Tham dự hội nghị có ông Ngô Hòa - Phó CT Thường trực UBND tỉnh và đông đảo các văn nghệ sĩ, các nhà nghiên cứu, các sở ban ngành có liên quan cùng đại diện các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương đóng trên địa bàn.

Từ lâu nay, việc “truy tìm” cho ra ngày khai sinh của tổ chức Hội là một niềm đau đáu của không chỉ những người làm công tác quản lý của Liên hiệp Hội, mà còn là suy tư của rất nhiều văn nghệ sĩ tỉnh nhà. Việc tìm ra ngày khai sinh của tổ chức tiền thân của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tinh Thừa Thiên Huế hóa ra lại đến từ một sự tình cờ. Nhà báo Dương Phước Thu, trong quá trình tìm tòi tư liệu để thực hiện một đề tài của mình đã phát hiện ra “một ngày hết sức quan trọng” ấy đã được đăng tải trên một số tờ báo giai đoạn năm 1945 ở Huế. Và đó là vào ngày 18/9/1945.

Căn cứ vào các tư liệu bằng văn bản cũng như những hình ảnh liên quan được nhà báo, nhà nghiên cứu Dương Phước Thu trình bày tại hội nghị, mà cụ thể là từ nguồn tư liệu của báo Quyết Chiến, Cơ quan Thành bộ Việt Minh thành phố Huế, số 23 ngày 20/9/1945 với thông tin: "Hơn 50 nhà văn, nhà báo, nghệ sĩ ở Thuận Hóa họp tại Sở Tuyên truyền tối hôm 18/9/1945 đã lập xong Liên đoàn Văn hóa cứu quốc Thừa Thiên. Liên đoàn này gồm 4 ban: Văn học, Hội họa điêu khắc, Âm nhạc, Ca kịch, dưới sự điều khiển của một Ủy ban chấp hành lâm thời 5 người: Chủ tịch: Hoài Thanh; Phó Chủ tịch: Đào Duy Dếnh; Thư ký: Thanh Tịnh, Hà Thế Hanh; Thủ quỹ: chị Quốc Thuận...", hội nghị đã xác định được Liên đoàn Văn hóa Cứu quốc Thừa Thiên được thành lập vào ngày 18/9/1945 chính là tổ chức tiền thân của Liên hiệp các Hội VHNT TT- Huế ngày nay.

Phát biểu đề dẫn tại hội nghị, nhà văn Hồ Đăng Thanh Ngọc- PCT Liên hiệp các Hội VHNT TT- Huế cho biết: Trước đây, với lòng mong mỏi đi tìm tổ chức tiền thân của Liên hiệp các Hội VHNT TT- Huế hiện nay, các hội viên Hội VHNT TT- Huế đã căn cứ vào các cuốn hồi ký và trí nhớ của các văn nghệ sĩ để đi tìm. Trong đó có hồi ký của nhà văn Bùi Hiển "Phát thảo 91", có tiêu đề "Thừa Thiên một thưở" đăng ở Tạp chí Sông Hương số tết Nhân Thân 1992; Bài phỏng vấn của nhà văn Đỗ Ngọc Yên, thực hiện tại Hà Nội vào mùa thu năm 2000 với tiêu đề "Hầu chuyện nhà văn Bùi Hiển", đăng ở Tạp chí Sông Hương số 141, tháng 11/2000; và hồi ký "Cái thưở ban đầu nhớ lại" của nhà văn Hồng Nhu, Nguyên TBT Tạp chí Sông Hương: "Đại hội VHNT TT-Huế lần thứ 7 (4/1994) khẳng định năm chính thức ra đời của tổ chức văn học nghệ thuật địa phương mình, bấy giờ là cuối năm 1950".

Nhiều nhà nghiên cứu, văn nghệ sĩ đã rất phấn khởi trước những cứ liệu mà nhà báo Dương Phước Thu đưa ra, và đề nghị Liên hiệp Hội sớm hoàn tất các thủ tục trình lên cấp trên để được sớm công nhận ngày khai sinh trọng đại này.

LTQ