nơi nó được trưng bày trong suốt hơn 30 năm, trước khi bị bán theo yêu cầu của gia đình.
Cho đến nay, bức chân dung bác sĩ Gachet mang tên Portrait Of Dr Gachet, vẫn giữ kỷ lục là tranh Van Gogh có giá cao nhất. Bức tranh được bán với giá 82,5 triệu USD tại cuộc đấu giá do hãng Christie’s tổ chức hồi năm 1990. Trong khi đó, bức tranh L’Arlésienne, Madame Ginoux của ông cũng đạt giá 40 triệu USD tại cuộc đấu giá hồi năm 2006.
Theo Việt Lâm - TT&VH