_Sonny biết chắc là tại sao mình đến đó khi đủ cao. Sonny sinh ra là để chơi bóng rổ. Đậu Đỏ nói việc chơi bóng kiếm được nhiều tiền, khi họ rời trường cao đẳng và chơi chuyên nghiệp. Sonny đã làm ngạc nhiên nhiều người khi cậu sẽ được trả một số tiền cho việc yêu thích bóng rổ. Cậu rất hạnh phúc khi biết mình đủ cao để chơi bóng và kiếm đủ tiền để chăm sóc mẹ, cũng như mua sắm đồ đạc.

Sonny mê bóng rổ hơn bất cứ thứ gì: hơn cả bánh mì nho khô -nhồi mứt, thứ dưỡng chất cất giữ nhiều năm, hay thứ kem đào tự làm, hay thứ nước dưa lạnh ngày hè. Mỗi ngày, sau giờ đến trường, cậu vờn bóng cho tới khi những cậu trai lớn bắt đầu chơi nhiều ở Cottage Grove, không xa Nhà Biểu diễn Nghệ thuật Da Màu, nơi Momma tóm được cậu trong những lần nghe nhạc. Cậu đứng gần chỗ cái rổ và quay lưng làm hiệu cho những cậu con trai lớn chú ý. Họ bảo cậu là “người đem lại may mắn”, và trong thời gian cuối hè, họ bắt cậu cùng leo vào trường DuSable để chơi bóng sau lưng trường với vài cậu con trai lớn. DuSable nằm trên đường State, đi ngang qua Chicago. Sonny biết nó khoảng bao xa, bởi họ thường đi bộ từ số 39 và từ Cottage Grove Avenue, và cậu chưa bao giờ đi xa hơn thế trong đời. Cậu không bao giờ than phiền, và liên tục theo chân những cậu trai lớn, nhưng lại hài lòng khi họ bảo cậu nên đi chuyến xe buýt cuối cùng về chung cư.

Ba trong số những cậu trai lớn, những người đã chơi tại nhiều chung cư trong thành phố, họ lấy đó làm vinh dự. Sonny không biết có gì đáng để đề cập tới sự vinh dự, nhưng cậu biết đó là điều rất tuyệt hầu như tuyệt nhất trong khắp thành phố. Đậu Đỏ tốt bụng: anh ta có thể làm mọi thứ, ném, chuyền, tranh bóng và giữ bóng trên ván hậu hoặc cái rổ. Po’Monty và Rooster cũng giỏi, nhưng không tuyệt như Đậu Đỏ. Sonny muốn chơi hệt như Đậu Đỏ, ngay khi tay vừa đủ lớn để cầm quả bóng.

Cuối hè, Sonny được đứng sau ván hậu và đuổi theo quả bóng khi nó rời sân, lúc Đậu Đỏ đang tập luyện phía sau, chỗ mấy cậu trai lớn vừa đi vào nhà. Sonny sẽ đi vào nhà ăn và trở lại khi Đậu Đỏ chưa kết thúc bài tập. Đậu Đỏ luôn ở lại sân cho tới tối mù bởi anh phải nhảy lên rổ. Đậu Đỏ nói với Sonny rằng, nếu muốn tốt, phải tập luyện như thế, chỉ có thế, và Sonny hứa mình sẽ làm.

Khi năm học bắt đầu, Sonny sẽ được dõi theo những cậu trai lớn mỗi ngày và cả ngày cuối tuần, cứ thế, cho tới khi mùa bóng chính thức bắt đầu và những cậu trai lớn bận việc học tại trường trung học. Sonny quen với huấn luyện viên bóng rổ trường Phillips, để khi rỗi có thể đến nhìn tất cả họ chơi, và có lúc họ sẽ nói nhiều về việc họ đến chơi tại DuSable, Forestville và Dunbar, và có lúc cậu sẽ cùng họ đến trường trung học Englewood, và đường đến Englewood còn xa hơn đường đi DuSable. Sonny nghĩ Englewood nên ở California, và có lúc trên báo, trên ti vi người ta nói thế, nhưng Momma khẳng định nó không phải là một, nhưng ngược lại, Sonny vẫn tin chắc là thế, bởi Englewood là rất xa, và việc đến đó luôn bằng xe buýt thay vì đi bộ suốt đoạn đường.

