Cuốn At Night All Blood is Black (tạm dịch: Vào ban đêm, máu đều màu đen) của nhà văn David Diop và được chuyển ngữ từ tiếng Pháp bởi Anna Moschovakis đã được xướng tên ngôi vị cao nhất Giải Man Booker quốc tế năm 2021. Phần thưởng 50.000 bảng Anh sẽ được chia cho nhà văn và dịch giả.
Người chiến thắng đã được công bố bởi chủ tịch ban giám khảo, Lucy Hughes-Hallett, vào tối ngày 2/6, trong một lễ kỉ niệm ảo từ Nhà thờ Coventry, được truyền trực tuyến trên các trang Facebook và YouTube của giải thưởng. Ấn bản tiếng Pháp của cuốn tiểu thuyết, Frère d'âme, từng nhận được giải Prix Goncourt des Lycéens năm 2018.
Sinh năm 1966 tại Paris, David Diop là tác giả người Pháp đầu tiên đoạt giải Booker quốc tế. Lớn lên ở Senegal, ông hiện sống ở Pháp, nơi ông là giáo sư văn học thế kỉ 18 tại Đại học Pau. At Night All Blood is Black là cuốn tiểu thuyết thứ hai của Diop. Cuốn sách đã lọt vào danh sách 10 giải thưởng lớn ở Pháp và giành được giải Prix Goncourt des Lycéens cũng như giải Prix Ahmadou Korouma của Thụy Sĩ. Sách hiện đang được dịch sang 13 thứ tiếng và đã giành được Giải thưởng Strega châu Âu tại Ý.
Anna Moschovakis là nhà thơ, nhà văn và dịch giả, có tác phẩm bao gồm tập thơ đoạt giải James Laughlin You and Three Others Are Approaching a Lake (Bạn và ba người khác đang đến gần hồ nước) và một cuốn tiểu thuyết, Eleanor: or, The Rejection of the Progress of Love (Eleanor: hoặc, Sự chối từ của tiến trình yêu); bản chuyển ngữ từ tiếng Pháp bao gồm: The Jokers của Albert Cossery, The Possession (tạm dịch: Sự chiếm hữu) của Annie Ernaux…
David Diop là tác giả người Pháp đầu tiên đoạt giải Man Booker quốc tế
|
Dịch giả Anna Moschovakis
|
At Night All Blood is Black miêu tả một người đàn ông trẻ tuổi trở nên điên loạn và kể câu chuyện mà người đời ít được biết đến về người Senegal đã chiến đấu cho Pháp ở Mặt trận phía Tây trong Thế chiến thứ nhất. Sau khi người bạn thân nhất của anh ta bị trọng thương trong chiến đấu, Alfa, nhân vật chính, cô đơn giữa sự man rợ, tàn khốc của chiến trường, khác xa với tất cả những gì anh biết và trân trọng. Anh ta lao vào chiến đấu với sức sống mới, nhưng ngay sau đó bắt đầu khiến đồng đội của mình sợ hãi.
Tờ New York Times mô tả At Night All Blood Is Black là “không chỉ là gánh nặng tinh thần của một người đàn ông đơn độc. Diop nhận ra toàn bộ bản chất của chiến tranh - nơi kịch tính rùng rợn và bạo lực trên trang viết. Anh ấy đưa nhân vật của mình xuống vực sâu của địa ngục và để nhân vật thể hiện và phát triển ở đó.”
The Spectator cho biết “với sự ngắn gọn trang nhã, Diop trình bày một thế giới không có ranh giới chắc chắn giữa lòng dũng cảm và sự điên rồ, giết người và chiến tranh; những kẻ giết người tận tụy nhất được trao huân chương Croix de Guerre.” - Huân chương được nhà nước Pháp trao tặng cho các cá nhân hoặc đơn vị có thành tích trong hai cuộc Thế chiến.
Nhà báo, biên tập viên Angelique Chrisafis nhận xét trên tờ The Guardian: cuốn tiểu thuyết “đề cập đến một câu chuyện không có trong lịch sử Pháp một cách đáng tiếc.”
At Night All Blood is Black được chọn từ một danh sách rút gọn gồm sáu cuốn sách trong một quá trình đánh giá kéo dài và nghiêm ngặt, bởi một hội đồng gồm năm giám khảo, do Lucy Hughes-Hallett- tiểu thuyết gia, nhà sử học văn hóa chủ trì. Ban hội thẩm còn có: nhà báo kiêm nhà văn Aida Edemariam; tiểu thuyết gia có tác phẩm lọt vào danh sách giải Man Booker - Neel Mukherjee; nhà sử học và Giáo sư Lịch sử Chế độ Nô lệ tại Đại học Bristol - Olivette Otele; và nhà thơ, dịch giả và nhà viết tiểu sử - George Szirtes.
Lucy Hughes-Hallett, chủ tịch ban giám khảo, nói: “Câu chuyện về chiến tranh, tình yêu và sự điên rồ này có một sức mạnh phi thường. Nhân vật chính bị buộc tội là phù thủy, và có điều gì đó thật kì lạ trong trong cách triển khai câu chuyện tới người đọc. Các giám khảo chúng tôi đều thồng thuận, văn xuôi đa nghĩa, giàu sức gợi và tầm nhìn vừa đen tối, vừa rực rỡ của cuốn sách đã làm rung động cảm xúc và thổi bay tâm trí của chúng tôi. Rằng cuốn sách đã phù phép chúng ta.”
Giải thưởng Man Booker quốc tế được trao hàng năm cho một cuốn sách được dịch sang tiếng Anh và xuất bản ở Vương quốc Anh hoặc Ireland, nhằm mục đích khuyến khích nhiều hơn nữa việc xuất bản và đọc sách hư cấu chất lượng từ khắp nơi trên thế giới và thúc đẩy công việc của các dịch giả. Cả tiểu thuyết và tuyển tập truyện ngắn đều đủ điều kiện tham gia. Sự đóng góp của tác giả và dịch giả được ghi nhận như nhau, với giải thưởng 50.000 bảng Anh được chia đều cho cả hai. Mỗi tác giả và dịch giả lọt vào danh sách sẽ nhận được 1.000 bảng Anh, nâng tổng giá trị giải thưởng lên 62.000 bảng Anh.
Theo Hiên Ngọc - VNQĐ