Giá sách Sông Hương
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Văn nghệ thế giới
'Giải văn học không phải là cuộc đua thể thao'
09:19 | 05/10/2010
Văn đàn thế giới sắp bước vào mùa giải mới, với giải thưởng được mong đợi nhất là Nobel Văn học, sẽ công bố vào 7/10. Không khí này lại gợi lên câu hỏi: làm sao xác định được những tác phẩm xuất sắc khi đọc vốn là một hoạt động đầy tính chủ quan.
Herta Müller - nhà văn đoạt giải Nobel năm 2009. Ảnh: latimes
Dưới đây là bài viết của David L. Ulin - cây bút bình luận của tờ Los Angeles Times. Cứ như 2 năm gần đây thì Nobel Văn học năm nay sẽ lại là một sai lầm đáng ngạc nhiên. Năm 2008, Viện Hàn lâm Thụy Điển tôn vinh Jean-Marie Gustave le Clézio, tiểu thuyết gia người Pháp mà tác phẩm của ông hầu như vắng mặt ở Mỹ. Năm ngoái, giải được trao cho nhà văn người Đức gốc Herta Müller - tác giả của những cuốn sách cũng thuộc hạng hiếm có khó tìm trên thị trường sách của nhiều nền văn hóa lớn. Năm nay, giới cá cược Anh đặt nhiều hy vọng vào nhà thơ Thụy Điển Tomas Tranströmer. Sau đó là các nhà thơ khác như Adam Zagajewski (Ba Lan), Adonis (Syria) và Ko Un (Hàn Quốc). Có vẻ như thơ ca được kỳ vọng nhiều hơn trong mùa giải 2010 này. Ở một góc độ nào đó, những dự đoán về Nobel chỉ như là làn khói mờ trước một mặt biển đầy bí ẩn. Ủy ban Nobel luôn nổi tiếng với những kết quả không thể đoán trước được. Nhưng nó thể hiện phần nào sự đối lập trong cách nhìn nhận của một bên là Viện Hàn lâm, một bên là phần lớn độc giả về giải Nobel (cũng như nhiều giải thưởng văn học khác). Giải thưởng luôn đi kèm với chuyện tiền bạc. Kerry Slattery - giám đốc điều hành hệ thống cửa hàng sách Skylight Books - cho rằng: "Khi một giải thưởng lớn được trao cho một cuốn sách ít người biết đến, ngay lập tức, doanh số của tác phẩm sẽ tăng lên". Để chứng minh, ông lấy ví dụ cuốn Tinkers của Paul Harding - tác phẩm đoạt giải Pulitzer 2010. Trước khi giải thưởng được công bố, Tinkers chỉ bán được 7.000 bản. Sau khi được tôn vinh, cuốn sách liên tục chạy trong băng chuyền của các nhà máy in. Năm 2009, sau khi đoạt giải National Book, Let the Great World Spin của Colum McCann cũng tiêu thụ được tới 350.000 bản. Những hiện tượng như thế lặp đi lặp lại hàng năm vào khoảng thời gian này. Bởi tháng 10 là tháng bắt đầu cho mùa giải thưởng tại nhiều quốc gia trên thế giới. 5 ngày sau khi Nobel Văn học công bố, giải Man Booker cũng trao giải ở London. Tiếp sau đó, National Book sẽ có kết quả của các nhà văn lọt vào chung khảo. Một khía cạnh đặc biệt khiến các giải thưởng văn học luôn tạo nên mâu thuẫn trong cách nhìn nhận giữa người trao giải và công chúng là do tính chất của văn học. Giải thưởng nào cũng như một cuộc đua. Nhưng cuộc đua trong nghệ thuật khác với cuộc đua trong thể thao. Harold Augenbraum, thành viên Ban tổ chức giải National Book, cho rằng: "Trong thể thao, các đội đối đầu với nhau và chúng ta dễ dàng nhận ra đâu là quán quân. Rất dễ xác định. Nhưng không thể làm như thế với một thứ phức tạp như văn chương nghệ thuật". Điều Augenbraum muốn nói tới, đó là tính chủ quan trong hành động đọc của con người. Hệ quả của nó là sự chủ quan trong quá trình xét giải, bất luận nó mang đến những quyết định tích cực hay tiêu cực. Ví dụ thể hiện rõ nhất là khi cựu Thư ký thường trực Ủy ban Nobel Horace Engdahl đưa ra những nhận xét gây tranh cãi về nền văn học Mỹ. Ông từng nói: "Văn học Mỹ quá biệt lập và thiển cận. Họ không dịch đủ văn học nước ngoài và không thực sự tham gia vào cuộc đối thoại lớn của văn học thế giới. Sự thờ ơ đã tạo thành rào cản…”. Năm 2004, giải National Book cũng từng bị chỉ trích là quá thiên vị New York khi 4 trong số 5 tác giả lọt vào chung khảo là nhà văn nữ sống ở Manhattan. Trong đó, đầu sách bán được nhiều nhất còn chưa quá 2.000 bản. Các giải thưởng văn học luôn luôn đi kèm với những lời chỉ trích. Nhưng hãy nghĩ thế này, bạn có thể chỉ thích duy nhất một cuốn sách từ năm này sang năm khác không? Có lẽ là không. Bởi tình trạng đó hiếm tồn tại đối với việc đọc sách. Chúng ta thích những cuốn sách khác nhau vào những thời điểm, những mùa khác nhau. Và quá trình chấm giải cũng như vậy thôi. Theo evan |
Các bài mới
Khởi đầu mới văn học Nga - Việt Nam (24/09/2021)
Ta còn đọc Milan Kundera để làm gì? (14/09/2021)
Chết Giữa Mùa Hè – Giá Trị Của Sự Sống (31/08/2021)
Nhà văn, họa sĩ Jill Murphy qua đời ở tuổi 72 (25/08/2021)
Phim Indonesia giành giải cao nhất LHP Locarno (18/08/2021)
Khi cõi ta bà bỗng hóa hoang vu (13/08/2021)
Các bài đã đăng
Salman Rushdie: 'Viết là nghề nguy hiểm' (04/10/2010)
Có thể sẽ có phần tiếp theo của truyện Harry Potter (04/10/2010)
Trưng bày nhiều hình ảnh Tintin ở Paris (04/10/2010)
Tìm thấy một phần tượng của vua Amenhotep III (03/10/2010)
Sưu tập tranh màu nước của Hitler bán hết veo (03/10/2010)
Khai mạc những ngày phim Việt Nam tại Washington (02/10/2010)
Peter Ackroyd viết văn 'chỉ để kiếm sống' (02/10/2010)
Nobel Văn học công bố vào 7/10 (02/10/2010)
Giao hưởng Việt Nam lần đầu đi Mỹ (01/10/2010)
Tạp chí Sông Hương
» Năm 1983
» Năm 1984
» Năm 1985
» Năm 1986
» Năm 1987
» Năm 1988
» Năm 1989
» Năm 1990
» Năm 1991
» Năm 1992
» Năm 1993
» Năm 1994
» Năm 1999
» Năm 2000
» Năm 2001
» Năm 2002
» Năm 2003
» Năm 2004
» Năm 2005
» Năm 2006
» Năm 2007
» Năm 2008
» Năm 2009
» Năm 2010
» Năm 2011
» Năm 2012
» Năm 2013
» Năm 2014
» Năm 2015
» Năm 2016
» Năm 2017
» Năm 2018
» Năm 2019
» Năm 2020
» Năm 2021
» Năm 2022
» Năm 2023
» Năm 2024
Góc ảnh đẹp
Bạn đọc nhiều
Quảng cáo
