Sau những ngày rét mướt của mùa đông khắc nghiệt, xuân rồi cũng về theo đúng lộ trình bất di bất dịch của nó. Nếu người ta nghĩ rằng, mùa đông là mùa của sương bay và tuyết lạnh, mùa của cô đơn giá buốt, của chia xa tan vỡ, mùa làm cho cây cối trụi lá…; thì mùa xuân đem lại nhiều điều tốt đẹp: sự hồi sinh cho vạn vật qua sắc màu tươi xanh tràn đầy khát vọng, chim chóc nô nức vang rân đón chào nàng xuân, muôn hoa đua nhau khoe sắc thắm như đang ngợi ca sự sống dạt dào. Bản chất của vạn vật vốn uyển chuyển, luân lưu trong định luật vô thường. Trong cái định luật ấy, những đổi thay tiếp nối đổi thay; sau mùa xuân chắc chắn là mùa hè oi bức với những tia nắng sôi động; rồi mùa thu theo sau với những gam màu buồn bã, những lối đi về xào xạc lá vàng rơi sẽ làm nên một không gian man mác, vô vàn mơ mộng. Trong dòng thời gian biến chuyển không ngừng ấy, vạn hữu vẫn vậy - an nhiên thường tại giữa vô thường. Chúng sinh thì khác, vốn là loài có tình nên từ thuở sơ hoang, người ta đã biết rung cảm theo những đổi thay của thiên nhiên huyền nhiệm. Khi nhận ra được những khoảng thời gian khác nhau bằng kinh nghiệm từ sự sống nhiệm mầu, chúng sinh thường khoác ý niệm và tình cảm của mình lên trần cảnh; rồi từ đó, lòng tham đeo níu hoặc chối bỏ những gì bất như ý khiến chúng sinh chơi vơi trong khổ cảnh của định luật vô thường. Mỗi cuộc đời thường có được bao nhiêu mùa xuân? Không ai dám quả quyết điều đó cả! Trong dòng thời gian mênh mông vô cùng vô tận thì mọi cái hiện hữu cứ xa dần, tan dần rồi biến mất trước hư vô. Vậy, có phải chăng mùa xuân nào cũng chỉ là ảo ảnh?
“Xuân khứ bách hoa lạc, xuân đáo bách hoa khai…”. Hoa nở thì hân hoan, hoa tàn thì buồn bã. Ôi! Chính nỗi vui buồn kia làm chúng sinh quay cuồng trùng trùng trong mờ mịt. Có ai đó còn oán trách con tạo vô tình làm cho chúng sinh muôn đời khổ đoạ. Tất cả sự đổi thay của vạn hữu là những gì rất bình thường trong cuộc sống. Lá xanh rồi sẽ vàng, tóc xanh rồi sẽ bạc, nét hồng rồi sẽ phai… ấy là những điều bình thường! Tuổi trẻ rồi sẽ già, trái tim rồi sẽ lạnh, mùa xuân rồi sẽ qua… ấy là những điều bình thường! Núi rừng rồi sẽ thành sa mạc, biển hồ rồi sẽ thành đồng hoang, đời người rồi sẽ trôi về cõi chết… ấy là những điều bình thường! Nhưng tại sao chúng sinh vẫn tiếc nuối, khóc than vì những điều bình thường ấy? Nếu có được một sự tĩnh lắng cần thiết để nhìn xuyên suốt qua những điều bình thường, ai đó sẽ thấy được vẻ đẹp nguyên sơ ẩn hiện đằng sau của qui trình luân phiên tiếp nối. Cái này qua đi để nhường chỗ cho cái khác xuất hiện. Hoa tàn để rồi hoa lại nở. Mùa đông qua để mùa xuân đến. Và sự chết nữa, phải đến để nở ra sự sống! Các diễn biến đổi thay của mọi sự mọi vật là do bản chất của chúng bị chi phối bởi vô thường; do vậy, sự đổi thay là điều tự nhiên, bình thường và sự phản ánh của bản chất ấy cũng tự nhiên, bình thường. Khi trở nên trong lành và định tĩnh hơn thì chúng ta có thể có được cái nhìn thấu suốt. Mấu chốt thật sự chính là sự sáng suốt! Và khi sáng suốt, chúng ta có thể nhìn thấy những ý niệm cũng như vạn vật cứ sinh diệt trong quy trình biến đổi vô ngã tính của pháp. Dĩ nhiên là, lúc ấy một cái thấy mới xuất hiện, vạn vật hiện ra tinh khôi; và ở đó, mùa xuân dường như vô tận… châu toàn và tuyệt bích vậy. C.H (264/2-11) |