Trả lời ngắn gọn những câu hỏi lớn (dịch giả: Nguyễn Văn Liễn) được lấy ra từ kho lưu trữ dữ liệu cá nhân của Stephen Hawking và hình thành trong khoảng thời gian ông ra đi (ông mất ngày 14-3-2018). Các nhà khoa học, các chuyên gia kỹ thuật, các doanh nhân tầm cỡ, các nhà chính trị hàng đầu và công chúng bình dân thường hỏi Stephen Hawking xem ông nghĩ gì đối với “các câu hỏi lớn” của thời đại, những câu hỏi mà phần lớn các nhà khoa học khác đôi khi lảng tránh. Stephen đã tạo ra một kho lưu trữ riêng các câu trả lời của mình, dưới dạng các bài nói, phỏng vấn và bài viết.

Những câu hỏi như: Có chăng Thượng đế? Mọi sự đã khởi đầu như thế nào? Liệu chúng ta có thể dự đoán tương lai không? Bên trong lỗ đen có gì? Du hành thời gian có khả thi không? Chúng ta định hình tương lai bằng cách nào?; cho đến các câu hỏi lớn khác như: Chúng ta sẽ sống sót trên Trái đất? Có chăng dạng sống thông minh khác trong vũ trụ? Chúng ta có nên chinh phục không gian? Trí tuệ nhân tạo sẽ thông minh hơn chúng ta? được Stephen Hawking trả lời ngắn gọn, sâu sắc bằng những suy luận bắt nguồn từ lĩnh vực khoa học của ông.

Các câu trả lời rất sắc bén đồng thời cũng vô cùng giản dị, như chính bản thân Stephen vậy, khiến cho cuốn sách Trả lời ngắn gọn những câu hỏi lớn vừa hàm chứa trí tuệ sâu sắc, vừa giúp độc giả dễ dàng cảm nhận, tiếp thu được những gì mà nhà khoa học thiên tài gửi gắm.

Những câu trả lời nói là ngắn gọn, nhưng đều gợi cho người đọc sự tìm tòi, với nội dung phong phú, kích thích trí tuệ, luận bàn thấu đáo và được truyền tải bởi tính hài hước đặc trưng của tác giả.

Nếu như trong tác phẩm nổi tiếng và phổ biến nhất Lược sử thời gian, Stephen Hawking chinh phục hàng triệu độc giả trên thế giới bởi những kiến thức khoa học vũ trụ lý thú; đến Lược sử đời tôi, lần đầu tiên Stephen Hawking hướng ngòi bút của mình về cuộc sống riêng tư, thuật lại cuộc đời và từng chặng đường phấn đấu trong sự nghiệp nghiên cứu khoa học vĩ đại của mình, thì quyển sách cuối cùng trước lúc Stephen qua đời chính là thành quả của ông sau nhiều năm sống, cống hiến cho khoa học, yêu thương và làm việc.

Đây là cuốn sách cuối cùng của một trong những trí tuệ vĩ đại nhất trong lịch sử, là một cái nhìn về những biến đổi mà chúng ta - loài người, đang đối mặt, và như một hành tinh, đâu là nơi tiếp theo chúng ta hướng tới.

Đọc Trả lời ngắn gọn những câu hỏi lớn của Stephen Hawking, Giáo sư Kip S. Thorne (đồng chủ nhân giải Nobel Vật lý 2017) nhận xét:  “… Đây là những câu hỏi lớn. Rất lớn. Tôi đã lẩn tránh các câu hỏi lớn. Tôi không đủ kỹ năng, hiểu biết hay sự tự tin để giải quyết chúng. Stephen, ngược lại, luôn luôn quan tâm đến các câu hỏi lớn, thắc mắc liệu chúng có gốc rễ sâu xa trong khoa học của ông ấy hay không. Stephen có các kỹ năng, kiến thức và sự tự tin cần thiết. Cuốn sách này là một bộ sưu tập các đáp án của Stephen về những câu hỏi lớn, các câu trả lời mà ông vẫn đang tiếp tục phát triển vào lúc ông rời xa chúng ta”.

Trong lời giới thiệu sách Trả lời ngắn gọn những câu hỏi lớn, nam diễn viên người Anh Eddie Redmayne, từng đóng vai chính trong bộ phim tiểu sử về cuộc đời Stephen Hawking The Theory of Everything (tựa Việt ngữ: Thuyết yêu thương, 2014), tôn vinh Stephen là “một trí tuệ thực sự tuyệt vời, một nhà khoa học đặc biệt lỗi lạc và một người hóm hỉnh nhất mà tôi từng gặp”.

Còn chính Stephen Hawking thì bộc bạch trong quyển sách: “Tôi đã có một cuộc sống khác thường trên hành tinh này, trong khi lại đồng thời du hành ngang qua vũ trụ bằng trí tưởng của mình và các định luật vật lý. Tôi đã đến những nơi xa nhất có thể đến được của thiên hà chúng ta, thám hiểm các lỗ đen và quay về nơi khởi đầu của thời gian. Trên Trái đất, tôi đã trải nghiệm những thăng trầm, hỗn loạn và yên bình, thành đạt và khổ đau.

Tôi đã từng giàu và nghèo, tôi đã từng lành lặn và tàn tật. Tôi đã từng được ngợi ca và phê phán, nhưng chưa bao giờ bị bỏ mặc. Qua công việc của mình, tôi đã rất vinh dự được là người đóng góp vào hiểu biết của chúng ta về vũ trụ. Tuy nhiên, đó sẽ là một vũ trụ thực sự trống rỗng nếu nó không dành cho những người mà tôi yêu mến, và họ yêu mến tôi. Không có họ, điều kỳ diệu của vũ trụ hẳn sẽ biến mất trong tôi”.
 

Theo Quỳnh Yên - SGGP