Như bất cứ nghệ sĩ nào sống trong thời cách mạng công nghiệp của nước Anh, JMW Turner (Joseph Mallord William Turner) xa lánh những đô thị ồn ào đầy khói bụi, tìm về với thiên nhiên trong lành. Những năm 1840, sau khi ngao du khắp các danh thắng nước Anh, Turner trở lại lục địa châu Âu. Trong khoảng 1841 – 1844, mỗi năm ông đến Thuỵ Sĩ một lần và tìm thấy trong cảnh sắc vùng núi
Alps
chất liệu hoàn hảo để thực hiện những bức tranh về đề tài tôn vinh thiên nhiên và mô tả sự tương phản giữa thiên nhiên hùng vĩ và con người nhỏ bé.
Những làn màu nước trải ra trên giấy lanh, những vết cạo màu lướt nhẹ, những nét bút mực đen và đỏ nhấn vào các chi tiết… Phong cảnh vùng Alps hiện ra trong bức The Brunig Pass from
Meringen,
(Khe Brunig nhìn từ thị trấn Meringen, Thuỵ Sĩ) của Turner thể hiện rõ sự tương phản giữa con người và thiên nhiên này. Được thực hiện vào khoảng năm 1847 – 1848 dựa trên những bản phác thảo của chuyến thăm Meiringen năm 1844, tác phẩm được đánh giá là bức tranh phong cảnh Thuỵ Sĩ đẹp nhất của Turner. Ngày ấy, đường đi qua khe Brunig không dễ dàng, xe ngựa không qua được, nhưng trong bức The Brunig Pass from Meringen, Switzerland có thể thấy ở cận cảnh đoàn ngựa xe dừng bước trước một ngôi làng vùng núi, vó ngựa tung bụi mịt mù. Hẳn Turner có chủ ý khi muốn nhấn mạnh dù đoàn người xe có hùng hậu đến đâu cũng chẳng thể nào chinh phục được thiên nhiên hùng vĩ.
The
Brunig
Pass
from
Meringen,
được xác định vị trí rõ ràng, nhưng địa danh của phong cảnh mà Turner mô tả trong bức A view in the Domleschg Valley, Switzerland (Phong cảnh thung lũng Domleschg, Thuỵ Sĩ) đến nay vẫn còn là điều bí ẩn. Trong catalogue tranh Turner ấn hành năm 1869, bức tranh này có tên An Alpine Stream (Một con suối vùng
Alps
). Nhưng không tài liệu nào ghi chép cụ thể nơi Turner thực hiện bức tranh này. Gần hai trăm năm qua, giới nghiên cứu tin rằng đó là phong cảnh con suối chảy qua thị trấn Bellinzona chỉ bởi vì phác thảo của Turner liên quan tới bức tranh này được tìm thấy trong một catalogue giới thiệu tranh phong cảnh Bellinzona. Gần đây nhất, nhà nghiên cứu Ian Warrell của Anh lại định vị phong cảnh trong An Alpine Stream là thung lũng Domleschg của Thuỵ Sĩ. Lý lẽ của Warrell là môtíp phối cảnh những vách đá sừng sững đối lập với sự hoang tàn nhạt nhoà trong sương mù dưới chân núi được tìm thấy trong những bức tranh phong cảnh Domleschg khác của Turner. Dù là phong cảnh ở đâu, A view in the Domleschg Valley, Switzerland, theo đánh giá của nhà phê bình mỹ thuật nổi tiếng A.J. Finberg (1866 – 1939), vẫn là một điển hình của sự hoà trộn đầy cảm hứng giữa sắc màu và hình tượng. Nhẹ nhàng hơn bất kỳ chất liệu nào khác, màu nước trải ra trong A view in the Domleschg Valley, Switzerland những mảng khối huyền ảo của sương mù và ánh sáng, nhưng lại diễn đạt được những tương phản đầy ấn tượng giữa sự sừng sững trường tồn của khối núi có vách đá dựng đứng với cuộc sống hoang tàn trong thung lũng Domleschg.
Những chuyến đi về phương được Turner thể hiện trên giấy không chỉ với màu nước, mà còn với màu bột. Trước khi chìm đắm trong vùng núi non của Thuỵ Sĩ, Turner đã nhiều lần đến thăm sông Rhine ở Đức, tìm đến cả các phụ lưu của sông này như sông Meuse và Mosel, vào những năm 1817 – 1839. Bức On the Mosel: Bernkastel – Kues and The Landshut, (Bên dòng Mosel: thị trấn Bernkastel – Kues và lâu đài
Landshut
, Đức) được Turner thực hiện trong những năm 1834 – 1839. Trên chất giấy có vân đốm xanh, màu nước và màu bột được phối hợp để tạo ra những hiệu ứng tinh tế. Trong khi vẫn sử dụng chất nước lan rộng để mô tả núi non mây trời cao rộng và lâu đài Landshut nhạt nhoà trong sương khói, Turner dùng màu bột đậm sắc để làm nổi bật cảnh thị trấn hai bên dòng
Mosel
. Thị trấn bên sông thể hiện chỉ với hai màu trắng và nâu vẫn hiện lên sinh động với một bến cầu phao, một mái nhà thờ có gác chuông vút cao và công trình ở cận cảnh góc phải được giới nghiên cứu sau này xác định là bệnh viện Kues.
Những hành trình mải miết của giới văn nghệ sĩ châu Âu trong thế kỷ 18 và 19, đã tạo nên trào lưu nghệ thuật lãng mạn đầy ấn tượng. Và những chuyến đi về phương của Turner trong dòng lãng mạn ấy để lại cho nước Anh những di sản văn hoá trong lành không nhuốm chút khói bụi nào của cuộc cách mạng công nghiệp Anh vốn phủ mờ London vào thời ấy.
|
Joseph Mallord William Turner (1775–1851) là thành viên viện Hàn lâm nghệ thuật Hoàng gia Anh, được mệnh danh là hoạ sĩ tài hoa nhất mọi thời đại của nước Anh. Năm 2006, bộ Văn hoá Anh từng tạm thời áp lệnh cấm đưa bức Núi Rigi xanh của Turner ra khỏi biên giới, rồi ráo riết gây quỹ mua bức tranh này để tác phẩm không rơi vào tay một nhà sưu tầm nước ngoài. Những tác phẩm của Turner hiện được lưu giữ tại Anh được xem là di sản quốc gia, và việc mua được tranh của danh hoạ này ở các sàn đấu giá London luôn là một thách thức của giới chơi tranh quốc tế.
|
Theo SGTT
|
.jpg)
.jpg)
.jpg)
