Khi những giọt mưa ngâu tháng bảy bất ngờ trở về, làm xao động cả bầu trời mệt mỏi đang chìm lặng trong lòng sông Hương, Huế bỗng rùng mình chợt tỉnh cơn mê mùa hạ. Đó cũng là thời khắc mùa Vu lan đang về trên đất trời cố đô.
Ở Huế, Vu lan là lễ hội lớn thứ hai sau lễ Phật đản. Ngay trước những ngày diễn ra lễ đại lễ Vu lan, khắp các ngôi cổ tự của Huế như Linh Mụ, Tường Vân, Thuyền Tôn, Báo Quốc hay Từ Đàm đã thấy người dân đi lễ Phật tụng kinh để báo hiếu công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. Bác Lê Xuân Ngữ (một Phật tử ở phường Xuân Phú) cho biết: Chúng tôi đi chùa lễ Phật là để học theo đức hạnh của Phật, lánh dữ làm lành và hồi hướng công đức cho người thân được siêu thoát, chúng tôi chẳng cầu mong gì cả”
Tại Huế, lễ Vu lan cũng là ngày mà nhiều người dân Huế đi thăm mộ và thắp hương cho người quá cố, dù không đông bằng ngày Tết cổ truyền. Đây cũng là một nét đẹp truyền thống mà người Huế còn giữ được, nó thật sự cần thiết đối với giới trẻ trong đời sống hiện đại này.
Xuất phát từ sự tích Tôn giả Mục Kiền Liên vào địa ngục cứu mẹ thoát khỏi chốn u đồ, sau này hình thành nên quan niệm Vu lan là mùa báo hiếu, vào hai ngày mười tư và rằm tháng bảy âm lịch hằng năm, các chùa ở Huế thường tổ chức tụng kinh, cầu nguyện cho cha mẹ và thân bằng quyến thuộc nhiều đời được siêu thoát, cha mẹ hiện tại được phước lạc vô biên. Để đáp ứng tín ngưỡng báo hiếu của quần chúng, một số chùa còn lập đàn tràng chẩn tế, giải oan bạt độ, kết hợp với việc phóng sinh. Hàng vạn chúng sinh nhờ nghi lễ này mà được siêu thoát.
Vu lan cũng là thời gian mà quý tăng ni trong Ban Từ thiện Phật giáo Huế không quên thể hiện lòng từ bi của mình bằng công tác từ thiện. Những phần quà cho các bệnh nhân nghèo ở các bệnh viện đã được chuẩn bị từ rất sớm. Các Phật tử cũng không quên đi thăm các trẻ em nghèo neo đơn ở cô nhi viện, những người neo đơn, tàn tật ở viện dưỡng lão.
Đặc biệt trong ngày lễ Vu lan ở Huế, các chùa thường tổ chức cho tín đồ gắn hoa hồng, hoa trắng vào túi áo những người còn sống để tưởng nhớ đến cha mẹ. Hễ cha mẹ còn sống thì gắn hoa hồng, nếu cha mẹ qua đời thì gắn hoa trắng. Còn cha mẹ là một điều hạnh phúc. Lễ này thường được kết hợp với việc trình diễn văn nghệ, hát những ca khúc về mẹ. Trước bàn thờ Phật đều để sẵn một khay hoa hồng đủ cả hai loại trắng, đỏ cho du khách đến lễ Phật.
Huế từng được mệnh danh là chiếc nôi của Phật giáo. Đất cố đô hiện có trên 1.000 ngôi chùa, hầu như phường nào, làng nào cũng có chùa. Chưa có một thống kê cụ thể, song ước tính gần 80% người dân Huế theo đạo Phật. Vào các dịp lễ Phật đản, Vu lan, Huế trở thành thành phố của màu lam - màu của sự hiền dịu, thương yêu và hòa bình. Mong Huế giữ mãi hình ảnh màu lam thân thương ấy.
Trang Hạ - Liễu Quán