Giá sách Sông Hương
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Tạp chí Sông Hương - Số DB (tháng 10)
Ngón trăng
10:31 | 12/11/2010
NGUYỄN KHẮC THẠCHNgón trăng1
Ngón tay chỉ mặt trăng - Ảnh: thanhcavietnam.net
Vào thiền ngồi quán cửa không Mà sao thấy núi thấy sông2 như là Đường lành Cực lạc thì xa Đường gai dậm xuống Ta bà thì đau Phật Đà đã nói gì đâu3 Chúng sinh vọng mống truy cầu đảo điên Căn trần thức4 dụ nhân duyên Tiếng chuông vô ngã buông liền quả mê Sắc thân ngỡ cội Bồ Đề5 Thiền na rụng ngón6 trăng về cõi không... ------------------ (1) - Ngón trăng tức ngón tay chỉ trăng. Phật nói giáo lý của Ngài như ngón tay chỉ mặt trăng chứ không phải là trăng. Ngón tay là phương tiện hoặc chân lý tương đối (tục đế), còn mặt trăng biểu tượng cho mục đích là Đạo, là chân lý tuyệt đối (chân đế). Đừng nhầm ngón tay với mặt trăng. (2) - Trong giới thiền môn có một thiền thoại phát xuất từ kinh nghiệm tu chứng của Thiền sư Thanh Nguyên Duy Tín, rằng: Khi chưa tu thấy sông là sông, núi là núi. Khi tu rồi thấy sông không còn là sông núi không còn là núi. Khu tu đã ngộ lại thấy sông là sông núi là núi. Tuy nhiên, cái “thấy” sông là sông núi là núi khi chưa tu và khi đã đắc đạo là hai cảnh giới (trạng thái) khác nhau. Một đằng là thấy bằng sự tác ý phân biệt (nhị nguyên), một đằng là thấy bằng trực giác uyên nguyên, giữa cái thấy và cái bị thấy không có sự phân biệt. Có một chuyện thiền rất điển hình về cái “thấy” này: Sư Trí Thông: “Ta đại ngộ rồi”. Thiền sư Quy Tông hỏi: “Nhà ngươi thấy được đạo lý gì mà nói là đại ngộ?”. Trí Thông đáp: “Ni sư là đàn bà”. Quy Tông kinh ngạc gật đầu chứng khả. (3) - Phật Đà: một trong những danh hiệu của Phật Thích Ca (không phải Phật A - Di - Đà), sau 49 năm thuyết pháp, cuối cùng Ngài nói: “Ta chưa nói pháp nào cả”. (4) - Căn, trần, thức là các yếu tố trong cấu trúc của Tâm (theo duy thức học) và cũng là những món mục, những tác nhân trong thập nhị nhân duyên (nhân quả). (5) - Bồ Đề: sự giác ngộ, tĩnh thức, chứng quả vị thánh. Thần Tú là đệ tử xuất sắc nhất về mặt học vấn của Ngũ Tổ Hoằng Nhẫn và là người khả dĩ nhất nối tổ dòng thiền, có làm bài kệ rằng: Thân là Bồ Đề cội Tâm như gương sáng đài Ngày ngày siêng phủi bụi Khỏi bị nhuốm trần ai Huệ Năng khi đó chưa có danh phận gì, thậm chí chưa được xuống tóc như một sa di nhưng đã chứng đạo và làm bài kệ “phản biện”: Bồ Đề vốn không cội Gương sáng chẳng phải đài Nguyên chẳng có một vật Sao gọi phủi trần ai Qua 2 bài kệ, Ngũ Tổ thấy Huệ Năng có trình độ tâm chứng diệu hữu hơn và truyền tâm ấn để Huệ Năng trở thành Lục Tổ Thiền tông. (6) - Sư Câu Chi thường giơ một ngón tay lên khi có ai hỏi về cốt chỉ của đạo Phật. Một chú tiểu bắt chước liền bị sư chặt đứt ngón tay. Chú tiểu bỏ chạy, sư đuổi theo. Khi chú tiểu vừa quay đầu lại thì sư giơ ngón tay lên, lập tức chú tiểu hoát ngộ. Mục đích rốt ráo của thiền là làm cho “rụng” ngón tay chỉ trăng và đưa trăng về cõi không. (SDB 10-2010) |
Các bài mới
Thơ Sông Hương SDB 10-2010 (26/11/2010)
Bửu Chỉ từ những dấu tay lấm màu (23/11/2010)
Chút hồi ức về miền thơ ấu (23/11/2010)
Chờ đợi sự im lặng (23/11/2010)
Chiêu Ê - Những giác cảm riêng tôi (19/11/2010)
Bay trên sông Thao (19/11/2010)
Ký ức sông quê... (16/11/2010)
Nhớ người còn nợ tôi hai con bò (16/11/2010)
Các bài đã đăng
Xã hội kỹ thuật số (10/11/2010)
Thông điệp của Hến (09/11/2010)
Một Hội Văn nghệ đầy “sự kiện” (04/11/2010)
Nơi lưu niệm của TỰ LỰC VĂN ĐOÀN (01/11/2010)
Bằng chứng (01/11/2010)
Huế đã nuôi tôi thành thi sĩ (21/10/2010)
Vài kỷ niệm về ĐẶNG THÙY TRÂM và PHẠM NHƯ ANH (12/10/2010)
Tạp chí Sông Hương
» Năm 1983
» Năm 1984
» Năm 1985
» Năm 1986
» Năm 1987
» Năm 1988
» Năm 1989
» Năm 1990
» Năm 1991
» Năm 1992
» Năm 1993
» Năm 1994
» Năm 1999
» Năm 2000
» Năm 2001
» Năm 2002
» Năm 2003
» Năm 2004
» Năm 2005
» Năm 2006
» Năm 2007
» Năm 2008
» Năm 2009
» Năm 2010
» Năm 2011
» Năm 2012
» Năm 2013
» Năm 2014
» Năm 2015
» Năm 2016
» Năm 2017
» Năm 2018
» Năm 2019
» Năm 2020
» Năm 2021
» Năm 2022
» Năm 2023
» Năm 2024
Góc ảnh đẹp
Bạn đọc nhiều
Quảng cáo
