- Vẫn đang đêm đấy à? Trời chưa sáng kia ư? - ông lão thở khó nhọc hỏi.
Những năm tháng đó mới dài làm sao… Thời gian kéo lê thê mới chậm chạp làm sao… Nhưng bây giờ ông lão biết rằng kết cục đã gần rồi. Ông lão đã chuẩn bị cho việc này. Thì sao, ông đã xoay xở không tồi với các trách nhiệm của bản thân mình. Một mình, nhưng không tồi. Sự thực thì cũng không hẳn là một mình.
- Bên ngoài vẫn tối à? Bóng tối vẫn chưa tan sao? - ông lão hỏi lại một lần nữa.
- Hãy chưa tan, thưa cụ. Nhưng có lẽ một giờ nữa trời sẽ sáng, - người bạn trả lời ông, mắt nhìn màn đêm đen dày đặc bên ngoài cửa sổ. - Nếu cụ không ưa bóng tối, để con châm đèn.
- Không, không cần đâu, Dziro à. Ta muốn thấy ánh sáng ban mai bằng chính mắt mình.
- Ở đây đêm dài lắm, - Dziro nói. - Nhưng với cụ hình như nó còn dài hơn, vì cụ không thích bóng tối mà.
- Chuyện vặt cả thôi, Dziro à. Chẳng qua hôm nay là một đêm đặc biệt. ở xứ sở, nơi ta chào đời, đêm nay được gọi là đêm Giao Thừa, còn buổi sáng tới sau nó là sáng Năm Mới.
- Năm Mới ư? - Dziro khàn khàn hỏi rồi im bặt.
- Phải đấy. Năm Mới. Ta biết là chú mày không hiểu điều này. Không quan trọng đâu. Ta muốn chú mày hãy lắng nghe ta… Chú mày có biết không, Dziro, mỗi năm là một cột mốc trong cuộc đời chúng ta đấy. Một năm trôi qua, năm mới đến, và chúng ta sẽ già thêm một tuổi. Và luôn luôn như vậy, cho đến khi người ta già hẳn đi, như ta đây…
Ông lão nín lặng hồi lâu. Rồi tiếp tục:
- Nhưng một dạo đã xa lắc xa lơ rồi, ta còn trẻ lắm và vui vì được già thêm một tuổi. Ta yêu một nàng… Ôi chao, chuyện mới xưa làm sao… Và nàng yêu ta… Phải, bọn ta còn rất trẻ, trẻ măng. Gần như là những đứa trẻ… Chú mày có nghe không đấy, hở Dziro?
- Vâng, con đang nghe, nhưng con không hiểu hết được.
- Chuyện đó không quan trọng, chú mày hãy cứ nghe thôi. Vậy đấy, chúng ta gần như là những đứa trẻ và vẫn chưa thể sống với nhau được. Và vì thế mà chúng ta rất muốn chóng già thêm. Và chúng ta vui khi năm cũ kết thúc, rồi năm mới bắt đầu. Mỗi lần như thế, chúng ta đều lén trốn nhà gặp nhau trong vườn và chờ mặt trời của năm mới lên.
- Mặt trời năm mới ư?
- Dziro tội nghiệp à, chú mày không hiểu gì cả, nhưng chuyện này chẳng có nghĩa lí gì hết. Chú mày hãy cứ nghe, hãy nghe thôi, Dziro à… Chú mày có biết chuyện đó thế nào không? Đầu tiên là ban đêm - trời đen như mực ấy, còn sao thì to và sáng rực rỡ. Sau đó các ngôi sao bắt đầu nhạt đi. Rồi ở phương Đông, sát đường chân trời hiện lên một dải sáng le lói, và trong lòng trở nên vui sướng hơn… Đó chính là thứ ánh sáng mà chúng ta chờ đợi mỗi lần… Và đến cuối cùng, khi các ngôi sao tắt lịm hẳn đi, rồi trên bầu trời xanh lơ nhợt nhạt xuất hiện vầng mặt trời của năm mới, chúng ta mỉm cười với nhau rồi đi về nhà. Rồi một lần nàng nói với ta: “Mình sẽ đón mặt trời năm mới thêm lần nữa, còn sau đó sẽ được bên nhau, bên nhau mãi mãi…” Dziro này, chú mày có nghe không đấy?
- Vâng, con nghe.
Nhưng tiếng ông lão đã đứt quãng. Rồi Dziro nghe thấy một âm thanh lạ lùng - hình như ông lão khóc.
- Dziro à, chú mày không hiểu chuyện này… Chú mày sẽ chẳng hiểu gì hết đâu… Nàng đã chết…
Dziro hoang mang im lặng.
- Đó là một câu chuyện rất buồn, Dziro ạ. Rất là buồn, buồn nhất trên đời… Không có gì cay đắng hơn cái chết của người yêu hết… Nhưng chú mày không phải hiểu chuyện này… Vì thế mà ta đã đến đây. Ta chạy trốn nỗi buồn không chịu nổi. Ta đã chạy đến các vùng đất, nơi mà đêm kéo dài gần năm mươi giờ đồng hồ…
- A-a… - Dziro chợt nói. - Ánh sáng đã xuất hiện trên đường chân trời. Có lẽ bình minh đang đến.
Ông lão muốn nhỏm dậy, nhưng bị ho sặc sụa đau đớn và ngã xuống gối.
- Dziro à, hãy thứ lỗi cho ta, ta không thể tự mình được. Chú mày hãy đỡ ta dậy với.
Dziro giúp ông lão ngồi dậy.
- Cám ơn chú mày, Dziro! Chú mày đã phục vụ ta lâu và tận tụy… Phải rồi, bầu trời phía Đông hình như đã rạng lên, nhưng sương mù làm mờ mắt ta. Dziro, chú mày hãy nói ta nghe, có phải bóng tối đang tan không?
- Vâng.
- Trên bầu trời đã lấp lánh những tia nắng óng vàng chứ?
- Vâng.
- Viền các đám mây đã ngả sang màu hồng và trong vắt chứ?
- Vâng, ở xung quanh đã chuyển màu hồng hết cả rồi đấy ạ.
Ông lão gật đầu mãn nguyện.
- Ta cám ơn chú mày, Dziro ạ. Bây giờ hãy đặt ta nằm thoải mái hơn và đắp chăn cho ta. Ta thấy lạnh…
Ông lão nằm với đôi mắt nhắm nghiền. Ông không cử động thêm và không hỏi xem mặt trời đã lên hay chưa. Trên khuôn mặt ông ngưng lại một vẻ yên bình hoan lạc.
Dziro đứng cạnh ông lão một lát, rồi mở cửa bước ra bên ngoài. Ánh sáng ban mai của năm mới từ Trái Đất đã lan tỏa khắp hành tinh xa vô tận. Trên mái căn lều nhảy nhót những vệt nắng hồng.
Lồng ngực kim loại của Dziro sáng rực dưới những tia mặt trời lấp lánh, chàng Ngốc robot, kẻ không biết thế nào là tình yêu và cái chết, tên hầu bé nhỏ bằng thép đã một lòng một dạ phục vụ chủ nhân của mình là Hiệp Sĩ - Người Khai Sáng vũ trụ, bởi vì bộ não điện tử truyền lệnh cho chàng như thế, cầm lấy chiếc xô và bước xuống theo con đường mòn về phía nguồn nước. Nhưng đã chẳng còn có ai để uống nước nữa rồi!
KIỀU VÂN dịch

(nguồn: TCSH số 240 - 02 - 2009)