S.W. Hawking sinh năm 1942 vừa qua đời ở tuổi 76 tại nhà riêng (Cambridge, Anh). Trong cuộc sống, ông gặp nhiều bất hạnh. Năm 1985, ông bị sưng phổi và sau khi phẫu thuật mở khí quản, Stephen mất khả năng phát âm. Trước đó, căn bệnh tê liệt thần kinh (bệnh ALS) đã gắn chặt ông vào chiếc xe lăn. Stephen chỉ còn cách làm việc và giao tiếp với mọi người bằng một máy vi tính và một máy tổng hợp tiếng nói lắp liền với ghế. Tuy nhiên, tất cả những bất hạnh này không quật ngã được ý chí của nhà vật lý thiên tài.

Ngoài làm khoa học, ông còn viết sách. Cuốn đầu tiên của Hawking là Lược sử thời gian (A Brief History of Time), được xuất bản vào năm 1988. Kể từ đó, ông tiếp tục cho ra mắt những cuốn sách khoa học, hướng tới lớp độc giả phổ thông. Một số tác phẩm tiêu biểu được xuất bản ở Việt Nam như: Vũ trụ trong vỏ hạt dẻ, Thiết kế vĩ đại… Ngoài ra, ông cùng con gái viết một series sách khoa học viễn tưởng dành cho học sinh trung học về sự hình thành của vũ trụ như: George và vụ nổ Big Bang, Chìa khóa vũ trụ của George...

A Brief History of Time

Cuốn sách được xuất bản vào năm 1988. A Brief History of Time (Lược sử thời gian) gồm 11 chương, lý giải các hiện tượng thiên văn như Big Bang, lỗ đen, nón ánh sáng và đề cập đến những vấn đề lý thuyết vật lý quan trọng như: không - thời gian, thuyết tương đối, nguyên lý bất định...

Sách do NXB Trẻ phát hành.

Bằng một lối trình bày sáng sủa, giọng văn hài hước, Stephen Hawking đã dẫn dắt người đọc phiêu lưu suốt lịch sử vũ trụ, từ khi nó còn là một điểm kỳ dị với năng lượng vô cùng lớn, cho tới ngày nay. Ngay từ khi ra đời, Lược sử thời gian đã trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất thế giới. Đến nay, tác phẩm được dịch ra 35 ngôn ngữ và bán hơn 10 triệu bản.

Vũ trụ trong vỏ hạt dẻ

Cuốn sách được xuất bản vào năm 2001. Vũ trụ trong vỏ hạt dẻ đặt ra các vấn đề của lý thuyết vật lý: "Vũ trụ trong một vỏ hạt - Vũ trụ có nhiều lịch sử, mỗi lịch sử được xác định bằng hạt tí hon", "Tiên đoán tương lai - Sự biến mất của thông tin trong các hố đen có thể làm giảm khả năng tiên đoán tương lai của chúng ta như thế nào?"...

Sách do NXB Trẻ phát hành.

Stephen còn mô tả về lịch sử hình thành và các nguyên lý của vật lý hiện đại. Tác phẩm từng đoạt giải Aventis dành cho "Sách khoa học" năm 2002 và đã bán được hơn 10 triệu bản. Vũ trụ trong vỏ hạt dẻ được xem là phần kế tiếp của cuốn Lược sử thời gian.

Bản thiết kế vĩ đại

Cuốn sách do Stephen Hawking cùng Leonard Mlodilow viết vào năm 2010. Nội dung Bản thiết kế vĩ đại xoay quanh những bí ẩn của kiếp nhân sinh. Tác giả đặt ra nhiều câu hỏi về sự sống, vũ trụ và vạn vật, như: Tại sao phải có cái gì đó chứ không phải là hư không? Tại sao chúng ta tồn tại? Tại sao là tập hợp các định luật vật lý cụ thể này chứ không phải tập hợp khác?...

Sách do Nhà xuất bản Trẻ ấn hành.

Để miêu tả vật lý lượng tử, Stephen và Leonard sử dụng ngôn ngữ bình dân giúp người đọc dù không có kiến thức sâu về vật lý cũng hiểu được. Trong cuốn sách, Stephen đưa ra lý thuyết được xem gần như hoàn chỉnh về vũ trụ. Ông viết: "Thực tế là bản thân con người chúng ta - cũng đơn thuần là tập hợp các hạt cơ bản của tự nhiên - có khả năng đi gần đến hiểu biết về các định luật vũ trụ chi phối chúng ta và vũ trụ của chúng ta, đã là một thành công lớn".

