Cuốn sách đề cập đến thân phận người phụ nữ trong xã hội hiện đại

Xuất bản năm 2016, Kim Ji Young, Born 1982 trở thành cuốn tiểu thuyết bán chạy nhất tại Hàn Quốc, được dịch và phát hành tại 17 nước bao gồm Anh, Pháp, Tây Ban Nha và Ý.

Trong một bài phỏng vấn, nhà văn Cho Nam Joo từng tâm sự: “Tôi muốn trải nghiệm của Kim Ji Young phải được xem xét là do giới tính của cô ấy chứ không phải do những khó khăn kinh tế hay hạn chế nảy sinh từ địa phương chủ nghĩa”. Hơn ai hết, tác giả muốn thể hiện được “một người phụ nữ Hàn Quốc bình thường trong thực tế sống một đời sống như thế nào”.

Và quả thật, Kim Ji Young không phải chỉ là một cá thể đơn lẻ bị cướp mất tiếng nói mà còn là hiện thân của những người phụ nữ khác trong xã hội: hình ảnh người mẹ, người chị, người vợ, phụ nữ bán hàng, phụ nữ làm việc công sở... “Ngột ngạt và thương cảm” là cảm xúc của tác giả khi viết tiểu thuyết này, và hẳn nhiên, cảm xúc ấy giờ đây không còn là của riêng tác giả mà được chia sẻ, đồng cảm bởi tất cả những độc giả của cuốn sách.

Kim Ji Young, Born 1982 mở đầu vào mùa thu năm 2015, khi Ji Young 34 tuổi, vừa mới sinh con và nghỉ việc ở nhà làm nội trợ, đột ngột mất đi tiếng nói của chính mình: Cô gọi chồng là con rể, cứ như thể đang đóng vai mẹ vợ. Những tưởng vợ cố tình đùa cợt, nhưng rồi chồng cô nhận ra tình trạng tương tự cứ tiếp diễn: Cô lần lượt dùng các giọng nói khác nhau và nhập vào vai của người đang sống, lẫn đã chết.

Vì cớ sự gì mà Kim Ji Young lại rơi vào cảnh ấy? Cuốn tiểu thuyết là bản tường trình của bác sĩ điều trị cho Ji Young, phơi bày một thực tế đầy bất ngờ về thân phận người phụ nữ Hàn Quốc. Những rắc rối ở hiện tại của nhân vật chính đều có nguyên nhân sâu xa, bắt nguồn từ những kì thị mà cô đã nghe, chứng kiến, và trải nghiệm trong suốt hơn 30 năm cuộc đời. Mỗi một câu chuyện nhỏ đều cho thấy vấn đề trọng nam khinh nữ nghiễm nhiên được coi là bình thường trong xã hội Hàn Quốc, nữ giới phải chịu đựng những bất công mà không hiểu đó là bất công và vì vậy họ không dám phản kháng. Sự bất bình đẳng thể hiện từ những điều nhỏ nhặt trong đời sống, chằng hạn: chị em gái phải nhường nhịn và chu cấp từ cái ăn cái mặc cho anh em trai; ở trường học, nam sinh được ăn cơm trước nữ sinh; ở công ty, nữ nhân viên phải tiếp rượu cho sếp nam. Những trải nghiệm ấy dồn nén lại, tạo nên một sự ức chế khó giải tỏa nổi chính Ji Young cũng không ý thức được. Đỉnh điểm của sự kì thị phụ nữ đã đẩy cô vào trạng thái rúng động và điên loạn khi nghe câu nhận xét bâng quơ của cánh đàn ông: Phụ nữ ở nhà nội trợ là sâu ăn bám đàn ông.

Nhưng điểm đặc biệt trong tiểu thuyết của Cho Nam Joo lại nằm ở cốt truyện hoàn toàn không có gì gay gắt, hay những tình tiết kịch tính. Bằng giọng văn bình thản, không hề lên gân, song lại đầy âm hưởng nữ quyền, lối văn hư cấu kết hợp với tư liệu, Kim Ji Young, born 1982 động chạm đến sự kỳ thị nữ giới đã ăn sâu vào nếp nghĩ và cách hành xử của cả một dân tộc, một vấn đề đáng lên án của xã hội gia trưởng Hàn Quốc.

