Trước những thay đổi chóng mặt của công nghệ trong kỷ nguyên số, vai trò của các Tạp chí văn nghệ địa phương trong việc bảo tồn, lan tỏa giá trị văn hóa vùng miền trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Hội thảo “Tôn vinh giá trị văn hóa miền Trung - Vai trò tạp chí văn nghệ trong kỷ nguyên số” do Tạp chí Cửa Việt khởi xướng, đã trở thành diễn đàn quan trọng để các nhà quản lý, văn nghệ sĩ khu vực Bắc miền Trung cùng thảo luận, tìm giải pháp thích ứng và phát huy bản sắc. Đông đảo các nhà nghiên cứu, văn nghệ sĩ đã có mặt với những chia sẻ tâm huyết.
Trong phát biểu đề dẫn, ông Hồ Thanh Thọ, Phó Tổng Biên tập phụ trách Tạp chí Cửa Việt, nhấn mạnh sứ mệnh truyền thống của tạp chí văn nghệ là nơi lưu giữ, khơi nguồn sáng tạo và là cầu nối đưa văn hóa địa phương đến công chúng. Trong bối cảnh mới, chuyển đổi số không chỉ là công nghệ mà còn là sự thay đổi toàn diện về tư duy vận hành, đòi hỏi các tạp chí phải chủ động “chuyển mình” để lan tỏa giá trị văn hóa trong không gian số.
Hội thảo đã ghi nhận nhiều tham luận chất lượng, phản ánh nỗ lực và trăn trở của các tạp chí. Tác giả Hồ Minh Thông (Tạp chí Hồng Lĩnh) đặt câu hỏi về việc cân bằng giữa bảo tồn giá trị truyền thống và sáng tạo trong thời đại số, đề xuất đầu tư hạ tầng, đào tạo nhân lực và đổi mới truyền thông. Trong khi đó, nhà phê bình Hoàng Thụy Anh (Tạp chí Nhật Lệ) với tham luận "Nhà văn và AI" đã khẳng định AI chỉ là công cụ hỗ trợ, không thể thay thế cảm xúc và bản thể sáng tạo của người nghệ sĩ. Nhà văn Trần Băng Khuê (Tạp chí Sông Hương) chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn của tạp chí trong việc ứng dụng công nghệ, đồng thời chỉ ra những thách thức về nhân lực và sự cần thiết trong việc thay đổi tư duy, văn hóa tổ chức và mô hình vận hành tạp chí trước những dịch chuyển của công nghệ.
Toàn cảnh Hội thảo - Tôn vinh giá trị văn hóa miền Trung, vai trò Tạp chí văn nghệ trong kỷ nguyên số
Các giải pháp cụ thể cũng được đưa ra. Tạp chí Sông Lam, qua tham luận của tác giả Hữu Vinh, cho thấy nỗ lực số hóa di sản văn hóa Nghệ An, từ ví giặm đến các di tích, thông qua e-magazine, podcast và ứng dụng AI. Nhà báo Lưu Nga (Tạp chí Văn nghệ Xứ Thanh) nhấn mạnh vai trò “đại sứ văn hóa” của tạp chí, đề cao việc quảng bá liên tỉnh và quan tâm đến văn hóa dân tộc thiểu số. Đặc biệt, nhà báo Nguyễn Hoàn đề xuất tư duy liên kết vùng, vượt qua cách nhìn “nội tỉnh” để quảng bá văn hóa miền Trung một cách toàn cảnh, ví dụ như xây dựng tour du lịch văn hóa “Theo dấu chân vua Hàm Nghi” xuất phát từ thành phố Huế, ra Quảng Trị, Quảng Bình và đến Hà Tĩnh.
Tạp chí Văn nghệ các tỉnh bắc miền Trung nhận cờ lưu niệm Hội thảo
Hội thảo không chỉ là nơi chia sẻ kinh nghiệm mà còn khẳng định quyết tâm của các tạp chí văn nghệ miền Trung trong việc chủ động kiến tạo không gian số giàu bản sắc, kết nối truyền thống với hiện tại và tương lai. Đây là bước đi quan trọng để văn hóa miền Trung tiếp tục được gìn giữ, lan tỏa mạnh mẽ, góp phần làm phong phú thêm nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Băng Khuê