Sonny về nhà sau khi chơi bóng với mấy cậu trai lớn và để mặc chìa khoá lủng lẳng nơi cổ. Sonny là cậu bé duy nhất có chìa khoá vào toà nhà, bởi mẹ cậu làm việc ở đó và không nhận phúc lợi, Sonny rất tự hào, như người lớn với chìa khoá, tựa như mấy đứa trẻ bên ngoài trung tâm thiết kế Ida B.Wells. Cậu sẽ vào phòng của Joe Louis, thùng kem sữa nằm bên ngoài và bánh mì nho khô được chuyển từ kho thức ăn Fultonia đường 63, rồi ngồi ăn trong khi xem tivi và chờ Momma về sửa soạn bữa tối. Nếu Momma về trễ, Sonny sẽ ăn với Rhoda, người sống dưới hành lang. Hầu như đứa trẻ nào cũng thích Rhoda, bởi cô mập, da ngăm đen và luôn vui vẻ. Rhoda hay mỉm cười, hay ôm chặt, cấu véo và không bao giờ tỏ ra điên đầu bởi tất cả đang hạ cái giọng to và làm cái cô muốn. Khi bạn làm sai một cái gì đó, một trong những người mẹ sẽ bị điên đầu, mà những đứa trẻ thì không muốn làm ai điên, bởi thật ra không có ai sai; nhưng có lúc bạn thật sự điên khi mẹ bạn gặp sự cố.

Momma thường cất giữ vài trái đậu tây và rất nhiều lúa mạch-cô luôn cho rằng không có màu trắng nào tốt cho thức ăn, nên luôn mua đường nâu tại kho. Momma thường giữ đậu và lúa cho tới lúc được kiểm tra an toàn lần cuối. Những phụ nữ trong toà nhà thường nhét chúng đầy miệng khi có chuyện, còn những đứa trẻ thì lại rất thích, bởi chúng có nghĩa là bữa tiệc. Momma đưa Sonny vài đồng, cậu chạy đến kho để mua thịt ngựa, thịt bò xay, một ít hành, đồ đạc và sau đó chạy ngược về nhà. Momma nấu đậu đỏ và gạo cho bữa tối, còn Rhoda chăm sóc những đứa trẻ. Nhiều người để vài thứ ngoài xa cho tới lúc kiểm tra an toàn. Như Delfina, rất cẩn trọng, một vài cái chai cũng được để ngoài xa, và không bao giờ đụng tới, ngay khi bực bội vì chuyện uống, bởi cái chai là vật duy nhất để làm việc đó, nó đang được kiểm tra.

Tất cả những bé gái sẽ là Rhoda và trưởng thành như Momma, và đa số sẽ làm phụ bếp, chăm sóc sức khoẻ người da trắng, làm công việc xã hội. Rồi chẳng bao lâu, họ cũng sẽ có ít rượu hoặc bia để uống, một ít thời gian để đặt chai whiskey của mình xa tầm với trẻ con. Họ giữ im lặng, sự vui vẻ và chính đó sẽ là bữa tiệc đầy hưng phấn cho mọi người trong toà nhà.

Rhoda vui vẻ hơn nhiều người, cô ta hay cười. Ai cũng có thể nghe tiếng cười khi cô đi ra ngoài, hay lúc ở dưới rầm tầng ba. Rhoda là người chăm sóc sức khoẻ, nhưng vẫn thường có tiền, bởi cô biết nghề làm đầu. Cô thường phàn nàn chuyện trả tiền của nhiều phụ nữ bởi phần lớn họ hay tỏ vẻ sành điệu. Nhưng không ai thật sự cho rằng Rhoda điên, bởi chỉ có cô mới được ra ngoài cùng với Fro. Chỉ còn một vài phụ nữ già thích duỗi tóc thẳng, và một số ít khác bực dọc về điều đó. Rhoda chỉ thật sự điên đầu khi nghe nói chuyện họ muốn hoà linh hồn Đức Giáo Hoàng. Nhưng mọi người lại vui vẻ và đó lại là bữa tiệc của Rhoda, khi một trong những người đàn bà thôi việc duỗi tóc thẳng. Họ cùng xuống xem Rhoda gội nó cho tới lúc xoăn và hợp mốt. Cô không ngờ tiền mình mất, không phải bởi chuyện những phụ nữ làm lơ việc gội đầu và cắt tóc.

Rhoda tiêu tiền tại shop, cho tới khi người tình đi California với một Rhoda khác, trẻ, làm nghề giải phẫu thẩm mỹ và tất cả số tiền. Cô bị kích động trong một thời gian bởi người đàn ông bạc bẽo, nhưng không có vẻ bị điên.

Không người đàn ông nào có thể sống tại toà nhà bởi đàn bà đảm nhiệm việc phục vụ. Nhưng họ thường không phản đối việc những người đàn ông lại gần nơi họ làm việc. Nhiều người tỏ ra lo lắng, kể từ khi Bessie chống lại việc chăm sóc, khi nó nhớ bạn trai và mặc đồ rời khỏi căn buồng nhỏ. Khi có chuyện gì đó xảy ra, các bà mẹ xuống ngồi giữ an toàn cho căn phòng và trông Bessie, tới khi họ mệt mỏi và Bessie hết cự tuyệt việc chăm sóc.

