Lễ tế Xã Tắc là nghi lễ cung đình triều Nguyễn, được tổ chức để nhằm cầu thiên hạ thái bình, quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và nhân dân ấm no. Đồng thời, lễ tế Xã Tắc còn thể hiện khát vọng hòa hợp và chung sống với thiên nhiên. Lễ tế đề cao những giá trị nhân văn, phù hợp với đạo lý của dân tộc Việt Nam. Lễ tế Xã Tắc không chỉ làm sống lại nét văn hóa truyền thống, mà còn làm giàu kho tàng di sản văn hóa Huế.

Từ sau khi triều Nguyễn cáo chung vào năm 1945 cho đến năm 2007, lễ tế này đã không còn xuất hiện, nhưng với sự chung tay của Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cùng một số cơ quan ban ngành quản lý về văn hóa và của cộng đồng, lễ tế Xã Tắc đã được phục hồi vào năm 2008 và từ đó duy trì qua các năm. Từ khi được phục hồi cho đến nay, lễ tế Xã Tắc luôn được quan tâm, chú trọng và tổ chức đều đặn, chính nhờ vậy đã bảo tồn và phát huy được những giá trị của lễ tế Xã Tắc.

Lễ tế Xã Tắc hiện nay được thực hiện trang nghiêm với đầy đủ các nghi thức truyền thống, bao gồm: quán tẩy (rửa tay rửa trần); lễ thượng hương (dâng hương); lễ nghinh thần (rước thần đến dự); lễ hiến tước (dâng rượu) lễ truyền chúc (đọc chúc văn); lễ tống thần (đưa tiễn thần) và lễ tư chúc bạch soạn (đốt chúc văn, ngọc lụa, bài vị). Sau lễ tế, nhân dân và du khách có thể thắp hương cầu nguyện.

Lễ tế Xã Tắc không chỉ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc mà còn thể hiện tinh thần trọng nông, đề cao nền nông nghiệp – nguồn sống của xã hội xưa. Sự kiện này cũng góp phần gìn giữ, phát huy giá trị di sản, thể hiện tính nhân văn và nét văn hóa truyền thống độc đáo của vùng đất xứ Huế.

Phương Anh 

Ảnh (Xuân Đạt)