Trong năm 1987, toàn tập tác phẩm của B. Paster­nak được phát hành rộng rãi với số lượng lớn tại Liên Xô. Dưới đây, Sông Hương xin giới thiệu ba bài thơ tiêu biểu của Bôrít Pasternak.


BORIS PASTERNAK (1890-1960)


Tháng hai

Tháng Hai. Lấy bút mà than khóc
Viết về em trong sầu muộn. Tháng Hai
Đến giữa tiết chuyển trời rung dội
bùng cháy trong tăm tối mùa xuân

Thuê xe ngựa sáu mươi xu một chiếc
Phóng vội qua những hồi chuông buông
tìm đến em với nỗi buồn của đất
bị phủ che dưới những trận mưa xuân

Tìm đến nơi những hàng lê thiêu cháy
vạn cánh chim bị bứt lìa cành
rơi vào vũng nước đen vung vãi
nỗi sầu khô đáy mắt long lanh

Mặt đất đen ẩm ướt dưới xe
bị đào bới gió mù gào thét
thật ngẫu nhiên thật tình cờ diễm phúc
ý bài thơ sầu muộn chợt ngân lên.


Giấc mơ

Tôi mơ thấy mùa thu trong ánh mờ cửa kính
thấy bạn bè và em giữa nhộn nhịp đám đông
Và tựa cánh chim ưng săn mồi từ trời cao thăm thẳm
trái tim tôi lao xuống khẽ đậu vào tay em

Nhưng thời gian trôi qua và tuổi già nhòa nhạt
làm bạc đi những khung cửa gỗ
từ vườn sâu hoàng hôn in hình lên cửa sổ
với những giọt lệ máu long lanh tháng chín

Nhưng thời gian trôi qua và tuổi già. Mong manh và rạn vỡ
tựa giá băng. Tơ lụa bọc ghế bành bung ra và tan rã
và em với giọng ngân vang nấc lên rồi rơi trong im lặng
như tiếng chuông đồng vọng giấc mơ mờ dần

Rồi tôi thức giấc. Bình minh thẫm đặc tựa mùa thu
và cơn gió rút vào nơi xa khuất
như rơm rạ đẫm mưa trên cỗ xe đồng áng
những hàng bạch dương chạy tít chân trời.

            TRẦN PHƯƠNG KỲ và NGUYỄN TRÁC dịch


Danh tiếng có hay gì...

Danh tiếng có hay gì
Nó không giúp nâng cao phẩm chất
Trò lưu trữ dễ khiến ta tàn tật
Giữ bản thảo khư khư là việc chẳng lành

Mục đích nghệ thuật là tự mình tuôn điện
Đâu phải tiếng hoan hô ầm ĩ của thành công
Tượng hiện lù lù là điều trơ trẽn
Giá trị chẳng qua một sự phỏng chừng

Hãy sống trọn vẹn đời không giả dối
Cho đến phút tận cùng tai vẫn rõi nghe
Tiếng thương yêu tương lai nhắn gọi
Mở rộng và cách xa là để bạn bè.

Những đứt đoạn bỏ chúng lại cho thời vận
Trong những trang viết của mình, bằng mọi giá tránh xa
Dẫu tháng năm là quá trình khổ hận
Hãy để trọn chương đời thoát khỏi nơi ta

Và nhào ngụp giữa lòng bóng tối
Trong đêm trùm che dấu bước chân
Như cảnh đẹp dưới màn sương khói
Che dấu màu tinh khiết sáng ngần

Mặc thiên hạ săn lùng róng riết
Đi tìm lại vết chân anh
Bản thân anh nhớ đừng bao giờ phân biệt
Giữa những từ thất bại thành công

Không vượt quá bản thân sống mượn
Dầu một phần rất nhỏ cũng không
Gắng sống hết mình trong tư duy và hành động
Sống hết mình và không ngừng cho đến lúc lâm chung

(Theo bản Anh văn của Dorian Rottenberg)
CÔNG UẨN dịch
(SH27/10-87)