Những cổ vật quý từ thời vua chúa triều Nguyễn luôn bị giới chơi cổ vật săn lùng và sẵn sàng bỏ ra hàng trăm triệu đồng và thậm chí bạc tỷ để mua một món cổ vật ưng ý. Bởi vậy, bọn trộm cắp đã dùng mọi thủ đoạn để “cuỗm” bằng được các cổ vật này. Vụ việc lăng Tự Đức (thuộc Quần thể di tích Cố đô Huế, nằm ở phường Thủy Xuân, TP Huế) bị kẻ gian đột nhập lấy đi 5 cổ vật quý hiếm đã báo động về công tác quản lý, bảo vệ cổ vật hiện nay ở các điểm di tích.

Theo ông Nguyễn Phước Hải Trung, Giám đốc Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế thì những cổ vật bị đánh cắp, hiện không thể xác định được giá trị. Trong đó, có 2 lư đồng xông trầm hình con Nghê niên hiệu từ thời vua Tự Đức, một cái nặng 40,7kg; còn cái kia nặng 47,2kg; 4 ché đựng rượu có từ thế kỷ XIX, làm bằng sứ, tráng men và có hoa văn tinh xảo, cao khoảng 60cm.

“Trong lúc đánh cắp, bọn trộm đã làm rơi một ché rượu và bị vỡ nên để lại bên trong la thành, còn tất cả 5 cổ vật đều bị “cuỗm gọn” trong chốc lát. Được biết, lúc xảy ra vụ trộm, cửa chính của cổng lăng Tự Đức đã được khóa an toàn... Ông Phạm Văn Thiện, Tổ trưởng tổ bảo vệ di tích lăng Tự Đức cho rằng: Tổ bảo vệ lăng Tự Đức có tất cả 15 người nhưng lăng có đến 50 công trình cần được bảo vệ nên khó có thể quán xuyến được hết khi có sự cố xảy ra (?!). “Có thể kẻ gian đã vượt qua thành hào bao quanh di tích để đột nhập vào Điện Hòa Khiêm…”, ông Thiện trình bày.

Ngay sau khi vụ việc xảy ra, lực lượng CSĐT Công an tỉnh Thừa Thiên-Huế đã đến hiện trường để khám xét, thu thập các vật mẫu và lấy lời khai những người có liên quan, truy tìm thủ phạm.

Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho rằng: Các điểm di tích, lăng tẩm thuộc Trung tâm quản lý luôn bị nhiều kẻ xấu nhòm ngó, đặc biệt là các bảo vật bằng vàng, bạc, đồng của vua chúa; các cổ vật có từ thời triều Nguyễn.

“Tuy nhiên đến nay, công tác bảo vệ ở các điểm di tích còn quá thiếu và yếu bởi Trung tâm không có nhiều kinh phí. Bằng chứng là vào thời Nguyễn, lăng vua Tự Đức có đến 200 lính canh, bảo vệ nhưng nay chỉ vỏn vẹn có 15 người thay nhau túc trực. Bên cạnh đó, việc thiếu hệ thống an ninh, camera giám sát đã khiến việc bảo vệ các cổ vật ở di tích gặp nhiều khó khăn…”, ông Hải thừa nhận.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trước đó không lâu, lăng Tự Đức cũng bị kẻ gian đột nhập “cuỗm” một lư hương bằng đồng. Thế nhưng, ông Phan Thanh Hải khẳng định rằng: Hiện vật bị đánh cắp chỉ là vật phục chế, còn hiện vật gốc đang được cất giữ ở nhà kho của Trung tâm...

Ngoài lăng Tự Đức, đầu tháng 12/2010, lăng vua Khải Định (thuộc Quần thể di tích Cố đô Huế, nằm ở xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy) cũng bị trộm đột nhập lấy mất thùng phước sương và nhiều đồ vật quý giá có từ thời triều Nguyễn. Vụ việc gây xôn xao dư luận suốt một thời gian dài, cơ quan Công an đã phải tốn nhiều công sức điều tra mới tóm được thủ phạm là Nguyễn Tiến Khanh (38 tuổi, ở xã Phú Thượng, huyện Phú Vang). Lúc đó, đối tượng Khanh khai nhận đã thực hiện trót lọt đến… 9 vụ trộm ở các điểm lăng tẩm và khi đang thực hiện vụ “cuỗm” cổ vật thứ 10 ở lăng vua Thiệu Trị thì bị tóm.

Theo nhiều nhà nghiên cứu lịch sử - văn hóa Huế, việc các cổ vật ở lăng vua Tự Đức bị mất trộm có ảnh hưởng không nhỏ đến giá trị lịch sử của di tích, bởi lẽ hầu hết các cổ vật đều là vật dụng, gắn liền với các đời vua chúa. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác quản lý, bảo vệ, canh giữ các cổ vật nghiêm ngặt hơn để tránh việc cổ vật bị mất cắp đáng tiếc như đã xảy ra

Theo CAND