TRẦN HOÀNG PHI
Không gian ký ức Lê Bá Đảng (Le Ba Dang memory space) ở thôn núi Kim Sơn (Huế), là không gian nghệ thuật với kiến trúc vào loại đẹp nhất ở Việt Nam giữa bốn bề núi rừng với ba màu chủ đạo đen, xám, trắng.
Tối giản, hiện đại, thân thiện với tự nhiên và hữu dụng, đây là thành quả sau bốn năm xây dựng, không gian rộng tới 15.000m2 với nhiều khu vực nghệ thuật khác nhau.
Họa sĩ Lê Bá Đảng (1921 - 2015) sinh tại làng Bích La Đông, xã Triệu Đông, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Năm 1939, ông sang Pháp trong phong trào lính thợ, sau đó học tại Học viện Nghệ thuật Toulouse. Triển lãm đầu tiên của ông ra tại Paris diễn ra vào năm 1950. Năm 1989, ông nhận giải thưởng “Nghệ sĩ có tài năng lớn và tư tưởng nhân đạo” của Viện Quốc tế Saint-Louis của Mỹ. Năm 1992, ông được Trung tâm tiểu sử quốc tế thuộc Đại học Tổng hợp Cambridge, Anh đưa vào danh mục những người có tên tuổi của thế giới. Năm 1994, ông được Nhà nước Pháp trao tặng Huân chương Văn hóa nghệ thuật Pháp. Được giới nghệ thuật đánh giá là bậc thầy của 2 thế giới Đông-Tây...
Từ Le Ba Dang memory space này, chân dung Lê Bá Đảng được khắc họa cụ thể, chi tiết, người xem có những căn cứ để đi vào chiều sâu của những nghệ phẩm mà ông đã tạo tác. Từ sự sắp đặt các tác phẩm thông qua từng thời kỳ sáng tác, từng chặng đường gắn với những biến cố thăng trầm của lịch sử, từng chất liệu mà họa sĩ đã thực hành, từng lớp ngôn ngữ nghệ thuật khác nhau mà họa sĩ kinh qua. Người ta thấy dù ở vào giai đoạn sáng tác nào, dù trên chất liệu tạo hình, lĩnh vực tạo hình nào Lê Bá Đảng cũng luôn hướng về phương Đông, nơi đó chính là suối nguồn nghệ thuật của ông và cũng chính là nơi mà ông có thể khai thác cái khác biệt so với nghệ thuật phương Tây.
Nghệ thuật của Lê Bá Đảng đa dạng, biên giới rộng nhưng lại thống nhất trong ngôn ngữ riêng, những điều này giúp nghệ thuật của ông có một nguồn mạch thực sự, nguồn mạch đó là thế giới của riêng ông, một thế giới rộng lớn có thể tạo nguồn cảm hứng cho các nghệ sĩ về sau.
T.H.P
(TCSH366/08-2019)