Trải qua hàng ngàn năm bị áp bức bởi các chế độ xã hội bóc lột, hết thảy giai cấp cần lao luôn hằng ước mơ về một xã hội dân chủ, công bằng, bình đẳng, ấm no, hạnh phúc. Tuyên ngôn Đảng Cộng sản năm 1848 đã hé mở một bình minh hy vọng, thắp dậy và hối thúc một niềm tin tranh đấu: Vùng lên hỡi các nô lệ ở thế gian, vùng lên hỡi ai cực khổ bần hàn, chế độ xưa ta quyết phá sạch tan tành, cùng dựng xây L’Internationale (xã hội cộng đồng).
Gần 70 năm sau, ước nguyện đó đã thành hiện thực bằng cuộc cách mạng rung chuyển thế giới - cách mạng Tháng Mười Nga - cuộc cách mạng hội tụ của bao khát vọng trông đợi, của xương máu và nước mắt, của tinh thần nhẫn nại, bền bỉ quyết tâm. Ở phương Đông xa xôi, một con người vĩ đại đã bày tỏ niềm hân hoan thay cho triệu triệu con người “Giống như mặt trời chói lọi, Cách mạng Tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế”(*). Cuộc cách mạng này đã trở thành cuộc cách mạng của niềm tin.
Những thuộc tính tốt đẹp của xã hội mà cuộc cách mạng này mang lại: hòa bình cho nhân loại, bánh mỳ cho mọi người, công lý, dân chủ cho xã hội, sự bình đẳng giữa các dân tộc tạc thành tượng đài hiện thực của mọi ước mơ. Nếu những giá trị lý thuyết cộng sản mở đường đã tạo niềm tin cho hành động tranh đấu cách mạng thì những giá trị hiện thực xã hội Cách mạng Tháng Mười như chân lý đã thuyết phục niềm tin một thiên đường trên trần thế.
Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết - thành quả cuộc Cách mạng Tháng Mười vươn lên vượt thắng từ vòng vây của chủ nghĩa đế quốc, từ nội chiến bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ, từ bi tráng chiến tranh vệ quốc vĩ đại đập tan chủ nghĩa phát xít. Bản chất ưu việt của chế độ làm nên sức mạnh của Liên Xô thêm một lần nữa trở thành thành trì của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, điểm tựa của quyền được sống, quyền được mưu cầu hạnh phúc cho mỗi dân tộc, mỗi con người; thêm một lần nữa, trở thành niềm tin của nhân loại đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
Khúc quanh lịch sử xuất hiện cơn địa chấn chính trị năm 1991, sụp đổ của Liên bang Xô Viết dường như một sự phản bội lại niềm tin của bao triệu con người, của bao quốc gia - dân tộc đang hằng tin vào con đường lựa chọn đi tới của mình. Nhưng thực tế lịch sử lại không diễn ra như thế. Chính trong khoảng tối lịch sử này với sự trỗi dậy của chủ nghĩa đơn phương, sự lan truyền của chủ nghĩa khủng bố, những bạo loạn, xung đột dân tộc, sắc tộc, tôn giáo, những áp đặt, bất công đã khiến nhân loại nuối tiếc về một di sản thực thể Cách mạng Tháng Mười. Đã từng có một thời Liên bang Xô Viết, đã từng có một thời các giá trị xã hội của Cách mạng Tháng Mười không chỉ thuộc về xã hội xã hội chủ nghĩa, mà còn là chỉ dẫn cho đích đến của chủ nghĩa tư bản phương Tây hình thành nên những mẫu hình chủ nghĩa tư bản xã hội dân chủ Bắc Âu, tự điều chỉnh chủ nghĩa tư bản hiện đại; một thời mà, nếu ai cố tình bỏ quên, phủ nhận sẽ là người không có trái tim. Nếu đã có một nuối tiếc, nếu đã có một hoài niệm, hẳn ẩn sâu trong đó sẽ dâng trào một niềm tin mãnh liệt về một ngày mai tươi sáng. Ngay cả thời kỳ đen tối nhất, những giá trị vững bền của Cách mạng Tháng Mười vẫn vượt lên thách thức của thời cuộc, kiêu hãnh trở lại từ niềm tin của các dân tộc, của những con người yêu chuộng phẩm giá, yêu chuộng hòa bình.
Triết lý nhận thức và hành động: tư duy là tồn tại khẳng định một chân lý: chỉ sợ không dám ước mơ, chỉ sợ thiếu vắng niềm tin; còn có ước mơ, còn có niềm tin tất yếu sẽ tìm thấy con đường để hiện thực ước mơ, niềm tin đó. Sự thành công cải cách, đổi mới của các nước xã hội chủ nghĩa, sự xuất hiện của “chủ nghĩa xã hội Mỹ latinh thế kỷ XXI” là những biểu hiện của chủ nghĩa xã hội hiện thực trên thế giới, là một thực tế lịch sử chứng minh cho sức sống mãnh liệt và khả năng phát triển của chủ nghĩa xã hội, củng cố niềm tin vào lý tưởng Cách mạng Tháng Mười.
Diễn biến của tình hình thế giới từ Cách mạng Tháng Mười Nga đến nay càng khẳng định: Chừng nào thế giới này vẫn còn tình trạng bất công, chiến tranh, khủng bố, đói nghèo, chừng đó học thuyết chủ nghĩa xã hội khoa học vẫn giữ nguyên giá trị, Cách mạng Tháng Mười Nga vẫn nuôi dưỡng ấp ủ những niềm tin để nhân loại hướng đến một xã hội con người thực sự được giải phóng. Theo quy luật phát triển khách quan của lịch sử, loài người nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa xã hội được khởi đầu từ Cách mạng Tháng Mười nhất định sẽ là tương lai của nhân loại.
Nguồn: TS Trần Thị Yên Ninh - ĐĐK
Trường Đại học Khánh Hòa
_______________________________________________
(*) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, t.12, tr.300