Một buổi chiều tháng 5 năm 2017, chúng tôi hân hạnh được đến dự buổi ra mắt BỘ SƯU TẬP ÁO DÀI XƯA THỜI NGUYỄN CHO NAM GIỚI của nhà sưu tập Thái Kim Lan.
Nơi chúng tôi đến, ngôi nhà thờ họ Thái, tọa lạc bên bờ Hương Giang thơ mộng ở vùng Kim Long quen thuộc và nổi tiếng một thời của xứ Huế...
Tôi nghĩ là mình đến sớm chăng! Nhưng không, vừa đến nơi, tôi đã thấy thấp thoáng những tà áo dài trong khu vườn cổ.
Trước cổng, thật ấn tượng, tấm thiệp mời được phóng lớn đặt một bên cửa ra vào, tấm thiệp có in họa tiết hình rồng trên nền vải áo gấm xưa của nam, rất đẹp, còn có cả lời giới thiệu của nhà sưu tập TKL.
Bước vào bên trong, khu vườn ngày nào tôi đến bỗng hiện ra với một diện mạo khác lạ vô cùng. Thật vui tươi, trẻ trung, sinh động, cây lá xôn xao, bạn bè vẫy gọi...Màu xanh của cây, màu thâm nâu của những cánh cửa gỗ và mái ngói, tất cả chợt bừng lên trong nắng chiều. Nhưng không phải vì nắng mà vì những tà áo màu như những cánh bướm tung tăng trong đám lá!
Tôi thấy những hình ảnh nên thơ của sông Hương được trang trí dọc theo lối đi dài, hầu như bao quanh hết mặt tường phía trước ngôi nhà thờ. Có lẽ chị muốn thấy dòng sông chảy trong vườn nhà như dòng sông ấy đã chảy trong lòng chị bao năm sống xa Huế, xa quê nhà yêu dấu!
Tôi thấy những chiếc bàn tròn chân cao, trải khăn trắng, được đặt nhiều nơi trong vườn, trên mặt bàn có nước giải khát và những chiếc ly trong trẻo. Thật trang trọng, lịch sự làm sao!
Khoảng ba mươi phút sau, khu vườn như tấp nập hẳn lên, những tà áo dài đủ màu sắc lung linh, ẩn hiện sau những lùm cây bụi cỏ, chào hỏi nhau, chuyện trò, chụp ảnh nhân lúc buổi ra mắt chưa được bắt đầu. Bỗng như có một luồng gió lạ thổi qua đây, những nam thanh nữ tú, đẹp lộng lẫy trong những tà áo dài nữ, áo dài nam, lần lượt đi vào vườn. Hình như đó là các em bên VKSTAR của Lan Vy.
Mọi người đứng ngồi rải rác khắp nơi, hoặc đi dạo xem phong cảnh, hoặc vào các nhà trưng bày áo dài, một số đi về phía nhà thờ. Bên những cánh cửa gỗ xưa, những bậc thềm và cái lu cổ thật to, các bạn nữ, có cả bạn nam nữa, có cả những nhiếp ảnh gia nghiệp dư, họ bấm máy liên tục. Những tấm ảnh chụp ở đây thật là đẹp, những áo dài màu ngồi bên nhau thành hàng dài trên bậc thềm nhìn bên ngoài hay trong ảnh đều có một sức hút kỳ lạ! Nhờ có ngôi nhà cổ của chị TKL chăng? Có lẽ thế!
Những chiếc bàn dài đặt thức ăn nhẹ cũng đã được bày ra, nhìn rất đẹp, rất ngon, có những món bánh Huế do chính chủ nhân là chị TKL, một bàn tay giỏi giang, khéo léo, đa tài, đã chế biến thật công phu. Lần nào cũng vậy, những món bánh của chị làm không bao giờ thiếu trên bàn ăn mời bạn bè, khách khứa gần xa trong ngôi nhà của chị.
Theo chân chị và đoàn làm phim VTV8, chúng tôi vào hai gian trưng bày áo dài xưa của nam giới. Đó là hai căn nhà một gian hai chái lợp ngói, không có vách, năm ngoái chị cho xây dựng ở góc vườn phía trước gần cổng ra vào. Một nhà là trưng bày bộ sưu tập áo dài nam xưa của nhà sưu tập TKL, còn một gian là những áo dài ngày nay được may theo kiểu xưa của hai nhà thiết kế trẻ Trần Lê Trung Hiếu từ SG ra tham dự.
Ôi, những chiếc áo dài nam ngày xưa! Sao vải vóc ngày ấy lại có thể đẹp đến thế! Kiểu áo cũng rất tao nhã, quý phái, hãy tưởng tượng một trang nam nhi thuở trước trong chiếc áo dài này với cái khăn đóng màu đen kia, chắc là đĩnh đạc, sang trọng, phong lưu lắm! Nhưng không phải chỉ đơn giản có vậy. Theo Tiến sĩ Thái Kim Lan " Bộ áo không còn là của riêng của một người mà mang chứng tích của mọi người, của một giai đoạn văn hóa văn minh xã hội người Việt nói chung, của người Huế, của nam giới nói riêng. Qua đó người đời sau có thể mường tượng được cung cách, cử chỉ xử thế, tình cảm, tâm tư và cảm hứng nghệ thuật của người đi trước trong cuộc sống hàng ngày ".
Cuối cùng thì buổi ra mắt cũng chính thức được bắt đầu. Nhà sưu tập Thái Kim Lan đã phát biểu khai mạc với sự hiện diện của một số đại biểu, các khách mời đặc biệt như nhà văn Nguyễn Thị Hoàng, người mẫu áo dài xưa Hồ Thị Hoàng Anh, nhà nghiên cứu và chủ nhân bảo tàng cổ vật tại Huế - Trần Đình Sơn cùng hàng trăm bạn bè tham dự...
Sau khi những khách mời nói chuyện xong thì những tia nắng chiều cũng chỉ còn vương nhẹ trên vài ngọn cây, buổi tiệc nhẹ được bắt đầu trong bầu không khí vui vé, thoải mái...
Và khi hoàng hôn buông xuống thì những tiếng hát lại được cất lên. Bài hát "Ta vui ca vang" của nhóm nữ sinh Huế xưa với "sắc màu áo dài rực rỡ trên nền kiến trúc cổ xưa" đã gây nhiều cảm hứng cho người nghe. Tiếp theo là các giọng ca vượt thời gian của cựu nữ sinh ĐK như chị Túy Như, Kim Chi, Hoàng Thọ, Bảo Thiều... là một bữa tiệc âm nhạc mà những người tham dự rất háo hức và ra về với bao luyến tiếc.
Tôi muốn nói đến một điểm nhấn trong buổi ra mắt, một hình ảnh rất ý nghĩa của bức tranh vườn nhà chị TKL chiều hôm ấy. Đó là vào cuối buổi nói chuyện của các vị khách mời, chị đã đề nghị những ai mặc áo dài hãy bước ra trước sân. Chúng tôi, những tà áo của mọi lứa tuổi, nối đuôi nhau dạo bước qua vườn. Chị TKL đã reo lên "ôi áo dài, áo dài trong mơ, đẹp như thơ!"
Ước mơ áo dài trở về với cuộc sống, áo dài trong vườn xưa đã trở thành hiện thực. Có lẽ nhà sưu tập áo dài xưa Thái Kim Lan đã vô cùng mãn nguyện.
Từ đó trong vườn khuya
Ôi áo xưa em là
Một chút mây phù du...(TCS)
Huế 5 /5/2017
Trịnh Thị Vui