Bước ra từ bóng tối

Du khách phương Tây rất ngạc nhiên khi nghe những làn điệu âm nhạc độc đáo, được trình tấu bằng những nhạc cụ độc đáo không kém. Sau Liên hoan Văn hóa Việt Pháp, du khách đến Huế, bao giờ cũng yêu cầu được nghe Nhã nhạc cung đình. Để đáp ứng nhu cầu của đông đảo du khách, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế mời cha con nghệ nhân Trần Kích, Trần Thảo, và nghệ nhân Nguyễn Quý Cát vào Hội đồng tuyển chọn nhạc công, để nhanh chóng thành lập nên đội nhạc mà bây giờ là các thành viên của Nhà hát Duyệt Thị Đường ( Đại Nội Huế). Những nhạc công này vừa trình diễn phục vụ du khách, vừa học hỏi thêm ở các nghệ nhân Trần Kích, Nguyễn Kế, Trần Thảo...

Cuối năm 1994, các nhạc sĩ Việt Nam tại Pháp là Tôn Thất Tiết, Trần Văn Khê, Nguyễn Thiện Đạo lên kế hoạch phục hồi âm nhạc cung đình Huế. Nhạc sĩ Tôn Thất Tiết là Chủ tịch Hội Âm nhạc Pháp-Việt bay về Huế, nghe các nghệ nhân CLB Phú Xuân trình tấu, rồi đề nghị các nghệ nhân dàn dựng một chương trình thuần túy âm nhạc cung đình Huế. Đến năm 1995, Nhà văn hóa Thế giới tại Pháp mời CLB Phú Xuân sang biểu diễn và thu đĩa CD. Chương trình ấy do CLB dàn dựng, với sự giúp đỡ của các nhạc sĩ Tôn Thất Tiết, Trần Văn Khê, Nguyễn Thiện Đạo tại Pháp. Đĩa CD gặt hái thành công vang dội. Báo giới phương Tây bình chọn CD này là “CD âm nhạc truyền thống hay nhất của năm 1996”.

Đi ra với thế giới

Tiếng tăm nổi như cồn, CLB Phú Xuân Huế được mời tham gia các liên hoan âm nhạc truyền thống lớn. CLB liên tục đi biểu diễn 6 lần tại Pháp, 2 lần tại Hàn Quốc, Thụy Sỹ, Hà Lan, Bỉ, Luxambua, Mỹ, Đài Loan, Hồng Kông, Nhật Bản...Các thành viên CLB tự hào đưa Nhã nhạc cung đình Huế ra với thế giới, đồng thời, gấp rút tuyển chọn những tài năng trẻ từ 15 tuổi trở lên để truyền nghề. Năm 1996, Nhật Bản nhận tài trợ “Khóa học Đại học Nhã nhạc” ở Huế. Những sinh viên tốt nghiệp đầu tiên của khóa học này hiện là nhạc công của Nhà hát Duyệt Thị Đường. Mỗi năm, Đại học Nhã nhạc Huế chỉ tuyển 5 sinh viên, cũng chỉ chừng đó theo học tại tư gia, hay ở Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế.  Số lượng đào tạo ít nhưng chất lượng được đánh giá rất tốt.

CLB Phú Xuân không cho phép kết nạp hội viên dễ dãi. Muốn gia nhập, các thành viên phải nắm vững kiến thức về Nhã nhạc Huế, biết sử dụng các nhạc cụ truyền thống thuần thục. Bằng cách làm nghiêm túc này, CLB Phú Xuân đã góp phần bảo tồn và phát huy những tinh hoa độc đáo của âm nhạc truyền thống Huế.

Các thành viên sáng lập CLB cũng dành hết tâm sức vào việc truyền dạy Nhã nhạc Huế. Đồng thời vẫn tiếp tục ra nước ngoài trình diễn, để đưa Nhã nhạc cung đình Huế giới thiệu với thế giới. Hiện nay, tuy một số nghệ nhân lão thành đã qua đời, song những gì CLB Phú Xuân đã xây dựng nền móng lúc sơ khởi (từ năm 1992) cho Nhã nhạc Huế thực quý báu.

Theo Đại Đoàn Kết