Huế là người mẹ sản sinh và nuôi dưỡng chiếc áo dài Việt Nam, áo dài cũng từng góp phần tạo nên một nét đặc trưng của văn hóa Huế, như những thăng trầm thế sự, áo dài có lúc như viên ngọc quý đã bị lớp bụi hờ hững rẻ rúng của người đời che lấp hết vẻ đẹp lấp lánh vốn có.

Nhiều ý tưởng và những giải pháp nhằm phát huy giá trị truyền thống của tà áo dài Huế cũng như phát triển áo dài Huế

Áo dài Huế vừa là một phần trong lễ phục vừa là y phục thường ngày. Có một thời áo dài luôn gắn liền với sinh hoạt của người Huế. Tùy từng đối tượng từng hoàn cảnh từng thời gian mà áo dài có những biến cách khác nhau. Trong thập niên 1990 trở lại đây, cùng với sự đổi mới của đất nước, áo dài đã dần dần được hồi sinh với diện mạo mới. Đặc biệt từ Huế, những lễ hội áo dài gắn với Festival Huế và Festival nghề truyền thống Huế bắt đầu từ năm 2000 đến nay đã đánh thức vẻ đẹp kiêu sa đài cát của áo dài phụ nữ Việt Nam.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa phát biểu tại hội thảo

Từ cuối năm 2018 đến đầu năm 2019, ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã yêu cầu cán bộ, công chức, viên chức nữ và học sinh trung học, sinh viên đại học mang áo dài sáng thứ hai đầu tuần, miễn phí vé tham quan vào di tích cố đô Huế đối với phụ nữ mang áo dài trong dịp ngày Quốc tế phụ nữ 8/3 đã tạo những chuyển động ban đầu, kể cả về nhận thức và hành động hướng đến khôi phục vẻ đẹp của áo dài nữ, tạo ra một nét mới trong sinh hoạt của cố đô Huế.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa chia sẻ: “ Cần phải để áo dài phục sinh trong cuộc sống Huế, điều này rất khó nhưng để quyết tâm xây dựng thương hiệu áo dài Huế như một đặc sản trí tuệ độc sáng của vùng đất cố đô thì là cả một quá trình nổ lực. Ngoài nỗ lực vận động giới nữ thường xuyên sử dụng trang phục áo dài trong các sinh hoạt xã hội, Thừa Thiên Huế cần đẩy mạnh các hoạt động quảng bá, tôn vinh vẻ đẹp của áo dài Huế. Đặc biệt, Thừa Thiên Huế có thể tiên phong phát động khôi phục áo dài Nhật Bình Huế, áo dài ngũ thân của đàn ông Huế. Đồng thời, quy định trong các buổi tiếp tân long trọng của địa phương, mọi nhân viên làm nhiệm vụ tiếp tân đều mặc trang phục áo dài. Đối với nhân viên, cán bộ của Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế khi làm nhiệm vụ tại Đại Nội và các lăng tẩm, cũng cần thiết mặc áo dài trang trọng. Hằng năm, Thừa Thiên Huế cần tổ chức ngày đại lễ tôn vinh áo dài tại lăng chúa Nguyễn Phúc Khoát, lăng vua Minh Mạng để tri ân các vị có công khai sáng trang phục áo dài Việt Nam”.

Một số mẫu áo dài xưa

Nhà nghiên cứu Trần Đình Hằng, Phân viện trưởng phân viện văn hóa Việt Nam tại Huế có ý kiến cho rằng: Huế nên thành lập một mô hình trung tâm lễ phục truyền thống Huế như một tổ hợp với nhiều không gian khác nhau như: Không gian lễ tân, không gian Bảo tàng lễ phục truyền thống với trang phục cung đình, hoành gia, quan phục văn võ, trang phục dân dã, trang phục gắn liền với tôn giáo tín ngưỡng. Bên cạnh đó còn có không gian trưng bày, giới thiệu sản phẩm với nhiều mẫu lễ phục, kể cả thực tế lẫn các loại hình Album, 3D hay video clip...với sự tư vấn của các chuyên gia chuyên nghiệp. Trung tâm đa chức năng này ra đời để áp dụng nhu cầu đa dạng về lễ phục truyền thống Huế cả về nam phục lẫn nữ phục, phù hợp cho mọi lứa tuổi, thành phần xã hội, phù hợp theo mùa, ở nhiều cấp độ từ đơn giản đến sang trọng, xa xỉ, tùy thuộc vào kiểu dáng, kích cỡ, chất liệu, họa tiết trang trí, sự kỳ công của người thợ, nghệ nhân bàn tay vàng.

Áo dài được may từ chất liệu vải dệt Zèng A lưới

Phát biểu kết thúc hội thảo, Chủ tịch UBND tỉnh Phan Ngọc Thọ ghi nhận và đánh giá cao những ý tưởng và đề xuất rất sát thực của các nhà nghiên cứu, các chuyên gia, nhà thiết kế và các doanh nghiệp trong xây dựng thương hiệu áo dài Huế. Chủ tịch UBND tỉnh Phan Ngọc Thọ nhấn mạnh, Thừa Thiên Huế sẽ nỗ lực thực hiện các giải pháp để áo dài trở thành thương hiệu lớn và đặc trưng của Huế Về tên gọi thương hiệu, Tỉnh sẽ tiếp tục nghiên cứu đảm bảo ngắn, gọn và dễ nhớ và sẽ lấy ý kiến góp của những chuyên gia về xây dựng thương hiệu.

Phương Anh