Nhãn sách Văn sử tinh hoa thuộc Công ty TNHH Sách và Truyền thông Việt Nam (Tri Thức Trẻ Books) vừa phát hành cuốn "Phong vị xuân xưa - Ngày xuân xem sách biết việc cổ kim". Tác phẩm được sưu tầm, tuyển chọn từ nhiều cuốn sách, báo, tạp chí trong giai đoạn từ 1920 đến khoảng 1945.
"Phong vị xuân xưa - Ngày xuân xem sách biết việc cổ kim" được chia thành 3 phần. Phần I: Lai rai chén rượu ngày xuân là tuyển tập những bài viết giải thích về Tết, câu chuyện ăn Tết, vui Tết và câu đối Tết. Phần II: Cảm tết là những bài viết tập trung vào cảm nhận, thái độ trước mùa xuân, thời cuộc, những dòng suy nghĩ của trí thức, nghệ sĩ trước mùa xuân. Phần III: Mùa xuân, lịch sử văn hóa là tập hợp một số bài viết về lịch sử, văn hóa, di tích của những trí thức nổi danh thời Pháp thuộc đã nói chuyện trong các buổi sinh hoạt của Hội Trí tri và trong giai phẩm của những năm trước cách mạng.
Ngoài ra, sách có thêm Phần phụ lục với những bài văn khấn, như văn khấn Tết ông Táo, văn khấn lễ Nguyên đán, Văn khấn mùng 4 tiễn ông vải đăng trong một cuốn sách in năm 1924, có nội dung ngắn gọn, dễ hiểu, dễ thực hành.
Trên tinh thần tìm lại những tài liệu cách nay trên 50 năm, nhóm biên soạn đã tuyển chọn ra những bài viết gần như ít được biết đến. Bên cạnh những bài thơ, bài viết về Tết lạ đó, bạn đọc sẽ đến với bài viết lịch sử nhưng pha lẫn chất văn chương của Hoa Bằng Hoàng Thúc Trâm về vua Quang Trung trong mồng 5 Tết ở Bắc Hà; bài viết tế di tích văn hóa của người Chiêm ở Bắc Kì của Trần Văn Giáp. Đây gần như là một trong những bài viết nền tảng đầu tiên của giới nghiên cứu người Việt khi viết về mối quan hệ lịch sử giữa người Việt và Chăm trên đất Bắc Kì mà gần như những công trình nghiên cứu về sau thường luôn nhắc đến.
Từ Lâm Nguyễn Xuân Nghị - một thành viên của Hội Trí tri, là kiến trúc sư tốt nghiệp tại Pháp có hai bài nói về lễ tế Nam Giao và mỹ thuật nước Nam chịu ảnh hưởng của Trung Hoa và Tây Âu. Cùng đề tài mỹ thuật, bài viết của Tô Ngọc Vân kể về buổi đầu thi vào Trường Mỹ thuật Đông Dương của các họa sĩ khóa I, trong đó có chuyện thú vị như chuyện họa sĩ Thang Trần Phềnh trông như một giáo sư vào dạy nhưng kết quả lại bị đánh trượt…
Cùng với bài viết, cuốn sách còn sưu tầm hình ảnh độc, lạ trên báo, chí những năm trước 1945. Chẳng hạn, ngay ở trang bìa là tranh vẽ của họa sĩ Nguyễn Gia Trí trong một giai phẩm in năm 1945 mà đến nay nhiều người xem còn ngỡ ngàng không nghĩ rằng Nguyễn Gia Trí có một bức tranh như thế.
Sách do Tri Thức Trẻ Books liên kết với NXB Hội Nhà văn ấn hành.