TA DƯR TƯ

(Sưu tầm và biên soạn, theo lời kể của ông Hồ Văn Hạnh, thôn Ân Treeng, xã Hồng Trung, huyện A Lưới, và bà Kăn Tươr, thôn A Năm, xã Hồng Vân, huyện A Lưới)

HỒ THANH
(Trích truyện dài)

Sáng hôm ấy trời trong. Bên vách nhà sàn của Y Riên hoa thuốc lá nở chùm năm cánh tươi nguyên màu hồng nhạt. Tất thảy người bản Lươi kéo lên rẫy.

HOÀNG TRỌNG CƯƠNG

Đàn bầu tuy chỉ có một dây, nhưng nhờ sự điều khiển vòi đàn (kéo căng và uốn chùng dây) kết hợp với 7 điểm nút (kỹ thuật gảy đàn tại các điểm được quy định trên dây đàn) ta có âm bội trong hơn ba quãng 8.

Sử Khuất - Bùi Nguyên

TRẦN ĐẠI NHẬT NHẬT

Nghệ thuật sân khấu hát bộ là một loại hình nghệ thuật có tính ước lệ cao từ trang trí sân khấu cho đến hình thức biểu diễn.

TUỆ MINH

Về hai Ông Làng, giới sân khấu truyền thống cả nước xưa nay vốn không hề xa lạ. Tuy vậy, hiện nay chưa có một sự khẳng định dứt khoát nào thống nhất.

NGUYỄN HỮU VINH - NGUYỄN VĂN SÂM

Tháng ba, năm 2006, tôi (Nguyễn Văn Sâm) qua Viện Việt Học ở California để nói chuyện về Văn Chương Tranh Đấu Miền Nam thời Pháp thuộc.

TỪ MỘNG QUÂN

Cách đây 14 năm, trong các ngày từ 6 - 17/10/2002, Tuần lễ Việt Nam tại Munchen đã diễn ra sôi động với 2 phần chính:

Biểu tượng khỉ, từ biểu tượng văn hóa đến biểu trưng ngôn ngữ và văn học - NGUYỄN VĂN HÙNG
Khỉ gió… con bú dù! - NGUYỄN DƯ
Mệnh con khỉ - LÊ QUANG THÁI
Hình tượng con khỉ, con vượn trong truyện cổ Tà Ôi - TRẦN NGUYỄN KHÁNH PHONG
Hành tinh khỉ và cảm quan về tương lai của Pierre Boulle - NGUYỄN THỊ TUYẾT
Thất Sơn - buồn vui trò khỉ - TRẦN BẢO ĐỊNH

NGUYỄN VĂN HÙNG

1. Khỉ - biểu tượng xuyên văn hóa
Khỉ có nhiều đặc tính giống loài người, thuộc loại động vật có vú, sinh con, thường ở trong rừng, ưa nhảy nhót chuyền cành, sống từng bầy đàn, thông minh hơn các loài vật khác, và đặc biệt có tài bắt chước con người.

NGUYỄN DƯ  

- Tết Bính Thân đi xông đất, nói chuyện Khỉ…
- Đừng làm trò khỉ. Không ai muốn bị giông cả năm đâu!

LÊ QUANG THÁI

Từ chốn thành đô cho đến chốn đèo heo hút gió, ánh dương xuân chiếu tỏa rạng soi làm ấm lòng người và muôn loài, muôn vật đều tốt tươi.

TRẦN NGUYỄN KHÁNH PHONG  

Người Tà Ôi gọi con khỉ là alai, con vượn là avô. Trong đời sống kinh tế của họ không có thói quen nuôi hay thuần dưỡng loài thú này nhưng trong đời sống văn hóa thì hình tượng con khỉ, con vượn được xem là con vật linh thiêng, vật tổ của những người có dòng họ mang tên Avô (Yăq Avô), là hình tượng của tín ngưỡng phồn thực, là vị cứu tinh của dân làng từ thuở ban sơ.

NGUYỄN THỊ TUYẾT

Nếu các công trình nghiên cứu về lịch sử sinh vật (Nguồn gốc các loài - Charles Darwin), các công trình tâm lý học (Vật tổ và cấm kỵ - Sigmund Freud) đều khẳng định con người tiến hóa lên từ loài khỉ (tinh tinh) thì nghệ thuật cũng đã chỉ ra sự giáng cấp của con người trong viễn cảnh tương lai. Dù tiến hóa hay giáng cấp đều cho thấy mối quan hệ thân cận giữa người và khỉ trong thế giới đại đồng.

TRẦN BẢO ĐỊNH  

1.
Hồi chiến tranh, đơn vị tôi đóng ở vùng Thất Sơn. Tiếng là, đóng ở vùng Thất Sơn nhưng thiệt ra, đơn vị luôn di chuyển nhằm đánh lừa địch, giấu tung tích và bảo toàn lực lượng.

LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
                           Bút ký

Đứng trên đồi sầu đông, kia mùa xuân chở bao nguyện ước bay theo từng cơn mưa phùn nhuốm bạc dòng Hương. Dưới ánh nắng non vàng dìu dặt trong cái lạnh se, chợ hoa bắt đầu khai hội từ vườn Phu Văn Lâu và trên những con đường quen thuộc ngày nào. Hoa vàng thắp lửa, xuân rạo rực đất trời.

NGUYỄN VĂN ĐĂNG

Triều đình nhà Nguyễn xem lễ tiết Nguyên đán là một trong ba tiết lớn ở ngự tiền (cùng với lễ Đoan dương và lễ Vạn thọ); tổ chức đại triều ở điện Thái Hòa và thượng triều ở điện Cần Chánh, nhằm tỏ rõ mong muốn về sự phồn thịnh của quốc gia, sự vững tồn của dòng tộc, sự ngơi nghỉ trong chốc lát việc cộng đồng để thưởng thức tiết xuân ấm áp cùng thiên nhiên...

PHI TÂN

Thời tem phiếu, ba tôi là cán bộ xã nên năm nào cũng được phân một suất tem phiếu của Hợp tác xã mua bán gồm thuốc lá Sa Pa, trà Ngọc Sơn, rượu chanh Hà Nội rồi mấy bì kẹo chanh, thêm ký đường màu vàng vàng, vậy thôi cũng đã thấy hương vị của ngày tết rồi.

PHƯƠNG ANH

Một chiều đầu xuân, cơn mưa phùn lất phất và những giọt sương non kết thành một bức rèm mờ ảo. Tôi đi qua phố cổ Bao Vinh. Mùi cỏ cây thật ngọt. Những lộc non mới chớm như đang hò reo chào đón mùa xuân mới.

BÙI KIM CHI

Tôi trở lại Huế sau những năm dài xa cách… Những ngày này Huế đang rộn ràng chuẩn bị đón xuân.