Bạn trai Momma đi lòng vòng và Sonny chú tâm vào chuyện đó, nhưng chỉ có chú Benny mới nghiêm trị khi Sonny thật sự xấu. Mỗi sáng chủ nhật, chú lái xe trên các con đường từ West Side, và Momma sẽ sửa soạn những thứ mà họ gọi là món nhanh Mississippi: bánh quy nóng, gà rán, trứng chiên, lức mạch, nước sốt. Momma còn chắc chừng, Sonny lúc xấu lúc tốt; và ngay khi xấu, Benny phải bảo nó giống mình khi mới lớn, rồi lý do tại sao bị đá đít. Đúng như Momma nói, Sonny không phải là cậu bé xấu, nhưng năng động và có khả năng tưởng tượng phong phú; chưa có ai bị đánh trong việc học, ngoài Sonny.

Momma nói với Benny rằng cô không quan tâm tại sao anh đến trễ hôm thứ bảy hoặc anh uống bao nhiêu, đến mức vượt quá màu da hôm chủ nhật. Nhưng một cậu bé thì luôn cần người đàn ông giúp đỡ để trưởng thành, và mọi người trong toà nhà cũng nghĩ như thế, dẫu, có vài người phụ nữ nói họ không thích đàn ông mấy. Mỗi khi Momma muốn dạy cậu bé vài điều quan trọng, cô thường nhờ đàn ông làm việc đó.

Như có quãng thời gian, Sonny không làm bất cứ việc gì ở trường, Momma gọi Đậu Đỏ, Po’Monty, và anh chàng nịnh gái Tan Dan đến. Họ ngồi quanh bàn trong bếp với Sonny, giống như anh là cậu trai lớn và ăn bánh đào. Đậu Đỏ nghiêng về phía những người kia và nhìn chằm chằm, y như Sonny là cậu trai lớn thật. Đậu Đỏ bảo Sonny, nếu ở trường không tốt, họ sẽ không để cậu chơi bóng rổ, cả ở trường cao đẳng và đội chuyên nghiệp. Đậu Đỏ nói với Sonny phải nghĩ về Uptight, người đối xử gần như tốt mọi bề, nhưng anh ta luôn hỏng bài thi; cho nên anh ta phải liên tục ném bóng để tạo thói quen. Tuy không để anh ta nỗ lực quá sức, nhưng khi mùa hè bắt đầu, tại hẻm cụt O.D, Uptight phải trở thành thành viên quan trọng. Sonny nghĩ về điều đó không ít, bởi cậu biết Momma đã nói với Đậu Đỏ về mình, nhưng cậu biết họ đúng, nên tiếp tục học tại trường, dù không thích giáo viên mấy, bởi cô ta lỉnh khỉnh, ghét học sinh và có cách nói dễ gây khó chịu. Những đứa trẻ luôn cố gắng nghĩ cô giáo là người vui vẻ, bởi mọi người trong toà nhà nói thế, họ cho cô giống người đáng tin cậy trong tivi. Sonny tiếp tục việc học khá tốt và cô giáo có vẻ thích cậu. Nhưng cậu không hiểu việc mình muốn trở thành người da trắng, cho tới khi Momma giải thích rằng bất cứ người da màu muốn trở thành da trắng đều là tự làm rối tâm trí mình. Và cô không muốn mỏi mồm về chuyện có nhiều giáo viên muốn tự-làm-rối-loạn-tâm-trí-mình. Sonny biết có một giáo viên chính trực ở lớp trên và mọi thứ sẽ trật tự trong năm tới. Chú Benny nói rằng, với một giáo viên thiếu năng lực, thì cũng giống như một năm đóng sập cửa, bạn chỉ còn cách tự sử dụng thời giờ của mình và đừng để bị khó chịu.

Bởi vậy, Sonny chơi game bóng rổ và đợi tới khi đôi tay đủ lớn để tập di chuyển như mấy cậu trai lớn. Có cái đầu giống Đậu Đỏ, vai giống Po’Monty, và động tác chân giống Slick. Mỗi ngày, sau khi xem những cậu trai lớn chơi, cậu về nhà xem tivi nếu có chương trình liên quan. Có lúc cậu nói với Đậu Đỏ là Elgin Baylor luôn chơi giống anh, nhưng Đậu Đỏ nói Sonny nhầm vì mình đã lặp lại Elgin Baylor, như Sonny sẽ lặp lại anh.

Sonny nghĩ và nghĩ nhiều về những thứ mà cậu sẽ nhờ Momma mua khi chuẩn bị ký hợp đồng chuyên nghiệp, và một ngày, khi thấy Lew Alcindor trên tivi, cậu sẽ biết phải mua gì tặng cô ấy. Cậu sẽ mua cho Momma tivi màu, bởi cô muốn nhìn thấy nước da của Rehta khi hát; và hơn nữa, màu của bộ đồng phục mà Sonny chơi ở đội chuyên nghiệp. Cuối cùng, cậu kết thúc những dự định bằng ly sữa, tắt tivi và bắt đầu tập di chuyển trước tấm gương.

LÝ ĐỢI dịch
(185/07-04)