Ngày 3/2, thông tin từ  ông Lê Bá Hạnh – Phó giám đốc Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh cho biết, vừa qua, trong quá trình khảo cứu, sưu tầm các di sản văn hóa vật thể trên địa bàn huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh), các cán bộ chuyên môn cơ quan này đã phát hiện tấm bia đá cổ có niên đại Gia Long (thời Nguyễn) tại khuôn viên nhà thờ họ Đoàn thuộc thôn Hồng Hoa, xã Đức Đồng, huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh).

Chiếc bia có hình chữ nhật bao gồm 4 mặt, cao 1,5m, mỗi cạnh hình vuông có kích thước rộng 50cm, được làm từ khối đá thanh màu đen. Phía trên trán bia và diềm bia được chạm khắc trang trí các họa tiết hoa văn hình dây leo cách điệu, được sắp xếp đối xứng đều nhau. Phần trán và bệ bia đã bị vỡ không còn nguyên vẹn.

Toàn bộ 4 mặt bia đều khắc chữ Hán cổ sâu và rõ nét. Mặt trước và hai mặt bên thân bia có 2 hàng chữ khắc theo hàng dọc từ trên xuống, mỗi hàng có 25 chữ Hán cổ, được viết theo lối chữ chân. Mặt trước trán bia có ghi dòng chữ Hán cổ: Hưng Long Tự (chùa Hưng Long). Mặt sau phía trên ghi: Hưng Công…(một chữ mờ). Phía thân bia ghi niên đại ngày tháng dựng bia và xây chùa.

Ông Hạnh cho hay, đây là tấm bia đá cổ có niên đại năm Gia Long thứ 11 (1812), thời Nguyễn, cách ngày nay trên 200 năm. Tấm bia đá cổ này trước đó được đặt trong ngôi chùa cổ Hưng Long thuộc làng Du Đồng, tổng Du Đồng, phủ Đức Quang, trấn Nghệ An (nay thuộc thôn Hồng Hoa, xã Đức Đồng, huyện Đức Thọ). Chùa này từng rất lớn, thường được người dân lui tới, nhưng nay đã trở thành phế tích. Quá trình sưu tầm khảo cứu, cán bộ chuyên môn đã phát hiện tấm bia nằm dưới tầng đất sâu 1m.

Tấm bia này là di sản văn hóa vật thể quý hiếm ghi khắc về ngôi chùa cổ Hưng Long, của Tổng Du Đồng xưa; góp phần quan trọng minh chứng cho địa danh làng cổ Du Đồng xưa và việc phục dựng chùa Hưng Long nhằm bảo tồn các giá trị di sản văn hóa phật giáo trong tiến trình phát triển của lịch sử dân tộc.

Theo Sinh Hiệp - Dân Trí