Cuốn sách “hot” gây nên nhiều tranh cãi

Kim Ji Young, Born 1982 còn làm được nhiều hơn việc chỉ tố cáo thực trạng xã hội Hàn Quốc trọng nam khinh nữ, nơi hô khẩu hiệu “bình đẳng” nhưng phụ nữ lại bị đối xử tàn tệ hơn cánh mày râu. Ngay khi phát hành, cuốn sách đã trở nên “hot”. Tuy vậy, sách không chỉ “hot” khi nhận về sự tung hô, khen ngợi mà còn được chú ý bởi những tranh cãi, những nhận xét tiêu cực, những bình luận gay gắt dành cho nó.

Tiểu thuyết đề cập trực tiếp đến vấn đề nhạy cảm, nóng hổi về con người và xã hội hiện đại: sự bất công, chủ nghĩa nữ quyền, nhấn mạnh phong trào #MeToo chống quấy rối và lạm dụng quyền lực tại Hàn Quốc. Vì vậy, một mặt, cuốn sách nhận được nhiều sự ủng hộ không chỉ của nữ giới xứ Hàn mà cả những chàng trai tôn trọng quyền lợi của phụ nữ.

Tuy vậy, cũng có rất nhiều độc giả nam giới tỏ ra gay gắt. Họ bình luận rằng, cuốn sách này đã trình bày những quan điểm lệch lạc, chủ quan và chỉ đưa ra cái nhìn khái quát câu chuyện một cách tiêu cực với mục đích chống lại đàn ông. Những nhà phê bình văn học cũng cho rằng quyển sách làm trầm trọng thêm các xung đột giới tính vốn đã vô cùng căng thẳng trong xã hội Hàn Quốc.

Các nghệ sĩ nổi tiếng tại Hàn Quốc như Irene (Red Velvet), RM (BTS), Seolhyun (AOA), Suzy, Park Shin Hye, Sooyoung công khai ủng hộ cuốn sách dù họ phải chịu những bình luận, đả kích, chỉ trích và thậm chí là ghét bỏ của một bộ phận công chúng…

Bộ phim chuyển thể từ sách trở thành bom tấn điện ảnh

Sau khi phát hành và bán được hơn 1 triệu bản tại Hàn Quốc, Kim Ji Young, Born 1982 được đạo diễn Kim Do Young chuyển thể thành bộ phim điện ảnh cùng tên. Bộ phim thuộc về thể loại tâm lí, tình cảm với diễn xuất ăn ý, tài tình của hai diễn viên Gong Yoo và Jung Yumi.

Nhân vật trung tâm của phim là Kim Ji Young (Jung Mi), người phụ nữ ngoài 30 tuổi bị chứng trầm cảm sau sinh, luôn cảm thấy ngộp thở khi phải từ bỏ công việc và ước mơ của mình để ở nhà chăm con. Sau khi mẹ, em gái và bạn thân của Ji Young lần lượt qua đời, cô đột nhiên biến thành người khác, đánh mất giọng nói và tâm hồn của chính mình. May mắn bên cạnh Ji Young còn có Jung Dae Hyun (Gong Yoo), người chồng mẫu mực, luôn nỗ lực giúp vợ vượt qua căn bệnh tâm lý hiểm ác, đóng vai trò quan trọng trong việc vực dậy tinh thần của Ji Young.

Jung Yumi khắc họa và thể hiện sinh động nhân vật có diễn biến tâm lý phức tạp như Ji Young còn Gong Yoo lại gây ấn tượng không chỉ bởi diễn xuất tài tình mà còn bởi ngoại hình cực phẩm là lựa chọn hoàn hảo để hóa thân vào vai người chồng hiền lành và cũng đầy trăn trở trong cuộc sống.

Bộ phim cũng không đơn thuần tập trung vào cuộc đời cá nhân của Kim Ji Young mà còn cho thấy thực tế về thân phận của những người phụ nữ trong xã hội hiện đại. Họ là những nạn nhân của vấn nạn trọng nam khinh nữ, chịu những bất công, khinh miệt từ người đời. Họ kêu gọi, khát khao đồng cảm nhưng càng hi vọng thì càng ê chề, mất niềm tin.

Bộ phim khi ra mắt tại Hàn Quốc đã bán được lượng vé khổng lồ với doanh thu khoảng gần 10 tỉ won (khoảng gần 200 tỉ VNĐ). Và phần lớn, đa số nhận xét của khán giả nữ đối với bộ phim là 9,5/10 sao, trong khi nam giới chỉ chấm 2,5/10 sao (Theo số liệu khảo sát đánh giá chất lượng phim trên Naver – Cổng thông tin trực tuyến tại Hàn Quốc)…

Tại Việt Nam, sách và phim về Kim Ji Young cũng đã được phát hành và công chiếu.

Theo BÌNH NGUYÊN - VNQĐ