Lược sử đời tôi

Cuốn sách do Stephen viết vào năm 2013. Tác phẩm thuật lại chặng đường từ thời niên thiếu ở London (Anh) sau chiến tranh thế giới đến giai đoạn ông trở nên nổi tiếng trong giới khoa học. Chân dung Stephen Hawking hiện lên chân thực với những tấm hình kèm lời chú thích hóm hỉnh chưa từng được ông công bố trước đó. Đó là cậu học sinh tọc mạch được bạn bè đặt biệt danh "Einstein" hay người cha, người chồng trẻ đấu tranh để có được vị trí trong ngành vật lý và vũ trụ học.

Sách do NXB Trẻ phát hành.

Đọc cuốn sách, độc giả còn thấy những thách thức mà Stephen phải đối mặt khi bị chẩn đoán chứng bệnh tê liệt thần kinh ở tuổi 21. Ông nỗ lực và không ngừng vượt lên hoàn cảnh để có những bước đột phá trong nghiên cứu, giúp con người có cái nhìn tổng quát về thế giới xung quanh.

Chìa khóa vũ trụ của George

Cuốn truyện thiếu nhi do Stephen Hawking và con gái - Lucky Hawking - sáng tác năm 2007. Nhân vật chính trong truyện là cậu bé George, con trai của những nhà hoạt động môi trường luôn phản đối công nghệ. Cậu ao ước có chiếc máy tính mới. Một ngày, George vô tình bước vào một ngôi nhà hàng xóm kỳ lạ. Nơi đó có Annie, cô bé trạc tuổi George với giấc mơ trở thành vũ công ballet. Eric, bố cô bé là một nhà vật lý đãng trí. Đặc biệt, Cosmos - một “siêu máy tính” lắm lời -  có thể mở ra cánh cổng dẫn trực tiếp vào không gian bao la.

Sách cho Nhã Nam liên kết NXB Văn học phát hành.

Sau khi được Eric giải thích về không gian, công nghệ, sự tốt đẹp cũng như mặt nguy hiểm của máy móc, George và Annie bất ngờ rơi vào cuộc phiêu lưu, cùng thám hiểm vũ trụ bí ẩn và chống lại bọn người xấu có âm mưu cướp đoạt Cosmos và hãm hại ông Eric.

Với mục đích giải thích về vật lý và vũ trụ cho trẻ em, hai cha con Stephen và Lucy Hawking đã cùng nhau sáng tác nên câu chuyện phiêu lưu dựa trên cơ sở khoa học này. Lucy khéo léo về ngôn ngữ, còn Stephen Hawking điều khiển mạch truyện bằng những kiến thức vật lý được diễn giải một cách hấp dẫn, phù hợp với khả năng tiếp nhận của đông đảo độc giả.

Kẻ giấu mặt ngoài hành tinh

Cuốn sách do Stephen và con gái sáng tác vào năm 2009. Kẻ giấu mặt ngoài hành tinh kể hành trình giải mật mã vũ trụ và săn kho báu xuyên dải ngân hà của cậu bé George. Bạn thân của George - Annie - nói với cậu rằng được người ngoài hành tinh gửi thông điệp khẩn cấp. Ngay lập tức, George bay đến Mỹ để hợp tác Annie giải mật mã. Sau đó, cả hai cùng Emmett (em họ Annie) bay ra ngoài không gian để giải cứu Trái đất.

Sách do Nhã Nam liên kết NXB Văn học thực hiện.

Bên cạnh cuộc thám hiểm, Stephen còn đưa vào cuốn sách những bài viết về du hành không gian của bản thân, điển hình như: "Làm thế nào để du hành xuyên vũ trụ chỉ bằng trí não của bạn"... Theo The Guardian, cuốn sách như một câu chuyện phiêu lưu kịch tính cho bất cứ nhà vũ trụ học trẻ tuổi nào và bài học dễ hiểu, giàu tưởng tượng về vật lý trong không - thời gian.

George và vụ nổ Big Bang

Tác phẩm xoay quanh cuộc giải cứu thế giới của George - cậu bé thông minh, ham khám phá. Chán nản vì cô bạn thân - Annie - có người chơi mới, bỏ rơi mình, George lao vào việc thí nghiệm với Eric - bố của Annie - tại Thụy Sỹ nhằm kiến tạo những lý thuyết vật lý mới cho nhân loại.

Cuốn sách do Nhã Nam liên kết NXB Văn học ấn hành.

Tuy nhiên, một ngày, George phát hiện ra một tổ chức đang ra sức chống phá công trình nghiên cứu của Eric, đe dọa tính mạng toàn cầu. Vì vậy, cậu đã thực hiện chuyến đi vào không gian để cứu thế giới khỏi thảm họa.

Theo Trọng Trường - vnexpress