Trong lúc đang làm đất để trồng lúa, một số người dân tại xã Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa đã phát hiện rất nhiều cổ vật có niên đại từ thế kỷ thứ 10.
Theo thông tin từ Trung tâm bảo tồn Di sản văn hóa thế giới Thành nhà Hồ cho biết, địa điểm phát hiện các hiện vật cổ cách Thành nhà Hồ hơn 1km về phía Đông Nam, nằm liền kề với hệ thống La thành của nhà Hồ.
Những hiện vật được phát hiện bao gồm nhiều chất liệu: Đồ gốm sứ, sắt, đá quý, xương... Đáng chú ý nhất là những chiếc vò sành cao từ 25 - 33 cm, cổ ngắn, miệng hơi loe, vai phình, thân thon nhỏ dần về đáy, đường kính miệng rộng 17 - 19cm, đáy phẳng đường kính rộng từ 19 - 21cm. Quanh chân cổ vò có bốn quai bố trí một cách đều nhau, trên phần thân được vẽ trang trí hai đường chỉ chìm chạy song song.
Bát, đĩa chiếm số lượng khá lớn trong tổng số hàng trăm hiện vật được tìm thấy. Phần lớn được tráng men, chân đế để mộc, nhiều chiếc có đường kính miệng rộng tới 20cm. Lòng bát còn các dấu con kê để lại trong quá trình nung gốm. Điều đáng chú ý, những chiếc bát được dùng để đậy úp lên trên các vò sành.
Đặc biệt, tại đây còn phát hiện một số mảnh gốm cổ Đông Sơn, có niên đại cách đây hàng nghìn năm, được trang trí vặn thừng hoặc hoa văn ô trám và những mảnh đá quý (loại đá mã não đỏ).
Theo Tiến sĩ Trần Anh Dũng - Viện Khảo cổ học Việt Nam cho biết, đây là những sản phẩm gốm sứ của người Việt có niên đại vào thế kỷ thứ 10, trong buổi đầu thời kỳ độc lập tự chủ của đất nước, dưới hai vương triều Đinh - Tiền Lê. Những hiện vật tương tự đã được tìm thấy trong các cuộc khai quật tại các di tích Chùa Bà Tấm (Gia Lâm - Hà Nội), Vĩnh Phúc,...bên dưới lớp kiến trúc Lý - Trần.
Những hiện vật trên đã được Trung tâm bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ đưa về kho chỉnh lý, bảo quản để phục vụ công tác nghiên cứu, trưng bày.